Add Farsi support

This change is a big one. It adds Farsi support,
which by itself is significant. In the process of
adding Farsi support other significant improvements
were made:

* Select.tsx component
* TLocale (Quran/index.ts)
* ...

.gitmodules

@@ -1,3 +1,9 @@
 [submodule "submodules/surah-name-glyphs"]
 	path = submodules/surah-name-glyphs
 	url = https://github.com/ReflectsLight/surah-name-glyphs
+[submodule "submodules/quran-json"]
+	path = submodules/quran-json
+	url = https://github.com/ReflectsLight/quran-json
+[submodule "submodules/tail.css"]
+	path = submodules/tail.css
+	url = https://github.com/0x1eef/tail.css

.prettierrc

@@ -3,6 +3,6 @@
   "tabWidth": 2,
   "semi": true,
   "singleQuote": false,
-  "printWidth": 80,
+  "printWidth": 90,
   "arrowParens": "avoid"
 }

Rules

@@ -11,7 +11,7 @@ require "nanoc-tidy"
 
 ##
 # variables
-locales    = %w[ar en]
+locales    = %w[ar fa en]
 json_dir   = File.join(Dir.getwd, "src", "json")
 name_by_id = Ryo.from_json_file("#{json_dir}/nameById.json")
 tdata    = Ryo.from_json_file("#{json_dir}/t.json")

documentation/add-new-language.txt

@@ -0,0 +1,21 @@
+== Introduction
+
+This post documents the process
+that should be followed when adding
+a new language to the website.
+
+Ideally the process would require a
+minimal amount of manual work and be
+fast to complete but we're not there
+yet.
+
+The process:
+
+* Add new locale to file 'Rules'
+  (/Rules)
+* Add new locale to array 'Quran.locales'
+  (/packages/Quran/src/index.ts)
+* Add new locale (+ translations)
+  (/src/json/t.json)
+  (/src/json/surahs.json)
+  (/src/json/<locale>/<surahId>/{info,surah}.json)

packages/typescript/Quran/src/index.ts

@@ -1,9 +1,14 @@
 /**
  * Types
  */
-type TLocale = "ar" | "en";
 type TAyat = Ayah[];
 
+type TLocale = {
+  readonly name: string,
+  readonly displayName: string,
+  readonly direction: "rtl" | "ltr"
+};
+
 type TQuran = {
   readonly locale: TLocale;
   readonly surahs: Surah[];
@@ -32,7 +37,11 @@ class Quran {
    * @returns {Array} The available locales
    */
   static get locales(): TLocale[] {
-    return ["ar", "en"];
+    return [
+      {"name": "en", "displayName": "English", "direction": "ltr"},
+      {"name": "ar", "displayName": "العربية", "direction": "rtl"},
+      {"name": "fa", "displayName": "فارسی", "direction": "rtl"}
+    ];
   }
 
   constructor(self: TQuran) {

src/css/_base.scss

@@ -1,11 +1,16 @@
 $black: #454545;
 $max-width: 768px;
 
-html[lang="en"] {
+html[lang="en"], .ltr {
   font-family: "Kanit Regular";
 }
 
-html[lang="ar"] {
+html[lang="ar"], .rtl {
+  font-family: "Mada Regular";
+}
+
+html[lang="fa"] {
+  // FIXME: add font for farsi?
   font-family: "Mada Regular";
 }
 
@@ -28,38 +33,15 @@ body .root .content.theme {
   width: 85%;
   max-width: $max-width;
 
-  header {
-    .br {
-      width: 100%;
-    }
-    .react-select.theme {
-      .selected {
-        display: flex;
-        justify-content: flex-end;
-      }
-    }
-    .react-select.language {
-      ul {
-        position: relative;
-        top: 15px;
-        right: 0px;
-      }
-    }
-  }
-
-  footer {
-    .br {
-      width: 100%;
-    }
-  }
-
   .scroll-y {
     overflow-y: auto !important;
   }
 }
 
-/* English-specific rules */
+/**
-body .root .content.en {
+ * LTR languages
+ */
+body .root .content.ltr {
   h1 {
     font-size: x-large;
   }
@@ -67,14 +49,6 @@ body .root .content.en {
     nav, div {
       font-size: large;
     }
-    .react-select.language {
-      ul {
-        li.ar span {
-          position: relative;
-          bottom: 3px;
-        }
-      }
-    }
   }
   ul.body {
     font-size: large;
@@ -84,37 +58,31 @@ body .root .content.en {
   }
 }
 
-/* Arabic-specific rules */
+/**
-body .root .content.theme.ar {
+ * RTL languages
+ */
+body .root .content.theme.rtl {
   header {
     h1 {
-      font-size: xx-large;
+      font-size: x-large;
     }
     nav, div {
       direction: ltr;
-      .react-select.language {
+      .react-select.language-select {
-        ul {
+        .active {
-          position: relative;
+          font-size: larger;
-          top: 7.5px;
         }
-        li.en span {
-          position: relative;
-          right: 3px;
-        }
-      }
-      .selected {
-        font-size: x-large;
       }
     }
   }
 
   footer {
-    font-size: larger;
+    font-size: large;
     flex-direction: row-reverse;
   }
 }
 
-.invisible {
+.invisible, .hidden {
   display: none !important;
 }
 

src/css/base/_select.scss

@@ -1,113 +1,16 @@
 .root .content.theme {
   .react-select {
-    display: flex;
+    z-index: 2;
-    flex-direction: column;
+    .active {
-
-    height: 20px;
-    z-index: 3;
-
-    .selected {
       cursor: pointer;
     }
-
-    ul {
-      margin: 0;
-      padding: 0;
-      height: 0;
-      background: #fff;
-      list-style-type: none;
-    }
-
-    ul li {
-      height: 100%;
-      width: 100%;
-      font-weight: normal;
-      cursor: pointer;
-      background: #fff;
-    }
   }
 
-  .react-select.language {
+  .react-select.theme-select {
-    flex-direction: column;
+    .circle {
-    justify-content: flex-start;
+      width: 16px;
-
+      height: 16px;
-    ul {
+      border-radius: 12px;
-      height: 0;
-      li {
-        display: flex;
-        align-items: center;
-        justify-content: flex-start;
-        font-size: medium;
-        height: 30px;
-        min-width: 125px;
-        padding-left: 15px;
-      }
-
-      li.en {
-        font-family: "Kanit Regular";
-        font-weight: normal;
-      }
-
-      li.ar {
-        display: flex;
-        align-items: center;
-        justify-content: flex-start;
-        font-size: large;
-      }
-    }
-  }
-
-  .react-select.theme {
-    .selected {
-      .circle {
-        display: block;
-        width: 16px;
-        height: 16px;
-        border-radius: 16px;
-      }
-    }
-
-    ul {
-      border: none;
-      height: 0;
-      width: 50px;
-    }
-
-    ul li {
-      display: flex;
-      height: 20px;
-      align-items: flex-end;
-      justify-content: flex-end;
-      .circle {
-        display: block;
-        width: 16px;
-        height: 16px;
-        border-radius: 16px;
-      }
-    }
-  }
-}
-
-.content.theme.en {
-  .react-select.language {
-    ul {
-      li.en {
-        display: none;
-      }
-    }
-  }
-}
-
-.content.theme.ar {
-  .react-select.language {
-    .selected span {
-      position: relative;
-      bottom: 8px;
-    }
-    ul {
-      li.ar {
-        display: none;
-      }
     }
   }
 }

src/css/main/SurahIndex.scss

@@ -25,6 +25,7 @@ body .root .content.theme {
     input {
       border-radius: 5px;
     }
+
     @media(max-width: $breakpoint-sm) {
       a {
         width: 100%;
@@ -35,6 +36,7 @@ body .root .content.theme {
       }
     }
   }
+
   @media(max-width: $breakpoint-sm) {
     .appver {
       display: none;
@@ -42,14 +44,17 @@ body .root .content.theme {
   }
 }
 
-
+/**
-/* English-specific rules */
+ * LTR languages
-body .root .content.theme.en {
+ */
+body .root .content.theme.ltr {
 
 }
 
-/* Arabic-specific rules */
+/**
-body .root .content.theme.ar {
+ * RTL languages
+ */
+body .root .content.theme.rtl {
   @import "base/breakpoints";
   font-size: larger;
 

src/css/main/SurahStream.scss

@@ -32,7 +32,10 @@ body .root .content.theme {
   }
 }
 
-/* English-specific rules */
+
+/**
+ * LTR languages
+ */
 body .root .content.theme.en {
   ul.body.stream {
     .sound-off.icon, .sound-on.icon {
@@ -40,8 +43,10 @@ body .root .content.theme.en {
   }
 }
 
-/* Arabic-specific rules */
+/**
-body .root .content.theme.ar {
+ * RTL languages
+ */
+body .root .content.theme.rtl {
   font-size: larger;
 
   header {

src/css/themes/blue.scss

@@ -1,4 +1,4 @@
-.root .content.theme.blue.ar {
+.root .content.theme.blue.rtl {
   direction: rtl;
 }
 
@@ -17,13 +17,16 @@
     color: $accent-color;
   }
 
-  .react-select.theme {
+  .background-primary {
-    .selected {
+    background: $primary-color;
-      .circle {
+  }
-        background: $primary-color;
+
-        border-radius: 10px;
+  .background-secondary {
-      }
+    background: $secondary-color;
-    }
+  }
+
+  .background-accent {
+    background: $accent-color;
   }
 }
 

src/css/themes/blue/_base.scss

@@ -7,15 +7,5 @@
 
   header {
     h1 , h1 a { color: $primary-color; }
-    nav .react-select {
-      color: $secondary-color;
-    }
-    nav .react-select.language {
-      ul li {
-        background: $primary-color;
-        color: $white;
-        border: 3px solid $secondary-color;
-      }
-    }
   }
 }

src/css/themes/blue/base/_select.scss

@@ -1,34 +1,32 @@
 .content.theme {
   @import "themes/blue/base/colors";
-
+  .blue {
-  .react-select.theme {
+    background: $primary-color;
-    .selected .circle {
-      background: $primary-color;
-    }
-    ul li.blue .circle {
-      background: $primary-color;
-    }
   }
 }
 
 .content.theme.blue {
   @import "themes/blue/base/colors";
 
-  .react-select.language {
+  .react-select.theme-select {
-    .selected {
+    .active .circle {
-      color: $primary-color;
+      background: $primary-color;
+    }
+    ul li.blue .circle {
+      background: $primary-color;
     }
   }
 
-  .react-select.theme {
+  .react-select.language-select {
-    ul li.blue {
+    li a {
-      display: none;
+      background: $secondary-color;
-    }
+      color: $white;
-  }
+      &:active, &:visited, &:link {
-
+        color: $white;
-  .react-select.language ul {
+      }
-    li {
+      &:hover {
-      color: $primary-color;
+        font-weight: bold;
+      }
     }
   }
 }

src/css/themes/blue/main/_SurahIndex.scss

@@ -51,7 +51,7 @@
   }
 }
 
-.root .content.theme.blue.ar {
+.root .content.theme.blue.rtl {
   @import "themes/blue/base/colors";
   ul.body.index  {
     li.surah a {

src/css/themes/blue/main/_SurahStream.scss

@@ -24,7 +24,7 @@
   }
 }
 
-.root .content.theme.blue.ar {
+.root .content.theme.blue.rtl {
   @import "themes/blue/base/colors";
 
   header {

src/css/themes/green.scss

@@ -1,10 +1,7 @@
-.root .content.theme.green.ar {
+.root .content.theme.green.rtl {
   @import "green/base/colors";
 
   direction: rtl;
-  .react-select.language {
-    .selected { color: $primary-color; }
-  }
 }
 
 .root .content.theme.green {
@@ -21,15 +18,6 @@
   .color-accent {
     color: $accent-color;
   }
-
-  .react-select.theme {
-    .selected {
-      .circle {
-        background: $primary-color;
-        border-radius: 10px;
-      }
-    }
-  }
 }
 
 @import "green/base";

src/css/themes/green/_base.scss

@@ -7,17 +7,5 @@
 
   header {
     h1 , h1 a { color: $primary-color; }
-
-    nav .react-select {
-      background-color: transparent;
-      color: $primary-color;
-    }
-    nav .react-select.language {
-      ul li {
-        background-color: $primary-color;
-        color: $accent-color;
-        border: 3px solid $secondary-color;
-      }
-    }
   }
 }

src/css/themes/green/base/_colors.scss

@@ -1,3 +1,4 @@
 $primary-color: lighten(#606850, 20%);
 $secondary-color: darken($primary-color, 10%);
 $accent-color: #FFF;
+$white: $accent-color;

src/css/themes/green/base/_select.scss

@@ -1,17 +1,32 @@
 .content.theme {
   @import "themes/green/base/colors";
-  .react-select.theme {
+  .green {
-    .selected.green .circle {
+    background: $primary-color;
-      background: $primary-color;
-    }
-    ul li.green .circle {
-      background: $primary-color;
-    }
   }
 }
 
 .content.theme.green {
-  .react-select.theme {
+  @import "themes/green/base/colors";
-    ul li.green { display: none; }
+
+  .react-select.theme-select {
+    .active {
+      .circle {
+        background: $primary-color;
+        border-radius: 10px;
+      }
+    }
+  }
+
+  .react-select.language-select {
+    li a {
+      background: $primary-color;
+      color: $white;
+      &:active, &:visited, &:link {
+        color: $white;
+      }
+      &:hover {
+        font-weight: bold;
+      }
+    }
   }
 }

src/css/themes/green/main/_SurahStream.scss

@@ -28,6 +28,6 @@
   }
 }
 
-.root .content.theme.green.ar {
+.root .content.theme.green.rtl {
   @import "themes/green/base/colors";
 }

src/js/components/AudioControl.tsx

@@ -70,10 +70,7 @@ export function AudioControl({
 
   useEffect(() => {
     if (audioStatus) {
-      onStatusChange(audioStatus, [
+      onStatusChange(audioStatus, [() => setEnabled(true), () => setEnabled(false)]);
-        () => setEnabled(true),
-        () => setEnabled(false),
-      ]);
     }
   }, [audioStatus]);
 
@@ -83,12 +80,8 @@ export function AudioControl({
 
   return (
     <>
-      {enabled && (
+      {enabled && <SoundOnIcon onClick={() => [setEnabled(false), pause(audio)]} />}
-        <SoundOnIcon onClick={() => [setEnabled(false), pause(audio)]} />
+      {!enabled && <SoundOffIcon onClick={() => [setEnabled(true), play(audio)]} />}
-      )}
-      {!enabled && (
-        <SoundOffIcon onClick={() => [setEnabled(true), play(audio)]} />
-      )}
     </>
   );
 }

src/js/components/Head.tsx

@@ -14,9 +14,9 @@ type Props = {
 
 export function Head({ locale, theme, setTheme, children }: Props) {
   return (
-    <header className="flex flex-col h-18 mt-4 mb-4">
+    <header className="flex flex-col h-12 mt-4 mb-4">
       <h1 className="flex justify-center p-0 m-0">
-        <a className="no-underline" href={`/${locale}/`}>
+        <a className="no-underline" href={`/${locale.name}/`}>
           {children}
         </a>
       </h1>

src/js/components/LanguageSelect.tsx

@@ -1,32 +1,29 @@
 import React from "react";
+import { Quran, TLocale } from "Quran";
 import { Select } from "~/components/Select";
+import classNames from "classnames";
 
 type Props = {
-  locale: string;
+  locale: TLocale;
 };
 
 export function LanguageSelect({ locale }: Props) {
   return (
-    <Select
+    <Select value={locale.name} className="language-select">
-      value={locale}
+      {Quran.locales.map((l: TLocale, i: number) => {
-      className="language"
+        const path = location.pathname;
-      onChange={(el: JSX.Element) => {
+        const href = path.replace(`/${locale.name}/`, `/${l.name}/`);
-        const newLocale = el.props.value;
+        return (
-        const content = document.querySelector(".content.theme");
+          <Select.Option
-        const path = location.pathname.replace(
+            key={i}
-          new RegExp(`^/${locale}/`),
+            className={classNames("flex h-6 w-20 justify-center no-underline mb-1 rounded", l.direction)}
-          `/${newLocale}/`,
+            value={l.name}
+            href={l.name === locale.name ? undefined : href}
+          >
+            {l.displayName}
+          </Select.Option>
         );
-        content?.classList?.add("invisible");
+      })}
-        location.replace(path);
-      }}
-    >
-      <option value="ar">
-        <span>عربي</span>
-      </option>
-      <option value="en">
-        <span>English</span>
-      </option>
     </Select>
   );
 }

src/js/components/Select.tsx

@@ -1,78 +0,0 @@
-import React, { useState, useEffect } from "react";
-import classNames from "classnames";
-
-type Maybe<T> = T | null | undefined;
-
-type Props = {
-  value: string;
-  children: JSX.Element[];
-  onChange: (e: JSX.Element) => void;
-  className?: string;
-};
-
-export function Select({
-  value: option,
-  children: within,
-  onChange,
-  className,
-}: Props) {
-  const [open, setOpen] = useState<boolean>(false);
-  const [selected, setSelected] = useState<Maybe<JSX.Element>>(
-    query(option, { within }),
-  );
-  const close = () => setOpen(false);
-
-  useEffect(() => {
-    document.body.addEventListener("click", close);
-    return () => document.body.removeEventListener("click", close);
-  }, []);
-
-  return (
-    <div className={classNames("react-select", className)}>
-      <span
-        className="selected"
-        onClick={e => [e.stopPropagation(), setOpen(true)]}
-      >
-        {selected?.props?.children}
-      </span>
-      <div className="br" />
-      <ul hidden={!open}>
-        {within.map((option: JSX.Element, key: number) => {
-          return (
-            <li
-              key={key}
-              data-value={option.props.value}
-              className={option.props.value}
-              onClick={(e: React.MouseEvent<HTMLLIElement>) => {
-                e.stopPropagation();
-                const target = e.target as HTMLLIElement;
-                const value =
-                  target.getAttribute("data-value") ||
-                  target.parentElement?.getAttribute("data-value");
-                const option: Maybe<JSX.Element> = query(value, { within });
-                if (option) {
-                  onChange(option);
-                  setSelected(option);
-                }
-                setOpen(false);
-              }}
-            >
-              {option.props.children}
-            </li>
-          );
-        })}
-      </ul>
-    </div>
-  );
-}
-
-function query(
-  option: Maybe<string>,
-  options: { within: JSX.Element[] },
-): Maybe<JSX.Element> {
-  if (!option) {
-    return null;
-  }
-  const { within } = options;
-  return within.find(({ props: { value } }) => option === value);
-}

src/js/components/Select/Option.tsx

@@ -0,0 +1,11 @@
+import React, { ReactNode, AnchorHTMLAttributes } from "react";
+
+type Rest = AnchorHTMLAttributes<HTMLAnchorElement>;
+type Props = {
+  value: string;
+  children: ReactNode;
+} & Rest;
+
+export function Option({ children, ...rest }: Props) {
+  return <a {...rest}>{children}</a>;
+}

src/js/components/Select/index.tsx

@@ -0,0 +1,48 @@
+import React, { useState, useEffect } from "react";
+import classNames from "classnames";
+import { Option } from "./Option";
+
+type Props = {
+  value: string;
+  children: JSX.Element[];
+  className?: string;
+};
+
+function Select({ value, children: options, className }: Props) {
+  const [isOpen, setOpen] = useState<boolean>(false);
+  const [option, setOption] = useState<JSX.Element | null>(null);
+  const sortedOptions = options.sort(n => (value === n.props.value ? -1 : 1));
+  const close = () => setOpen(false);
+
+  useEffect(() => {
+    document.body.addEventListener("click", close);
+    return () => document.body.removeEventListener("click", close);
+  }, []);
+
+  useEffect(() => {
+    setOption(options.find(n => value === n.props.value) || null);
+  }, [value]);
+
+  return (
+    <div className={classNames("react-select flex flex-col h-full relative", className)}>
+      <ul className="m-0 p-0 list-none text-base h-full mb-5">
+        {sortedOptions.map((n: JSX.Element, key: number) => {
+          const isHidden = !isOpen && option?.props.value !== n.props.value;
+          return (
+            <li
+              key={key}
+              className={classNames({ hidden: isHidden })}
+              onClick={e => [e.stopPropagation(), setOpen(true)]}
+            >
+              {n}
+            </li>
+          );
+        })}
+      </ul>
+    </div>
+  );
+}
+
+Select.Option = Option;
+
+export { Select };

src/js/components/SurahIndex/index.tsx

@@ -18,7 +18,6 @@ export function SurahIndex({ appVersion, locale, surahs, t }: Props) {
   const [theme, setTheme] = useTheme();
   const [index, setIndex] = useState<Surah[]>(surahs);
   const ref = useRef<HTMLDivElement>(null);
-  const ltr = locale === "en";
 
   useEffect(() => {
     const div = ref.current;
@@ -33,7 +32,8 @@ export function SurahIndex({ appVersion, locale, surahs, t }: Props) {
       className={classNames(
         "flex flex-col invisible h-full content surah-index theme",
         theme,
-        locale,
+        locale.name,
+        locale.direction,
       )}
     >
       <Head locale={locale} theme={theme} setTheme={setTheme}>
@@ -43,25 +43,24 @@ export function SurahIndex({ appVersion, locale, surahs, t }: Props) {
         {index.map((surah, key) => (
           <li className="surah" key={key}>
             <a
-              className={classNames(
+              className={classNames("flex items-center color-primary no-underline", {
-                "flex items-center color-primary no-underline",
+                "h-14": locale.direction === "ltr",
-                { "h-14": ltr, "h-10": !ltr },
+                "h-10": locale.direction === "rtl",
-              )}
+              })}
-              href={`/${locale}/${surah.roman.slug}/`}
+              href={`/${locale.name}/${surah.roman.slug}/`}
             >
               <span className="color-secondary font-extrabold w-10 text-center">
                 {formatNumber(locale, surah.id)}
               </span>
               <span>{surah.name}</span>
-              {ltr && (
+              {locale.direction === "ltr" && (
                 <div className="flex justify-end grow pr-3">
                   <div className="flex flex-col">
                     <span className="transliterated" lang="en">
                       {surah.roman.name}
                     </span>
                     <span className="ayat flex justify-end text-sm">
-                      {formatNumber(locale, surah.numberOfAyah)}{" "}
+                      {formatNumber(locale, surah.numberOfAyah)} {t(locale, "ayat")}
-                      {t(locale, "ayat")}
                     </span>
                   </div>
                 </div>
@@ -73,10 +72,15 @@ export function SurahIndex({ appVersion, locale, surahs, t }: Props) {
       <footer className="flex flex-row justify-between h-16">
         <a
           className="flex flex-row items-center no-underline"
-          href={`/${locale}/random/`}
+          href={`/${locale.name}/random/`}
         >
-          {ltr && <RightArrow />}
+          {locale.direction === "ltr" && <RightArrow />}
-          <span className={classNames({ "pl-3": ltr })}>
+          <span
+            className={classNames({
+              "text-base": locale.direction === "rtl",
+              "pl-3": locale.direction === "ltr",
+            })}
+          >
             {t(locale, "ChooseRandomChapter")}
           </span>
         </a>

src/js/components/SurahStream/Stream.tsx

@@ -13,22 +13,15 @@ type Props = {
   t: TFunction;
 };
 
-export function Stream({
+export function Stream({ locale, surah, stream, endOfStream, isPaused, t }: Props) {
-  locale,
-  surah,
-  stream,
-  endOfStream,
-  isPaused,
-  t,
-}: Props) {
   const className = endOfStream || isPaused ? ["scroll-y"] : [];
   const ref = useRef<HTMLUListElement>(null);
   const ul = useMemo<JSX.Element>(() => {
-    const ltr = locale === "en";
+    const ltr = locale.direction === "ltr";
-    const rtl = locale === "ar";
+    const rtl = locale.direction === "rtl";
     return (
       <ul
-        lang={locale}
+        lang={locale.name}
         className={classNames(
           "body stream scroll-y list-none p-0 m-0 mt-1 h-5/6",
           ...className,
@@ -41,9 +34,7 @@ export function Stream({
               key={ayah.id}
               className={classNames("ayah fade", { "mb-6": rtl, "mb-4": ltr })}
             >
-              <span
+              <span className={classNames("flex h-8 items-center", { "mb-2": rtl })}>
-                className={classNames("flex h-8 items-center", { "mb-2": rtl })}
-              >
                 <AudioControl
                   hidden={!(isPaused || endOfStream)}
                   audio={new Audio()}
@@ -57,9 +48,8 @@ export function Stream({
                 />
                 <span>
                   {t(locale, "surah")} {formatNumber(locale, surah.id)}
-                  {t(locale, "comma")} {t(locale, "ayah")}{" "}
+                  {t(locale, "comma")} {t(locale, "ayah")} {formatNumber(locale, ayah.id)}{" "}
-                  {formatNumber(locale, ayah.id)} {t(locale, "of")}{" "}
+                  {t(locale, "of")} {formatNumber(locale, surah.ayat.length)}
-                  {formatNumber(locale, surah.ayat.length)}
                 </span>
               </span>
               <p className="m-0">{ayah.body}</p>

src/js/components/SurahStream/Timer.tsx

@@ -50,9 +50,7 @@ export function Timer({
 
   return (
     <div className="timer text-base w-10 flex justify-end">
-      {!ms || ms / 1000 <= 0
+      {!ms || ms / 1000 <= 0 ? formatNumber(locale, 0) : formatNumber(locale, ms / 1000)}
-        ? formatNumber(locale, 0)
-        : formatNumber(locale, ms / 1000)}
     </div>
   );
 }

src/js/components/SurahStream/index.tsx

@@ -4,12 +4,7 @@ import type { Surah, Ayah, TAyat, TLocale } from "Quran";
 import { useTheme } from "~/hooks/useTheme";
 import { AudioControl, TAudioStatus } from "~/components/AudioControl";
 import { Head } from "~/components/Head";
-import {
+import { PlayIcon, PauseIcon, RefreshIcon, StalledIcon } from "~/components/Icon";
-  PlayIcon,
-  PauseIcon,
-  RefreshIcon,
-  StalledIcon,
-} from "~/components/Icon";
 import { TFunction } from "~/lib/t";
 import { Timer } from "./Timer";
 import { Stream } from "./Stream";
@@ -58,7 +53,8 @@ export function SurahStream({ surah, locale, t }: Props) {
       ref={articleRef}
       className={classNames(
         "flex flex-col invisible h-full content theme",
-        locale,
+        locale.name,
+        locale.direction,
         theme,
         { hidden: !readyToRender },
       )}
@@ -75,12 +71,8 @@ export function SurahStream({ surah, locale, t }: Props) {
         t={t}
       />
       <footer className="flex justify-between items-center h-16">
-        {!endOfStream && isPaused && (
+        {!endOfStream && isPaused && <PlayIcon onClick={() => setIsPaused(false)} />}
-          <PlayIcon onClick={() => setIsPaused(false)} />
+        {!endOfStream && !isPaused && <PauseIcon onClick={() => setIsPaused(true)} />}
-        )}
-        {!endOfStream && !isPaused && (
-          <PauseIcon onClick={() => setIsPaused(true)} />
-        )}
         <span
           className={classNames("sound-box flex w-14 justify-end", {
             hidden: endOfStream,

src/js/components/ThemeSelect.tsx

@@ -1,6 +1,7 @@
 import React from "react";
 import { Select } from "~/components/Select";
 import type { Theme } from "~/hooks/useTheme";
+import classNames from "classnames";
 
 type Props = {
   theme: string;
@@ -8,18 +9,21 @@ type Props = {
 };
 
 export function ThemeSelect({ theme, setTheme }: Props) {
+  const themes: Theme[] = ["blue", "green"];
   return (
-    <Select
+    <Select value={theme} className="theme-select">
-      value={theme}
+      {themes.map((t, i) => {
-      className="theme"
+        return (
-      onChange={(o: JSX.Element) => setTheme(o.props.value)}
+          <Select.Option
-    >
+            key={i}
-      <option className="blue" value="blue">
+            onClick={() => setTheme(t)}
-        <span className="circle" />
+            className={classNames("block circle mb-1", t)}
-      </option>
+            value={t}
-      <option className="green" value="green">
+          >
-        <span className="circle" />
+            <span />
-      </option>
+          </Select.Option>
+        );
+      })}
     </Select>
   );
 }

src/js/hooks/useTheme.ts

@@ -6,9 +6,7 @@ const THEMES: Theme[] = ["blue", "green"];
 const DEFAULT_THEME = "blue";
 
 export function useTheme(): Result {
-  const cookies = Object.fromEntries(
+  const cookies = Object.fromEntries(document.cookie.split(";").map(e => e.split("=")));
-    document.cookie.split(";").map(e => e.split("=")),
-  );
   const [theme, setTheme] = useState<Theme>(
     THEMES.find(t => t === cookies.theme) || DEFAULT_THEME,
   );

src/js/lib/t.ts

@@ -11,14 +11,14 @@ export function T(phrases: PhraseMap<string>): TFunction {
     const path = key.split(".");
     const phrase = path.reduce(
       (o, k) => (typeof o === "object" ? o[k] : o),
-      phrases[locale],
+      phrases[locale.name],
     );
     return typeof phrase === "string" ? phrase : key;
   };
 }
 
 export function formatNumber(locale: TLocale, num: number): string {
-  const numl = locale === "ar" ? "ar-SA" : locale;
+  const numl = locale.name === "ar" ? "ar-SA" : locale.name;
   const options = { maximumFractionDigits: 1 };
   return new Intl.NumberFormat(numl, options).format(num);
 }

src/js/loaders/SurahIndexLoader.ts

@@ -22,8 +22,6 @@ import postman, { item } from "postman";
       parent.remove();
       pkg.fonts.forEach(f => document.fonts.add(f));
       pkg.css.forEach(s => document.head.appendChild(s));
-      pkg.scripts.forEach(s =>
+      pkg.scripts.forEach(s => document.body.removeChild(document.body.appendChild(s)));
-        document.body.removeChild(document.body.appendChild(s)),
-      );
     });
 })();

src/js/loaders/SurahStreamLoader.ts

@@ -5,8 +5,7 @@ import postman, { item } from "postman";
   const progressBar: HTMLProgressElement = parent.querySelector("progress")!;
   const progressNumber: HTMLSpanElement = parent.querySelector(".percentage")!;
   const inlineStyle: HTMLStyleElement = document.querySelector(".css.postman")!;
-  const { locale, surahId } =
+  const { locale, surahId } = document.querySelector<HTMLElement>(".root")!.dataset;
-    document.querySelector<HTMLElement>(".root")!.dataset;
 
   postman(
     item.script("/js/main/surah-stream.js"),
@@ -31,8 +30,6 @@ import postman, { item } from "postman";
       pkg.fonts.forEach(f => document.fonts.add(f));
       pkg.css.forEach(s => document.head.appendChild(s));
       pkg.json.forEach(o => document.body.appendChild(o));
-      pkg.scripts.forEach(s =>
+      pkg.scripts.forEach(s => document.body.removeChild(document.body.appendChild(s)));
-        document.body.removeChild(document.body.appendChild(s)),
-      );
     });
 })();

src/js/main/surah-index.tsx

@@ -3,20 +3,20 @@ import ReactDOM from "react-dom/client";
 import { Surah, TSurah, TLocale } from "Quran";
 import { T } from "~/lib/t";
 import { SurahIndex } from "~/components/SurahIndex";
+import { Quran } from "Quran";
 
 (function () {
   const root: HTMLElement = document.querySelector(".root")!;
-  const locale = root.getAttribute("data-locale") as TLocale;
-  const appVersion = root.getAttribute("data-app-version") as string;
   const t = T(require("@json/t.json"));
   const byLocale = require("@json/surahs");
-  const surahs: Surah[] = byLocale[locale].map((e: TSurah) => new Surah(e));
+  const appVersion = root.getAttribute("data-app-version")!;
+  const locale = (() => {
+    const l = root.getAttribute("data-locale");
+    return Quran.locales.find(ll => ll.name === l);
+  })()!;
+  const surahs: Surah[] = byLocale[locale.name].map((e: TSurah) => new Surah(e));
+
   ReactDOM.createRoot(root).render(
-    <SurahIndex
+    <SurahIndex appVersion={appVersion} locale={locale} surahs={surahs} t={t} />,
-      appVersion={appVersion}
-      locale={locale}
-      surahs={surahs}
-      t={t}
-    />,
   );
 })();

src/js/main/surah-stream.tsx

@@ -1,4 +1,4 @@
-import { Surah, Ayah, TSurah, TLocale } from "Quran";
+import { Quran, Surah, Ayah, TSurah, TLocale } from "Quran";
 import React from "react";
 import ReactDOM from "react-dom/client";
 import { T } from "~/lib/t";
@@ -6,8 +6,11 @@ import { SurahStream } from "~/components/SurahStream";
 
 (function () {
   const root: HTMLElement = document.querySelector(".root")!;
-  const locale = root.getAttribute("data-locale") as TLocale;
   const t = T(require("@json/t.json"));
+  const locale = (() => {
+    const l = root.getAttribute("data-locale");
+    return Quran.locales.find(ll => ll.name === l);
+  })()!;
 
   /*
    * Configure an instance of Surah
@@ -29,7 +32,5 @@ import { SurahStream } from "~/components/SurahStream";
     ayah.ms = ms * 1000;
   }
 
-  ReactDOM.createRoot(root).render(
+  ReactDOM.createRoot(root).render(<SurahStream surah={surah} locale={locale} t={t} />);
-    <SurahStream surah={surah} locale={locale} t={t} />,
-  );
 })();

src/json/fa/1/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 1,
+  "name": "فاتحه",
+  "numberOfAyah": 7,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Fatihah",
+    "slug": "al-fatihah"
+  }
+}

src/json/fa/1/surah.json

@@ -0,0 +1,30 @@
+[
+  [
+    1,
+    "به نام خداوند بخشندۀ مهربان"
+  ],
+  [
+    2,
+    "ستایش مخصوص الله است که پروردگار جهانیان است."
+  ],
+  [
+    3,
+    "بخشندۀ مهربان است"
+  ],
+  [
+    4,
+    "مالک روز جزاء است."
+  ],
+  [
+    5,
+    "تنها تو را می‌پرستیم؛ و تنها از تو یاری می‌جوییم."
+  ],
+  [
+    6,
+    "ما را به راه راست هدایت کن."
+  ],
+  [
+    7,
+    "راه کسانی‌که بر آنان نعمت دادی؛ نه خشم گرفتگان بر آن‌ها؛ و نه گمراهان [مراد از ﴿أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ﴾: انبیا، صدیقین، شهداء و صالحین هستند، چنانکه در سورۀ نساء آیه آمده است. و مراد از ﴿ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ﴾ یهود اند. مراد از گمراهان، نصاری می‌باشد]."
+  ]
+]

src/json/fa/10/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 10,
+  "name": "یونس",
+  "numberOfAyah": 109,
+  "roman": {
+    "name": "Yunus",
+    "slug": "yunus"
+  }
+}

src/json/fa/10/surah.json

@@ -0,0 +1,438 @@
+[
+  [
+    1,
+    "الر. (الف. لام. را) این آیات کتاب محکم (و با حکمت) است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "آیا برای مردم موجب شگفتی است که به مردی از خودشان وحی کرده‌ایم که: «مردم را بترسان و کسانی‌که ایمان آورده‌اند بشارت ده که برای آن‌ها سابقۀ نیکو (و پاداشی حتمی) نزد پروردگار‌شان است». کافران گفتند: «این (مرد) جادوگرآشکاری است»."
+  ],
+  [
+    3,
+    "بی‌گمان پروردگار شما، الله است، که آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، سپس بر عرش مستوی شد، کار (جهان) را تدبیر می‌کند. هیچ شفاعت‌کننده‌ای نیست، مگر بعد از فرمان او، این است الله پروردگار شما، پس او را پرستش کنید، آیا پند نمی‌گیرید؟!"
+  ],
+  [
+    4,
+    "بازگشت همه شما به سوی اوست، وعدۀ الله حق است، بی‌گمان او آفرینش را آغاز می‌کند، سپس آن‌ها را باز می‌گرداند، تا کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند به عدالت پاداش دهد، و کسانی‌که کافر شدند، برایشان نوشیدنی از آب جوشان است، و عذابی دردناک، به سبب آنکه کفر می‌ورزیدند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "او کسی است که خورشید را روشنایی، و ماه را نور قرار داد، و برای آن منازلی مقدر کرد، تا عدد سال‌ها و حساب را بدانید، الله این را جز به حق نیافریده است، آیات را برای گروهی که می‌دانند، به تفصیل بیان می‌کند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "بی‌گمان در آمد و شد شب و روز، و آنچه الله در آسمان‌ها و زمین آفریده است، نشانه‌های است برای گروهی که پرهیز گاری می‌کنند."
+  ],
+  [
+    7,
+    "همانا کسانی‌که ملاقات ما را (در روز قیامت) امید ندارند، و به زندگی دنیا خشنود شده و بدان دل بسته‌اند، و کسانی‌که از آیات ما غافلند،"
+  ],
+  [
+    8,
+    "آن‌ها (همه) جایگاه‌شان آتش (جهنم) است، به سبب کارهایی که انجام می‌دادند."
+  ],
+  [
+    9,
+    "بی‌گمان کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردند، پروردگارشان به سبب ایمان‌شان آن‌ها را به باغ‌های (بهشت) پر نعمت هدایت می‌کنند که نهرها زیر (درختان) آن جاری است."
+  ],
+  [
+    10,
+    "دعای‌شان در آن: «الله! تو منزهی» باشد، و تحیت شان در آن: «سلام» و پایان دعای‌شان این است که: «حمد و سپاس، مخصوص الله، پروردگار جهانیان است»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "و اگر الله زود مردم را مجازات می‌کرد، همان‌گونه که آن‌ها برای خیر عجله دارند، عمرشان به پایان می‌رسید، (و نابود می‌شدند) پس کسانی‌که به ملاقات ما امید ندارند (به حال خود) رها می‌کنیم تا در طغیان خود سرگردان بمانند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "و چون به انسان زیان (و رنجی) برسد، (در هر حال که باشد) به پهلو خوابیده، یا نشسته، یا ایستاده، ما را می‌خواند. پس هنگامی‌که آن زیان (و رنج) را از او بر طرف کردیم، چنان می‌رود که گویی هرگز ما را برای دفع زیان (و رنج) که به او رسیده بود، نخوانده است، این گونه برای اسراف‌کاران، آنچه می‌کردند (در نظرشان) زینت داده شده است."
+  ],
+  [
+    13,
+    "به راستی که ما امت‌های پیش از شما را هنگامی‌که ستم کردند، هلاک کردیم، در حالی‌که پیامبران آن‌ها با دلیل روشن به سوی آنان آمدند و آن‌ها ایمان نیاوردند، این گونه گروه مجرمان را کیفر می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    14,
+    "سپس شما را پس از آن‌ها (روی) زمین جانشینان قرار دادیم، تا بنگریم که چگونه عمل می‌کنید."
+  ],
+  [
+    15,
+    "و هنگامی‌که آیات روشن ما بر آن‌ها خوانده شود، کسانی‌که به ملاقات ما (در روز قیامت) امید ندارند، گویند: «قرآنی غیر از این بیاور یا آن را تغییر بده». (ای پیامبر!) بگو: «من حق ندارم که آن را از پیش خود تغییر دهم، و من پیروی نمی‌کنم مگر آنچه را که بر من وحی می‌شود، و من اگر پروردگارم را نافرمانی کنم از عذاب روز بزرگ می‌ترسم»"
+  ],
+  [
+    16,
+    "بگو: «اگر الله می‌خواست من آن را بر شما نمی‌خواندم، و نه (الله) شما را از آن آگاه می‌کرد، به راستی که پیش از این عمری را در میان شما گذرانده ام، آیا نمی‌اندیشید؟!»"
+  ],
+  [
+    17,
+    "پس چه کسی ستمکارتر است از آن کسی‌که بر الله دروغ می‌بندد، و یا آیات او را تکذیب می‌کند؟! بی‌گمان مجرمان رستگار نخواهند شد."
+  ],
+  [
+    18,
+    "و غیر از الله چیزهای را می‌پرستند که نه به آن‌ها زیانی می‌‌رساند و نه سودشان می‌بخشد، و می‌گویند: «این‌ها (= بت‌ها) شفیعان ما نزد الله هستند» بگو: «آیا الله را به چیزی که در آسمان‌ها و در زمین نمی‌داند، خبر می‌دهید؟!» منزه است او، و از آنچه با او شریک می‌سازند برتر است."
+  ],
+  [
+    19,
+    "(در آغاز) مردم جز امت واحدی نبودند، پس اختلاف کردند، و اگر فرمانی نبود پیش از این، از پروردگار صادر شده بود، در میان آن‌ها در آنچه که در آن اختلاف داشتند، داوری می‌شد."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و می‌گویند «چرا معجزه‌ای از (جانب) پروردگارش بر او نازل نشده است؟». پس بگو: «(علم) غیب تنها از آن الله است، پس شما انتظار بکشید که من (نیز) با شما از منتظرانم»."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و هنگامی‌که به مردم، پس از رنج (و زیانی) که به آن‌ها رسیده است رحمتی بچشانیم، آنگاه آن‌ها در آیات ما نیرنگ می‌کنند، بگو: الله در نیرنگ زدن سریع‌تر است، بی‌تردید رسولان (= فرشتگان) ما آنچه نیرنگ می‌کنید، می‌نویسند»."
+  ],
+  [
+    22,
+    "او کسی است که شما را در خشکی و دریا به حرکت در می‌آورد، تا آنگاه که در کشتی قرار می‌گیرید، و (کشتی‌ها) با بادی ملایم آن‌ها را (به سوی مقصد) حرکت می‌دهند و (آن‌ها) به آن شادمان می‌شوند. (نا گهان) طوفان شدیدی می‌وزد، و موج از هر سو (به سوی آن‌ها) بیاید، و گمان کنند، که راه گریزی ندارند (و هلاک خواهند شد)، الله را از روی اخلاص می‌خوانند: «که اگر ما را از این (گرفتاری) نجات دهی، قطعاً از سپاسگزاران خواهیم بود»."
+  ],
+  [
+    23,
+    "پس چون (الله) آن‌ها را نجات داد، آن‌ها به نا حق در زمین سرکشی (و ستم) می‌کنند ای مردم! سر کشی (و ستم) شما تنها به زیان خودتان است، متاع (چند روز) زندگی دنیاست، سپس بازگشت‌تان به سوی ماست، پس شما را به آنچه انجام می‌دادید، خبر می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    24,
+    "مثل زندگی دنیا، همانند آبی است که از آسمان نازل کردیم، سپس بر اثر آن گیاهان گوناگون زمین از آنچه مردم و چهارپایان می‌خورند؛ رویید، تا زمانی که زمین پیرایه خود بگرفت، و آراسته شد، و اهل آن گمان کردند که خود بر آن چیره‌اند، (ناگهان) فرمان ما در شب یا روزی فرا رسد، و آنچنان آن (کشتزار) را درو کنیم که گوی دیروز هرگز (کشتزاری) نبوده است. این گونه آیات (خود) را برای گروهی که می‌اندیشند به تفصیل بیان می‌کنیم."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و الله به سرای سلامتی (= بهشت) دعوت می‌کند، و هر کس را بخواهد به راه راست هدایت می‌کند."
+  ],
+  [
+    26,
+    "برای کسانی‌که نیکی کردند، پاداش نیک (= بهشت) است و افزون بر آن (=رؤیت باری تعالی است). و تیرگی و خواری چهره‌هایشان را نپوشاند، اینان اهل بهشتند، و جاودانه در آن خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و کسانی‌که مرتکب بدی‌ها شدند، پاداش هر بدی همانند آن است، و خواری (چهره‌های) آن‌ها را می‌پوشاند و هیچ کسی نمی‌تواند آن‌ها را از (عذاب) الله نگه دارد (چنان شوند که) گویی با پاره‌ای از شب تاریک چهره‌هایشان پوشیده شده است، اینان اهل آتش (دوزخ)اند و جاودانه در آن خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    28,
+    "(و به یاد آورید) روزی‌که همۀ آن‌ها را گرد آوریم، سپس به کسانی‌که شرک آوردند گویم: «شما و معبودهای‌تان در مکان خود تان بمانید» پس آن‌ها را از یکدیگر جدا می‌کنیم، و معبودهای‌شان (به آن‌ها) می‌گویند: «شما ما را عبادت نمی‌کردید،"
+  ],
+  [
+    29,
+    "پس، بس است که الله میان ما و شما گواه باشد، که ما یقیناً از عبادت شما بی‌خبر بودیم»."
+  ],
+  [
+    30,
+    "آنجا هر کس هر چه پیش فرستاده است، می‌آزماید، و همه به سوی الله مالک حقیقی شان بازگردانده می‌شوند، و چیزهای را که افترا می‌بستند (از نظرشان) گم و نابود می‌شوند."
+  ],
+  [
+    31,
+    "بگو: «چه کسی شما را از آسمان و زمین روزی می‌دهد؟کیست که مالک شنوایی و بی‌نوا یی هاست؟ و چه کسی زنده را از مرده بیرون می‌آورد، و مرده را از زنده بیرون می‌آورد؟ و چه کسی کار (جهان) را تدبیر می‌کند؟ پس بی درنگ خواهند گفت: «الله» پس بگو: «آیا (از او) نمی‌ترسید؟!"
+  ],
+  [
+    32,
+    "پس آن الله پروردگار حقیقی شماست، پس بعد از حق، چه چیزی است جز گمراهی؟ پس چگونه (از پرستش او) روی گران می‌شوید؟!»."
+  ],
+  [
+    33,
+    "این چنین سخن پروردگارت بر کسانی‌که فاسق شدند؛ ثابت شده که آن‌ها ایمان نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    34,
+    "بگو: «آیا از این معبودهای شما کسی هست که آفرینش شما را آغاز می‌کند، سپس آن را باز می‌گرداند؟!» بگو: «الله آفرینش را آغاز می‌کند، سپس آن را باز می‌گرداند، پس چگونه (از حق) منحرف می‌شوید؟!»."
+  ],
+  [
+    35,
+    "بگو: «آیا از این معبودهای شما کسی هست که به (سوی) حق هدایت می‌کند؟!» بگو: «الله به (سوی) حق هدایت می‌کند، آیا کسی که به (سوی) حق هدایت می‌کند، برای پیروی سزاوار‌‌‌تر است یا کسی‌که خود هدایت نمی‌شود؛ مگر آن که هدایتش کنند؟! پس شما را چه شده؟! چگونه داوری می‌کنید؟!»."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و بیشتر آن‌ها جز از گمان پیروی نمی‌کنند، بی‌تردید، گمان، از حق بی‌نیاز نمی‌کند، یقیناً الله به آنچه می‌کنند، داناست."
+  ],
+  [
+    37,
+    "و (سزاوار) نیست این قرآن، به دروغ (بدون وحی الهی) به الله نسبت داده شود؛ بلکه تصدیق‌کننده چیزی است که پیش از آن (نازل شده) است، و بیان و تفصیل (آن) کتاب است، شکی در آن نیست، از (جانب) پروردگار جهانیان است."
+  ],
+  [
+    38,
+    "آیا آن‌ها می‌گویند: «(او) آن را به دروغ (به الله) نسبت داده است؟!» بگو: «اگر راست می‌گویید، پس یک سوره همانند آن بیاورید، و جز الله هر که را که می‌توانید به یاری بخوانید»"
+  ],
+  [
+    39,
+    "بلکه آن‌ها چیزی را تکذیب کردند که به آن علم و احاطه نداشتند، و هنوز برای آن‌ها مصداق (و حقیقت) آن نیامده است، بدین گونه کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند (نیز) تکذیب کردند، پس بنگر سرانجام ستمکاران چگونه بوده است."
+  ],
+  [
+    40,
+    "و از آن‌ها کسی هست که به آن ایمان می‌آورد، و از آن‌ها کسی هست که به آن ایمان نمی‌آورد، و پروردگار تو به مفسدان آگاه‌تر است."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و اگر (کافران) تو را تکذیب کردند، پس بگو: «عمل من برای خودم، و عمل شما برای خودتان است، شما از آنچه من می‌کنم بیزارید، و من (نیز) از آنچه (شما) می‌کنید بیزارم»."
+  ],
+  [
+    42,
+    "و ازآن‌ها کسانی هستند که به تو گوش فرا می‌دهند، آیا تو می‌توانی کران را بشنوانی، و هر چند نفهمند؟!"
+  ],
+  [
+    43,
+    "و از آن‌ها کسانی‌اند که به تو می‌نگرند، آیا تو می‌توانی کوران را راهنمایی کنی، و هر چند نبینند؟!"
+  ],
+  [
+    44,
+    "یقیناً الله به مردم هیچ ستم نمی‌کند، ولی مردم به خویشتن ستم می‌کنند."
+  ],
+  [
+    45,
+    "و روزی‌که (الله) آن‌ها را محشور می‌کند، (چنان احساس می‌کنند) گویی جز ساعتی از روز که یکدیگر را بشناسند (در دنیا) درنگ نکرده‌اند، به راستی کسانی‌که لقای الله را تکذیب کردند، زیان کردند، و هدایت نیافتند."
+  ],
+  [
+    46,
+    "و اگر پاره‌ای از چیز‌‌‌های را که به آن‌ها وعده داده‌ایم به تو نشان دهیم، یا تو را بمیرانیم، پس بازگشت‌شان به سوی ماست، پس الله بر آنچه که می‌کنند، گواه است."
+  ],
+  [
+    47,
+    "برای هر امتی پیامبری است، پس هنگامی‌که پیامبرشان آمد، میان آن‌ها به عدالت داوری شود، و به آن‌ها ستم نخواهد شد."
+  ],
+  [
+    48,
+    "و می‌گویند: «اگر راست می‌گویید این وعده (عذاب) کی خواهد بود؟!»."
+  ],
+  [
+    49,
+    "بگو: «من برای خودم مالک هیچ زیانی و سودی نیستم، جز آنچه الله بخواهد، برای هر امتی سرآمدی است، هنگامی‌که سرآمد آن‌ها فرا رسد، پس نه ساعتی تأخیر می‌کنند، و نه پیشی می‌گیرند»."
+  ],
+  [
+    50,
+    "بگو: «به من خبر دهید؛ اگر عذاب او شبانگاه یا در روز به سراغ شما آید، مجرمان چه چیز را (اینگونه) به شتاب می‌طلبند؟!»"
+  ],
+  [
+    51,
+    "باز هنگامی‌که (عذاب) واقع شد، آیا به آن ایمان می‌آورید؟ (آنگاه گفته می‌شود): حالا، در حالی‌که با شتاب آن را می‌خواستید."
+  ],
+  [
+    52,
+    "سپس به کسانی‌که ستم کردند گفته می‌شود: «عذاب جاوید را بچشید! آیا جز به آنچه که می‌کردید کیفر داده می‌شوید؟!»"
+  ],
+  [
+    53,
+    "و از تو خبر می‌گیرند: آیا آن حق است؟! بگو: «آری، سوگند به پروردگارم، قطعاً آن حق است، و شما عاجز کننده نیستید (و نمی‌توانید از آن فرار کنید)»."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و هر کس که ستم کرده، اگر تمام آنچه در زمین است داشته باشد، حتماً (همه را) برای نجات خودش می‌دهد، و هنگامی‌که عذاب را ببیند، پشیمانی (خود) را کتمان کنند، و میان آن‌ها به عدالت داوری شود، و به آن‌ها ستم نخواهد شد."
+  ],
+  [
+    55,
+    "آگاه باشید، بی‌شک آنچه در آسمان‌ها و زمین است، از آن الله است، آگاه باشید همانا وعدۀ الله حق است، و لیکن بیشتر آن‌ها نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    56,
+    "اوست که زنده می‌کند و می‌میراند، و (همه) به سوی او باز گردانده می‌شوید."
+  ],
+  [
+    57,
+    "ای مردم! به راستی که برای شما از جانب پروردگارتان موعظه‌ای آمد، و شفایی برای آنچه در سینه‌هاست و هدایت و رحمتی برای مؤمنان است."
+  ],
+  [
+    58,
+    "بگو: «به فضل الله و به رحمت او، پس باید بدان خوشحال شوند، که آن از آنچه می‌اندوزند؛ بهتر است»."
+  ],
+  [
+    59,
+    "بگو: «به من خبر دهید؛ آنچه از رزق که الله برای شما نازل کرده است، پس بخشی از آن را حلال، و بخشی را حرام نموده‌اید؟!» بگو: «آیا الله به شما اجازه داده است یا بر الله دروغ می‌بندید؟»"
+  ],
+  [
+    60,
+    "و کسانی‌که بر الله دروغ می‌بندند، (دربارۀ) روز قیامت چه می‌پندارند؟! بی‌گمان الله بر (همۀ) مردم فضل (و کرم) دارد، و لیکن بیشترشان سپاسگزاری نمی‌کنند."
+  ],
+  [
+    61,
+    "و در هیچ کار (و حالی) نباشی، و هیچ بخشی از قرآن را نمی‌خوانی، و هیچ عملی را انجام نمی‌دهید، مگر اینکه ما (حاضر و) گواه بر شما هستیم، هنگامی‌که درآن (عمل) وارد می‌شوید، و هم‌وزن ذره‌ای در زمین و نه در آسمان بر پروردگارت پوشیده نمی‌ماند، و نه کوچکتر از آن (ذره) و نه بزرگتر، مگر اینکه در کتاب روشن (لوح محفوظ، ثبت) است."
+  ],
+  [
+    62,
+    "آگاه باشید! همانا دوستان الله، نه ترسی بر آن‌هاست، و نه آن‌ها غمگین می‌شوند."
+  ],
+  [
+    63,
+    "(همان) کسانی‌که ایمان آوردند، و پرهیزگاری می‌کردند."
+  ],
+  [
+    64,
+    "برای آنان در زندگی دنیا و در آخرت بشارت است، سخنان الله تغییر ناپذیر است، این همان کامیابی بزرگ است."
+  ],
+  [
+    65,
+    "(ای پیامبر!) سخن آن‌ها تو را غمگین نکند بی‌گمان تمام عزت (و پیروزمندی) از آن الله است، او شنوای داناست."
+  ],
+  [
+    66,
+    "آگاه باشید، هر که در آسمان‌ها و هر که در زمین است، از آن الله است، و کسانی‌که غیر الله؛ شریکان را می‌خوانند، پیروی (از دلیلی) نمی‌کنند، آن‌ها تنها از گمان پیروی می‌کنند، و آن‌ها فقط دروغ می‌گویند."
+  ],
+  [
+    67,
+    "او کسی است که شب را برای شما قرار داد، تا در آن آرام بگیرید، و روز را روشن (قرار داد) بی‌گمان در این‌ها نشانه‌هایی است برای گروهی که می‌شنوند."
+  ],
+  [
+    68,
+    "(مشرکان) گفتند: «الله فرزندی برگزیده است» او منزه است، او بی‌نیاز است، آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن اوست، هیچ دلیلی نزد شما بر این (ادعا) نیست، آیا بر الله چیزی می‌گویید که نمی‌دانید؟!"
+  ],
+  [
+    69,
+    "بگو: «بی‌گمان کسانی‌که به الله دروغ می‌بندند، رستگار نمی‌شوند»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "بر خورداری (ناچیز) در دنیا دارند، آنگاه باز گشت شان به سوی ماست، سپس عذاب سختی بسبب آنکه کفر می‌ورزیدند؛ به آن‌ها می‌چشانیم."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و داستان نوح را بر آن‌ها بخوان، چون به قوم خود گفت: «ای قوم من! اگر اقامت من، و یاد آوری من به آیات الله، بر شما گران آمده است، پس من بر الله توکل کردم، شما تدبیر (و اندیشۀ) خود و معبودهای‌تان را جمع کنید، سپس هیچ چیز از کارهای‌تان بر شما پوشیده نماند، آنگاه (برای کشتنم) به سوی من هجوم آورید، و (لحظه‌ای) مرا مهلت ندهید."
+  ],
+  [
+    72,
+    "پس اگر روی بگردانید، من (در مقابل دعوتم) از شما هیچ مزدی نخواسته ام، مزد من، تنها بر الله است، و من مأمور شده ام که از مسلمانان باشم»."
+  ],
+  [
+    73,
+    "پس آن‌ها او را تکذیب کردند، آنگاه ما او را، و آنان که با او در کشتی بودند، نجات دادیم، و آن‌ها را جانشین (گذشتگان) قرار دادیم، و کسانی را که آیات ما را تکذیب کردند؛ غرق کردیم. پس بنگر که سر انجام بیم‌داده‌شد‌گان چگونه بود!"
+  ],
+  [
+    74,
+    "سپس بعد از او (= نوح) پیامبرانی به سوی قوم‌شان فرستادیم، پس آنان دلایل روشنی برایشان آوردند، پس آن‌ها (مستعد) نبودند که به آنچه پیش از آن تکذیب کرده بودند، ایمان آوردند. این چنین بر دل‌های تجاوزکاران مهر می‌نهیم."
+  ],
+  [
+    75,
+    "سپس بعد از آن‌ها موسی و (برادرش) هارون را با آیات خود به سوی فرعون و اطرافیانش فرستادیم، پس آن‌ها تکبر ورزیدند، و آن‌ها گروه مجرم بودند."
+  ],
+  [
+    76,
+    "پس چون حق از نزد ما برای آن‌ها آمد، گفتند: «بی‌گمان این جادویی آشکار است»."
+  ],
+  [
+    77,
+    "موسی گفت: «آیا دربارۀ حق، چون برای شما آمده است (چنین) می‌گویید؟! آیا این جادو است؟ در حالی‌که جادوگران رستگار نمی‌شوند»."
+  ],
+  [
+    78,
+    "(فرعونیان) گفتند: آیا آمده‌ای که ما را از آنچه نیاکان‌مان بر آن یافتیم، باز داری، و بزرگی (و حکومت) در روی زمین، از آن شما دو تن باشد؟ ما به شما دو نفر ایمان نمی‌آوریم."
+  ],
+  [
+    79,
+    "و فرعون گفت: «تمام جادوگران (ماهر و) دانا را نزد من بیاورید»."
+  ],
+  [
+    80,
+    "پس چون جادوگران آمدند، موسی به آن‌ها گفت: «آنچه شما (از وسایل سحر) می‌توانید بیفکنید، (اکنون بر زمین) بیفکنید»."
+  ],
+  [
+    81,
+    "پس چون افکندند، موسی گفت: «آنچه شما آورده‌اید، سحر است، بی‌گمان الله آن را باطل خواهد کرد، همانا الله عمل مفسدان را اصلاح نمی‌کند."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و الله با کلمات خود، حق را (ثابت و) پایدار می‌کند گرچه مجرمان کراهت داشته باشند»."
+  ],
+  [
+    83,
+    "پس هیچ کس به موسی ایمان نیاورد، جز گروهی اندک از قوم او، (آن هم) با ترس فرعون و اطرافیانش، که مبادا آن‌ها را بیازارد، و بی‌شک فرعون در زمین سرکش (و جاه طلب) بود، و همانا او از اسراف‌کاران بود."
+  ],
+  [
+    84,
+    "موسی گفت: «ای قوم من! اگرشما به الله ایمان آورده‌اید، پس بر او توکل کنید، اگر مسلمان هستید»."
+  ],
+  [
+    85,
+    "گفتند: «بر الله توکل کرده‌ایم، پروردگارا! ما را دستخوش فتنۀ گروه ستمگر قرار نده،"
+  ],
+  [
+    86,
+    "و به رحمتت ما را از (شر) گروه کافران نجات بده»."
+  ],
+  [
+    87,
+    "و به موسی و برادرش (هارون علیهما السلام) وحی کردیم که: برای قوم خود، خانه‌های در (سرزمین) مصر انتخاب کنید، و خانه‌هایتان را عبادتگاه قرار دهید، و نماز را بر پا دارید، و (ای موسی!) مؤمنان را (به پیروزی و بهشت) بشارت بده»"
+  ],
+  [
+    88,
+    "و موسی گفت: «پروردگارا! تو به فرعون و اطرافیانش زینت و اموالی (فراوان) در زندگی دنیا داده‌ای، پروردگارا! تا (بدین وسیله دیگران را) از راه تو گمراه کنند. پروردگارا! اموال‌شان را نابود کن، و دل‌های شان را سخت کن، پس آن‌ها ایمان نمی‌آورند، تا عذاب دردناک را ببینند»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "(الله) فرمود: «قطعاً دعای شما دو نفر پذیرفته شد، پس استقامت کنید، و از راه کسانی‌که نمی‌دانند، پیروی نکنید»"
+  ],
+  [
+    90,
+    "و (سر انجام ما) بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم، پس فرعون و سپاهیانش از روی ستم و تعدی، در پی آن‌ها رفتند، چون (فرعون) هنگام غرق شدنش فرا رسید، گفت: «ایمان آوردم، که هیچ معبودی (به حق)نیست؛ جز کسی‌که بنی اسرائیل به او ایمان آورده‌اند، و من از مسلمانان هستم»."
+  ],
+  [
+    91,
+    "(به او گفته شد:) حالا؟ در حالی‌که قبلاً نافرمانی کردی و از مفسدان بودی!"
+  ],
+  [
+    92,
+    "پس امروز بدنت را (از دریا) نجات می‌دهیم، تا عبرتی برای کسانی‌که بعد از تو می‌آیند باشی، و بی‌گمان بسیاری از مردم از آیات ما غافلند."
+  ],
+  [
+    93,
+    "و به راستی که بنی اسرائیل را در جایگاه نیکو منزل دادیم، و از پاکیزه‌ها روزی‌شان دادیم، پس اختلاف نکردند تا اینکه علم (و آگاهی) برایشان آمد، بی‌گمان پروردگار تو، روز قیامت در آنچه در آن اختلاف می‌کردند، میان‌شان داوری خواهد کرد."
+  ],
+  [
+    94,
+    "پس اگر در آنچه بر تو نازل کرده‌ایم در تردید هستی، از کسانی‌که کتاب (آسمانی) را پیش از تو می‌خوانند؛ بپرس، یقیناً حق از طرف پروردگارت به تو رسیده است، پس هرگز از تردید کنندگان مباش! [به سورۀ اعراف آیه رجوع فرمایید.]"
+  ],
+  [
+    95,
+    "و مباش هرگز از کسانی‌که آیات الله را تکذیب کردند، آنگاه از زیانکاران خواهی بود."
+  ],
+  [
+    96,
+    "بی‌گمان کسانی‌که فرمان پروردگار بر آن‌ها تحقق یافته، ایمان نمی‌آورند،"
+  ],
+  [
+    97,
+    "هر چند که هرگونه آیه (و معجزه) برای آن‌ها بیاید، تا زمانی که عذاب دردناک را ببیند."
+  ],
+  [
+    98,
+    "پس چرا هیچ شهر (و آبادی) ایمان نیاورد که ایمان‌شان سودشان دهد، مگر قوم یونس، چون ایمان آوردند عذاب رسوا کننده را در زندگی دنیا از آن‌ها بر طرف کردیم، و تا مدتی معین آن‌ها را بهره‌مند ساختیم."
+  ],
+  [
+    99,
+    "و اگر پروردگار تو می‌خواست، مسلماً تمام کسانی‌که در (روی) زمین هستند، همگی ایمان می‌آوردند، آیا تو می‌خواهی مردم را مجبور کنی تا که ایمان بیاورند؟!"
+  ],
+  [
+    100,
+    "و هیچ کس جز به فرمان الله نمی‌تواند؛ ایمان بیاورد، و (الله) پلیدی را بر کسانی‌که نمی‌اندیشند؛ قرار می‌دهد."
+  ],
+  [
+    101,
+    "بگو: «بنگرید چه چیز (از نشانه‌های یگانگی‌اش) در آسمان‌ها و زمین است؟» و این آیات و هشدارها به حال گروهی که ایمان نمی‌آورند، سودی نمی‌بخشد."
+  ],
+  [
+    102,
+    "پس آیا آن‌ها (چیزی) جز همانند روزهای کسانی را که پیش از آن‌ها گذشتند، انتظار می‌کشند؟! بگو: «پس منتظر باشید، که بی‌گمان من (نیز) با شما از منتظرانم»."
+  ],
+  [
+    103,
+    "سپس پیامبران مان، و کسانی را که ایمان آورده‌اند نجات می‌دهیم، اینگونه، بر ما حق است که مؤمنان را نجات دهیم."
+  ],
+  [
+    104,
+    "بگو: «ای مردم! اگر از دین من در شک هستید، پس من کسانی را که شما به جای الله پرستش می‌کنید؛ نمی‌پرستم، و لیکن من تنها الله را می‌پرستم که شما رامی میراند، و من مأمور شده ام از مؤمنان باشم."
+  ],
+  [
+    105,
+    "و اینکه روی خود را به آیین حنیف متوجه کن، و هرگز از مشرکان مباش!"
+  ],
+  [
+    106,
+    "و به جای الله، چیزی را که نه سودی به تو می‌رساند و نه زیانی به تو می‌رساند؛ نخوان، پس اگر چنین کنی، بی‌گمان از ستمکاران خواهی بود."
+  ],
+  [
+    107,
+    "و اگر الله زیانی به تو برساند، پس جز او هیچ کس نتواند آن را بر طرف کند، و اگر ارادۀ خیری برای تو کند، پس هیچ کس فضل او را باز نتواند داشت، به هرکس از بندگانش که بخواهد می‌رساند و او آمرزندۀ مهربان است»."
+  ],
+  [
+    108,
+    "بگو: «ای مردم! بی‌تردید حق از طرف پروردگارتان برای شما آمد، پس هر کس هدایت شد، برای خود هدایت شده، و هر کس گمراه شد، پس به زیان خود گمراه شده است، و من نگهبان بر شما نیستم»."
+  ],
+  [
+    109,
+    "و از آنچه به تو وحی می‌شود پیروی کن، و صبر کن، تا الله داوری کند، و او بهترین داوران است."
+  ]
+]

src/json/fa/100/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 100,
+  "name": "عادیات",
+  "numberOfAyah": 11,
+  "roman": {
+    "name": "Al-'Adiyat",
+    "slug": "al-adiyat"
+  }
+}

src/json/fa/100/surah.json

@@ -0,0 +1,46 @@
+[
+  [
+    1,
+    "سوگند به اسب‌های دونده که نفس زنان (به‌سوی میدان) پیش می‌رفتند."
+  ],
+  [
+    2,
+    "و سوگند به اسب‌هایی که (در اثر اصطکاک سم‌شان با سنگ‌ها) جرقۀ (آتش) ایجاد کردند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "باز سوگند به اسب‌های که در صبحگاهان (بر دشمن) یورش برند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "پس در آن هنگام گرد و غبار بر انگیرند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "آنگاه به میان جمع (سپاه دشمن) در آیند، (و آن‌ها را محاصره کننده)."
+  ],
+  [
+    6,
+    "محققاً انسان در برابر (نعمت‌های) پروردگارش بسیار ناسپاس است."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و بی‌گمان او بر این (ناسپاسی) گواه است."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و همانا او علاقۀ فراوان و شدیدی به مال دارد."
+  ],
+  [
+    9,
+    "آیا او نمی‌داند که چون آنچه در گور‌هاست، (همه زنده و) برانگیخته شوند؟"
+  ],
+  [
+    10,
+    "وآنچه در سینه‌هاست (همه) آشکار گردد."
+  ],
+  [
+    11,
+    "یقیناً در آن روز پروردگارشان به (وضع و حال) آن‌ها کاملاً آگاه است."
+  ]
+]

src/json/fa/101/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 101,
+  "name": "قارعه",
+  "numberOfAyah": 11,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Qari'ah",
+    "slug": "al-qariah"
+  }
+}

src/json/fa/101/surah.json

@@ -0,0 +1,46 @@
+[
+  [
+    1,
+    "فرو کوبنده."
+  ],
+  [
+    2,
+    "چیست (آن) فرو کوبنده؟"
+  ],
+  [
+    3,
+    "و تو چه می‌دانی که (آن) فرو کوبنده چیست؟"
+  ],
+  [
+    4,
+    "روزی‌که مردم مانند پروانه‌های پراکنده خواهند بود."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و گوه‌ها مانند پشم رنگین حلاجی شده خواهد بود."
+  ],
+  [
+    6,
+    "پس اما هرکس که (در آن روز) کفۀ میزانش سنگین باشد."
+  ],
+  [
+    7,
+    "در یک زندگی خشنود (و پسندیده‌ای) خواهد بود."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و اما هرکس که کفۀ میزانش سبک باشد."
+  ],
+  [
+    9,
+    "پس (مسکن و) پناهگاهش هاویه است."
+  ],
+  [
+    10,
+    "و تو چه دانی که آن (هاویه) چیست؟"
+  ],
+  [
+    11,
+    "آتشی سوزان (و شعله‌ور) است."
+  ]
+]

src/json/fa/102/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 102,
+  "name": "تکاثر",
+  "numberOfAyah": 8,
+  "roman": {
+    "name": "At-Takathur",
+    "slug": "at-takathur"
+  }
+}

src/json/fa/102/surah.json

@@ -0,0 +1,34 @@
+[
+  [
+    1,
+    "افزون طلبی شما را به خود مشغول (و غافل) ساخته است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "تا اینکه (مردید و) به گورستان‌ها رسیدند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "هرگز چنین نیست (که شما می‌پندارید) بزودی خواهید دانست."
+  ],
+  [
+    4,
+    "باز (هم) چنین نیست، به‌زودی خواهید دانست."
+  ],
+  [
+    5,
+    "چنین نیست (که شما گمان می‌کنید) اگر شما به علم یقین (حقیقت را) می‌دانستید. (از فزون طلبی و غفلت دست بر می‌داشتید)."
+  ],
+  [
+    6,
+    "قطعاً جهنم را خواهید دید."
+  ],
+  [
+    7,
+    "سپس محققاً آن با چشم یقین خواهید دید."
+  ],
+  [
+    8,
+    "آنگاه حتماً در آن روز از (همۀ) نعمت‌ها بازخواست خواهید شد."
+  ]
+]

src/json/fa/103/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 103,
+  "name": "عصر",
+  "numberOfAyah": 3,
+  "roman": {
+    "name": "Al-'Asr",
+    "slug": "al-asr"
+  }
+}

src/json/fa/103/surah.json

@@ -0,0 +1,14 @@
+[
+  [
+    1,
+    "سوگند به عصر."
+  ],
+  [
+    2,
+    "که انسان در (خسران و) زیان است."
+  ],
+  [
+    3,
+    "مگر کسانی‌که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند، و یکدیگر را به حق سفارش نموده، و یکدیگر را به صبر سفارش کرده‌اند."
+  ]
+]

src/json/fa/104/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 104,
+  "name": "همزه",
+  "numberOfAyah": 9,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Humazah",
+    "slug": "al-humazah"
+  }
+}

src/json/fa/104/surah.json

@@ -0,0 +1,38 @@
+[
+  [
+    1,
+    "وای بر هر عیب‌جوی غیبت‌کننده‌ای."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(همان) کسی‌که مال فراوانی گرد آورد و شمارش کرد."
+  ],
+  [
+    3,
+    "گمان می‌کند که مالش او را جاودانه می‌سازد."
+  ],
+  [
+    4,
+    "هرگز چنین نیست (که او گمان می‌کند) مسلماً در «حطمه» انداخته خواهد شد."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و تو چه دانی «حطمه» چیست؟!"
+  ],
+  [
+    6,
+    "آتش برافروخته الهی است."
+  ],
+  [
+    7,
+    "(آتشی) که بر دل‌ها چیره گردد (و بسوزاند)."
+  ],
+  [
+    8,
+    "بی‌گمان آن (آتش) بر آن‌ها فرو بسته (و ازهر سو آن‌ها را محاصره کرده است)."
+  ],
+  [
+    9,
+    "در ستون‌های بلند ( کشیده شده) است."
+  ]
+]

src/json/fa/105/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 105,
+  "name": "فیل",
+  "numberOfAyah": 5,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Fil",
+    "slug": "al-fil"
+  }
+}

src/json/fa/105/surah.json

@@ -0,0 +1,22 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) آیا ندیدی پروردگارت با اصحاب فیل چه کرد؟!."
+  ],
+  [
+    2,
+    "آیا (حیله و) نقشۀ آن‌ها را در تباهی قرار نداد؟!"
+  ],
+  [
+    3,
+    "و پرندگانی گروه گروه بر (سر) آن‌ها فرستاد."
+  ],
+  [
+    4,
+    "(که) با سنگ‌های (بسیار کوچکی) از سنگ گِل (که در منقار و چنگال داشتند) به سوی آن‌ها می‌انداختند (و آن‌ها را سنگباران می‌کردند)."
+  ],
+  [
+    5,
+    "پس آن‌ها را همچون کاه جویده شده قرار داد."
+  ]
+]

src/json/fa/106/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 106,
+  "name": "قریش",
+  "numberOfAyah": 4,
+  "roman": {
+    "name": "Quraysh",
+    "slug": "quraysh"
+  }
+}

src/json/fa/106/surah.json

@@ -0,0 +1,18 @@
+[
+  [
+    1,
+    "برای (شکر) الفت و انس قریش."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(همان) الفت آن‌ها در سفر‌های (تجاری) زمستانی (به یمن) و تابستانی (به شام)."
+  ],
+  [
+    3,
+    "پس باید پروردگار این خانۀ (کعبه) را پرستش کنند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "همان (پروردگاری) که آن‌ها را از گرسنگی (نجات و) طعام داد، و از ترس و خوف اِیمن شان داشت."
+  ]
+]

src/json/fa/107/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 107,
+  "name": "ماعون",
+  "numberOfAyah": 7,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Ma'un",
+    "slug": "al-maun"
+  }
+}

src/json/fa/107/surah.json

@@ -0,0 +1,30 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) آیا کسی‌که روز جزا را تکذیب می‌کند دیده‌ای؟!"
+  ],
+  [
+    2,
+    "پس او (همان) کسی‌که یتیم را (با خشونت از خود) می‌راند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و (دیگران را) به اطعام بی‌نوا (و مسکین) ترغیب و تشویق نمی‌کند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "پس وای بر نماز گزاران."
+  ],
+  [
+    5,
+    "همان کسانی‌که از نماز‌شان غافلند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "کسانی‌که خودنمایی می‌کنند."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و (از پرداخت زکات و) عاریت دادن وسایل ضروری زندگی دریغ می‌ورزند."
+  ]
+]

src/json/fa/108/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 108,
+  "name": "کوثر",
+  "numberOfAyah": 3,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Kawthar",
+    "slug": "al-kawthar"
+  }
+}

src/json/fa/108/surah.json

@@ -0,0 +1,14 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) به راستی که ما به تو کوثر عطا کردیم."
+  ],
+  [
+    2,
+    "پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن."
+  ],
+  [
+    3,
+    "بدون شک دشمن تو، بریده نسل و بی‌عقب است."
+  ]
+]

src/json/fa/109/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 109,
+  "name": "کافرون",
+  "numberOfAyah": 6,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Kafirun",
+    "slug": "al-kafirun"
+  }
+}

src/json/fa/109/surah.json

@@ -0,0 +1,26 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) بگو: «ای کافران."
+  ],
+  [
+    2,
+    "من نمی‌پرستم آنچه را که شما می‌پرستید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و شما (نیز) نمی‌پرستید آنچه را که من می‌پرستم."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و نه من پرستش‌گر آنچه شما پرستش کرده‌اید خواهم بود."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و نه شما پرستش‌گر آنچه من می‌پرستم خواهید بود."
+  ],
+  [
+    6,
+    "(بنا بر این) آیین شما برای خود‌تان، و آیین من برای خودم»."
+  ]
+]

src/json/fa/11/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 11,
+  "name": "هود",
+  "numberOfAyah": 123,
+  "roman": {
+    "name": "Hud",
+    "slug": "hud"
+  }
+}

src/json/fa/11/surah.json

@@ -0,0 +1,494 @@
+[
+  [
+    1,
+    "الر (الف. لام. را) این کتابی است که آیاتش استوار، سپس روشن شده، از نزد حکیم آگاه (نازل گردیده) است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "که جز«الله» را نپرستید، که من از سوی او هشدار دهنده و بشارت‌دهنده برای شما هستم."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و اینکه: از پروردگارتان آمرزش بخواهید، سپس به سوی او توبه کنید، تا شما را تا مدت معینی به بهرۀ خوبی بهره‌مند سازد، و هر صاحب فضلی را به‌اندازه فضلش ببخشد، و اگر روی بگردانید، پس من بر شما از عذاب روز بزرگ بیم‌ناک هستم."
+  ],
+  [
+    4,
+    "باز گشت شما به سوی «الله» است، و او بر همه چیز تواناست."
+  ],
+  [
+    5,
+    "آگاه باشید آن‌ها سینه‌هایشان را خم می‌کنند (و سرها به هم نزدیک می‌کنند) تا خود را از او پنهان دارند، آگاه باشید، وقتی که آن‌ها لباس‌های خویش را به سر می‌کشند، (الله) می‌داند آنچه را (در دل) پنهان می‌کنند و آنچه را آشکار می‌سازند، بی‌تردید او به راز دل‌ها آگاه است."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست؛ مگر اینکه روزی‌اش بر (عهدۀ) الله است، و (او) قرار گاه و مکان دفنش را می‌داند، همۀ این‌ها در کتابی روشن (ثبت) است."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و او کسی هست که آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، و عرش او بر آب بود، تا شما را بیازماید که کدام یک از شما به عمل نیکوتر است، و اگر (به آن‌ها) بگویی: «شما پس از مرگ برانگیخته می‌شوید» مسلماً کافران می‌گویند: «این (سخن) جز جادوی آشکار نیست»."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و اگر تا زمان محدودی عذاب را از آن‌ها به تأخیر اندازیم، البته (از روی تمسخر) می‌گویند: «چه چیزی مانع آن شده است؟!» آگاه باشید، روزی‌که (عذاب) به سراغ‌شان آید، از آن‌ها برگردانده نخواهد شد، و آنچه را به مسخره می‌گرفتند، آنان را در بر خواهد گرفت."
+  ],
+  [
+    9,
+    "و اگر از جانب خویش رحمتی به انسان بچشانیم، سپس آن را از او بگیریم، همانا او بسیار نا امید (و) ناسپاس خواهد شد."
+  ],
+  [
+    10,
+    "و اگر پس از رنج و سختی که به او رسیده است؛ نعمت و آسایشی به او بچشانیم، البته می‌گوید: «سختی‌ها از من دور شد». همانا او شادمان (و) خودستا می‌شود."
+  ],
+  [
+    11,
+    "مگر کسانی‌که صبر کردند، و کارهای نیک انجام دادند، آنان برایشان آمرزش و پاداش بزرگی است."
+  ],
+  [
+    12,
+    "پس (ای پیامبر!) شاید برخی از آنچه که به تو وحی می‌شود، وا گذاری، و سینه‌ات از این جهت تنگ (و ناراحت) شود که گویند: «چرا گنجی بر او نازل نشده، یا فرشته‌ای همراه او نیامده است؟!» تو تنها هشدار دهنده‌ای، و الله بر همه چیز نگاهبان است."
+  ],
+  [
+    13,
+    "آیا می‌گویند: «این (قرآن) را از خود بافته (و به الله نسبت داده) است» بگو: «اگر راست می‌گویید، شما هم ده سورۀ به هم بافته‌ مانند آن بیاورید، و غیر از الله هر که می‌توانید (به یاری) بطلبید»."
+  ],
+  [
+    14,
+    "پس اگر آن‌ها دعوت شما را نپذیرفتند، بدانید که (قرآن) فقط به علم الله نازل شده است، و اینکه هیچ معبودی (به حق) جز او نیست، پس آیا شما مسلمان می‌شوید؟!"
+  ],
+  [
+    15,
+    "کسی‌که زندگانی دنیا و زینت آن را بخواهد، (پاداش) اعمالش را در این (دنیا) به طور کامل و تمام به آن‌ها می‌دهیم، و چیزی از آن‌ها کم و کاست نخواهند شد."
+  ],
+  [
+    16,
+    "اینان کسانی هستند که در آخرت، جز آتش (جهنم، نصیبی) نخواهند داشت، و آنچه را در دنیا انجام داده‌اند، بر باد رفته است، و آنچه را عمل می‌کردند؛ باطل است."
+  ],
+  [
+    17,
+    "آیا کسی‌که از سوی پروردگارش دلیل روشن دارد، و به دنبال آن شاهدی از سوی او باشد، و پیش از آن کتاب موسی که پیشوا و رحمت بود (بر صحت آن گواهی دارد، همانند کسی است که دلیلی ندارد؟!). اینان به آن (قرآن) ایمان می‌آورند، و از گروهای مختلف هر کس به آن کافر شود؛ پس آتش وعده گاه اوست، پس تردیدی در آن نداشته باش، بی‌گمان آن حق است، از (جانب) پروردگارت (نازل شده است)، و لیکن بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    18,
+    "و چه کسی ستمکارتر است؛ از کسی‌که بر الله دروغ می‌بندد؟! آنان (روز قیامت) بر پروردگارشان عرضه می‌شوند، و گواهان می‌گویند: «این‌ها همان کسانی هستند که بر پروردگارشان دروغ بسته‌اند» هان، لعنت الله بر ستمکاران باد."
+  ],
+  [
+    19,
+    "(همان) کسانی‌که (مردم را) از راه الله باز می‌دارند، و آن را کج و منحرف می‌جویند، و آنان به آخرت کافرند."
+  ],
+  [
+    20,
+    "اینان (هیچ گاه) نمی‌توانند در زمین (الله را)عاجز کنند (و بگریزند) و جز الله (دوستان و) یاورانی ندارند، عذاب برای آنان دو چندان خواهد شد، توان شنیدن (حق) را نداشتند، و (حقیقت را) نمی‌دیدند."
+  ],
+  [
+    21,
+    "اینان کسانی هستند که به خود شان زیان زده‌اند (و سرمایۀ وجود و عمر خویش را از دست داده‌اند) و آنچه بر می‌بافتند از (نظر) آن‌ها گم (و دور) شدند."
+  ],
+  [
+    22,
+    "بدون شک آن‌ها در آخرت ازهمه زیان کارترند."
+  ],
+  [
+    23,
+    "بی‌گمان کسانی‌که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند، (و توجه‌کنان) به سوی پروردگارشان فروتنی کردند، آن‌ها اهل بهشتند، آنان در آن جاودان خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    24,
+    "مثل این دو گروه (مؤمنان و کافران) مانند کور و کر، و بینا و شنواست، آیا این دو در وصف یکسانند؟! آیا پند نمی‌گیرید؟!"
+  ],
+  [
+    25,
+    "و به راستی ما نوح را به سوی قومش فرستادیم، (و به آن‌ها گفت:) «همانا من برای شما هشدار دهنده آشکار هستم."
+  ],
+  [
+    26,
+    "جز الله را نپرستید، همانا من از عذاب روز دردناک بر شما می‌ترسم»."
+  ],
+  [
+    27,
+    "پس اشراف کافر قومش گفتند: «ما تو را جز بشری همانند خودمان نمی‌بینیم، و نمی‌بینیم کسانی‌که از تو پیروی کرده‌اند؛ مگر (گروهی) اراذل (= فرومایگان) ساده لوح (قوم) ما هستند، و ما برای شما فضیلتی بر خود نمی‌بینیم، بلکه شما را دروغگو می‌پنداریم»."
+  ],
+  [
+    28,
+    "(نوح) گفت: «ای قوم من! به من خبر دهید، اگر من دلیل (و حجت) آشکاری از پروردگارم داشته باشم و از نزد خود رحمتی به من عطا کرده باشد، پس (آن) بر شما پوشیده مانده است، آیا می‌توانیم شما را به (پذیرش) آن اجبار کنیم، در حالی‌که شما از آن کراهت دارید؟!"
+  ],
+  [
+    29,
+    "و ای قوم من! بر (رساندن) این (دعوت) از شما مالی نمی‌طلبم، پاداش من تنها بر الله است، و من (هرگز) کسانی را که ایمان آورده‌اند، (از خود) طرد نمی‌کنم، همانا آن‌ها پروردگارشان را ملاقات خواهند کرد، و لیکن من شما را قومی نادان می‌بینم."
+  ],
+  [
+    30,
+    "و ای قوم من! اگر من آن‌ها را طرد کنم، چه کسی من را در برابر (عقوبت) الله یاری می‌کند؟! آیا پند نمی‌گیرید؟!"
+  ],
+  [
+    31,
+    "و من به شما نمی‌گویم که گنج‌های الله نزد من است، و غیب هم نمی‌دانم، و نمی‌گویم که من فرشته‌ام، و (نیز) نمی‌گویم کسانی‌که در نظر شما حقیر می‌آیند، الله به آن‌ها خیری نخواهد داد، الله به آنچه در دل‌های آنان است آگاه‌تر است، (و اگر آن‌ها را طرد کنم) قطعاً آنگاه از ستمکاران خواهم بود»."
+  ],
+  [
+    32,
+    "(قوم) گفتند: «ای نوح! به راستی که با ما جدال (و بحث) کردی، و زیاد هم جدال و بحث کردی، پس اگر از راستگویانی آنچه را که به ما وعده می‌دهی؛ بیاور»."
+  ],
+  [
+    33,
+    "(نوح) گفت: «اگر الله بخواهد آن را برای شما می‌آورد، و شما (عاجزکننده نیستید و) از آن نتوانید گریخت."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و اگر الله بخواهد شما را گمراه سازد، و من بخواهم شما را نصیحت کنم، نصیحت من سودی برای شما نخواهد داشت، او پروردگار شماست، و (همه) به سوی او بازگردانده می‌شوید»."
+  ],
+  [
+    35,
+    "آیا (مشرکان) می‌گویند: (پیامبر) آن قرآن را بافته (و به الله نسبت داده)است؟ (ای پیامبر!) بگو: «اگر من آن را بافته باشم، پس گناهم بر عهدۀ من است، و من از گناهانی که شما می‌کنید؛ بیزارم»."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و به نوح وحی شد که: از قوم تو جز آن‌هایی که ایمان آورده‌اند، دیگر هیچ کسی ایمان نخواهد آورد، پس بر آنچه که می‌کردند؛ غمگین مباش."
+  ],
+  [
+    37,
+    "و (اکنون) به دیدگان ما و به وحی ما، کشتی را بساز، و در(بارۀ) کسانی‌که ستم کردند، با من سخن مگو، که آنان غرق شدنی هستند»."
+  ],
+  [
+    38,
+    "و (نوح) کشتی را می‌ساخت، و هرگاه گروهی از اشراف قومش بر او می‌گذشتند، او را مسخره می‌کردند، (نوح) می‌گفت: «اگر ما را مسخره می‌کنید، پس ما (نیز) شما را مسخره خواهیم کرد؛ همین گونه که مسخره می‌کنید،"
+  ],
+  [
+    39,
+    "پس به زودی خواهید دانست، چه کسی عذاب به سراغش می‌آید که خوارش سازد، و عذاب جاودان بر چه کسی وارد خواهد شد».."
+  ],
+  [
+    40,
+    "(این حالت همچنان ادامه داشت) تا زمانی که فرمان فرا رسید، و (آب از) تنور جوشیدن گرفت (به نوح) گفتیم: «از هر جفتی (از حیوانات) دوتا (نر ماده) در آن (کشتی) برگیر، و (همچنین) خاندانت را؛ جز کسی‌که وعدۀ (هلاک) قبلاً بر او مقرر شده است، و (نیز) کسانی‌که ایمان آورده‌اند (را برگیر)» و جز عدۀ اندکی همراه او ایمان نیاوردند."
+  ],
+  [
+    41,
+    "(نوح) گفت: «در آن (کشتی) سوار شوید، حرکت آن و توقف آن به نام الله است، همانا پروردگارم آمرزندۀ مهربان است»."
+  ],
+  [
+    42,
+    "و آن (کشتی) آن‌ها را در موجی همچون کوه‌ها می‌برد و در آن هنگام نوح فرزندش را که در کناره‌ای بود؛ صدا زد: «ای فرزندم‌! همراه ما سوار شو، و با کافران مباش»."
+  ],
+  [
+    43,
+    "گفت: «به زودی به کوهی پناه می‌برم که مرا از آب حفظ می‌کند!» (نوح) گفت: «امروز هیچ نگه دارنده‌ای در برابر فرمان الله نیست، مگر کسی‌که الله به او رحم کند» و (ناگاه) موج در میان آن دو حائل شد، پس (او) از غرق‌شدگان گردید."
+  ],
+  [
+    44,
+    "و گفته شد: «ای زمین آبت را فرو بر، و ای آسمان (بارانت را) فرو بند. و آب فرو نشست، و کار به انجام رسید و (کشتی) بر (کوه) جودی قرار گرفت، و گفته شد: «دوری (و هلاکت) باد بر گروه ستمکاران»."
+  ],
+  [
+    45,
+    "و نوح پروردگارش را ندا داد، پس گفت: «پروردگارا! همانا پسرم از خاندان من است، و بی‌گمان وعدۀ تو (دربارۀ نجات خاندانم) حق است، و تو بهترین داورانی»."
+  ],
+  [
+    46,
+    "فرمود: «ای نوح! همانا او از خاندان تو نیست، بی‌گمان او عمل غیر صالحی است. پس چیزی که به آن علم نداری از من مخواه، من به تو اندرز می‌دهم (مبادا) که از جاهلان باشی»."
+  ],
+  [
+    47,
+    "(نوح) گفت: «پروردگارا! همانا من به تو پناه می‌برم، که از تو چیزی بخواهم که به آن علم ندارم، و اگر مرا نبخشی و بر من رحم نکنی، از زیان‌کاران خواهم بود»."
+  ],
+  [
+    48,
+    "گفته شد: «ای نوح! به سلامتی از سوی ما و (همراه با) برکت‌های ( فراوان) بر تو و بر امت‌های که با تواند؛ فرود آی، و امت‌هایی (نیز) هستند که به زودی آن‌ها را (از نعمت‌ها) بهرمند سازیم، سپس عذاب دردناکی از سوی ما به آن‌ها خواهد رسید»."
+  ],
+  [
+    49,
+    "این‌ها از خبرهای غیب است که آن را به تو (ای پیامبر) وحی می‌کنیم، نه تو آنها را پیش از این می‌دانستی و نه قوم تو؛ پس صبر کن، بی‌گمان عاقبت از آن پرهیزگاران است."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و (ما) به سوی قوم عاد برادرشان هود را فرستادیم، گفت: «ای قوم من! الله را بپرستید که معبودی جز او برای شما نیست، و شما جز افترا زن نیستید (که بت‌ها را شریک او قرار می‌دهید)."
+  ],
+  [
+    51,
+    "«ای قوم من! بر (رساندن) این (دعوت) از شما پاداشی نمی‌طلبم، پاداش من تنها بر (عهدۀ) ذاتی است که مرا آفرید، آیا خرد نمی‌ورزید؟!"
+  ],
+  [
+    52,
+    "و ای قوم من! از پروردگارتان طلب آمرزش کنید، سپس به سوی او باز گردید (و توبه کنید) تا (باران) آسمان را پی در پی بر شما بفرستد، و نیرویی بر نیروی‌تان بیفزاید، و گناهکارانه روی نگردانید»."
+  ],
+  [
+    53,
+    "گفتند: «ای هود! برای ما دلیل روشنی نیاورده‌ای و ما به (خاطر) گفتار تو معبودهای‌مان را رها نمی‌کنیم، و ما به تو ایمان نمی‌آوریم."
+  ],
+  [
+    54,
+    "ما (چیزی) جز این نمی‌گویم که« بعضی از معبودان‌مان آسیبی به تو رسانده‌اند». (هود) گفت: «همانا من الله را گواه می‌گیرم، و شما (نیز) گواه باشید، که من از آنچه شریک (الله) قرار می‌دهید، بیزارم،"
+  ],
+  [
+    55,
+    "غیر از او، پس همگی برای من نقشه بکشید، آنگاه مرا مهلت ندهید."
+  ],
+  [
+    56,
+    "همانا من بر الله که پروردگار من و پروردگار شماست توکل کردم، هیچ جنبنده‌ای نیست مگر آنکه او (= الله) گیرنده پیشانی‌اش است (و برآن چیره است) بی‌گمان پرودگارم بر راه راست است."
+  ],
+  [
+    57,
+    "پس اگر روی برگردانید، به راستی که (من) آنچه را که با آن به سوی شما فرستاده شده بودم به شما رساندم، و پروردگارم گروه دیگری را جانشین شما خواهد کرد، و (شما) هیچ زیانی به او نمی‌توانید برسانید، بی‌گمان پروردگارم بر همه چیز نگهبان است»."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و هنگامی‌که فرمان ما فرا رسید، هود و کسانی‌که با او ایمان آورده بودند، به رحمتی از (سوی) خویش نجات دادیم، و آن‌ها را از عذاب سخت رهاندیم."
+  ],
+  [
+    59,
+    "و این (قوم) عاد بود که آیات پروردگارشان را انکار کردند، و از پیامبران او نافرمانی کردند، و از فرمان هر سرکش دشمن حق، پیروی کردند."
+  ],
+  [
+    60,
+    "آن‌ها در این دنیا و (نیز) روز قیامت، لعنت به دنبال دارند، آگاه باشید که (قوم) عاد به پروردگارشان کفر ورزیدند، هان! بر عاد، قوم هود دوری (و هلاکت) باد."
+  ],
+  [
+    61,
+    "و به سوی (قوم) ثمود برادرشان صالح را (فرستادیم) گفت: «ای قوم من! الله را بپرستید، که معبودی جز او برای شما نیست، او شما را از زمین پدید آورد، و شما را در آن به آباد کردنش گمارد، پس از او آمرزش بطلبید، سپس به سوی او بازگردید (و توبه کنید) همانا پروردگارم نزدیک (و) اجابت‌کننده است»"
+  ],
+  [
+    62,
+    "گفتند: «ای صالح! پیش از این ما به تو امید می‌داشتیم، آیا ما را از پرستش آنچه نیاکان‌مان می‌پرستیدند، باز می‌داری؟ و به راستی ما از آنچه ما را به سوی آن دعوت می‌کنی سخت در شک و تردید هستیم»."
+  ],
+  [
+    63,
+    "گفت: «ای قوم من! به من خبر دهید که اگر من دلیل (و حجت) آشکاری از پروردگارم داشته باشم، و از جانب خود رحمتی به من عطا کرده باشد، پس اگر نافرمانی او کنم، چه کسی مرا در برابر الله یاری می‌کند؟! پس شما جز زیان بر من نخواهید افزود."
+  ],
+  [
+    64,
+    "ای قوم من! این ماده شترِ الله است، که برای شما نشانه‌ای است، پس بگذاریدش در زمین الله بچرد، و هیچ آزاری به آن نرسانید، که (آنگاه) عذابی نزدیک شما را فرا گیرد»."
+  ],
+  [
+    65,
+    "پس آن‌ها، آن (ماده شتر) را پی کردند، آنگاه (صالح به آن‌ها) گفت: «سه روز در خانه‌هایتان بهره‌مند گردید، (و بعد از آن عذاب خواهد آمد) این وعده‌ای است که دروغ نخواهد بود»."
+  ],
+  [
+    66,
+    "پس چون فرمان (عذاب) ما فرا رسید، صالح و کسانی‌که با او ایمان آورده بودند، به رحمتی از (سوی) خویش (از آن عذاب) و از رسوایی آن روز نجات دادیم، بی‌گمان پروردگار تو همان قوی پیروزمند است."
+  ],
+  [
+    67,
+    "و کسانی‌که ستم کرده بودند، صیحه‌ای (= بانگی مرگ‌بار) فرو گرفت، پس در خانه‌های خود به روی افتادند و مردند."
+  ],
+  [
+    68,
+    "چنان که گویی در آن (دیار) نبوده‌اند، آگاه باشید که (قوم) ثمود به پروردگارشان کفر می ‌ورزیدند، هان! بر (قوم) ثمود دوری (و هلاکت) باد."
+  ],
+  [
+    69,
+    "به راستی فرستادگان ما با بشارت نزد ابراهیم آمدند، گفتند: «سلام»، (ابراهیم نیز در پاسخ) گفت: «سلام» پس طولی نکشید که گوساله‌ای بریان (برای آنان) آورد."
+  ],
+  [
+    70,
+    "پس چون دید دستان‌شان به سوی آن نمی‌رسد (و نمی‌خورند) به آن‌ها گمان بد برد، و (در دل) از آنان احساس ترس کرد، (فرشتگان) گفتند: «نترس، بی‌شک ما به سوی قوم لوط فرستاده شده‌ایم»."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و همسرش (ساره) ایستاده بود، پس (از خوشحالی) خندید، آنگاه او را به اسحاق، و بعد از او به یعقوب بشارت دادیم."
+  ],
+  [
+    72,
+    "(ساره) گفت: «ای وای بر من! آیا من می‌زایم، در حالی‌که پیرزنم و این شوهرم (نیز) پیر است؟! به راستی این چیز عجیبی است!»"
+  ],
+  [
+    73,
+    "(فرشتگان) گفتند: «آیا از فرمان الله تعجب می‌کنی؟! رحمت الله و برکاتش بر شما اهل بیت باد، همانا او ستودۀ بزرگوار است»."
+  ],
+  [
+    74,
+    "پس چون ترس از (دل) ابراهیم (بیرون) رفت، و بشارت به او رسید، دربارۀ قوم لوط با ما مجادله (و گفت گو) شروع کرد."
+  ],
+  [
+    75,
+    "بی‌گمان ابراهیم، بردبار، لا‌به گر بازگشت کننده (به سوی الله) بود."
+  ],
+  [
+    76,
+    "ای ابراهیم! از این (سخن) بگذر، که به راستی فرمان (عذاب) پروردگارت فرا رسیده است، و مسلماً عذابی بدون برگشت برایشان خواهد آمد."
+  ],
+  [
+    77,
+    "و چون فرستادگان ما نزد لوط آمدند، از (آمدن) آنان نگران و دل‌تنگ شد، و گفت: «این روز بسیار سختی است»."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و قوم او شتابان به سوی او آمدند، و پیش از این کارهای زشت مرتکب می‌شدند، (لوط) گفت: «ای قوم من! این‌ها دختران من هستند، (با آن‌ها ازدواج کنید) آنان برای شما پاکیزه‌ترند، و از الله بترسید و مرا در (مورد) مهمانانم رسوا نکنید، آیا در میان شما یک مرد عاقلی وجود ندارد؟!»."
+  ],
+  [
+    79,
+    "گفتند: «به راستی تو می‌دانی که ما به دختران تو نیازی نداریم، و تو خوب می‌دانی که ما چه می‌خواهیم»."
+  ],
+  [
+    80,
+    "(لوط) گفت: «کاش در برابر شما قدرتی داشتم، و یا به تکیه گاه محکمی پناه می‌بردم»."
+  ],
+  [
+    81,
+    "(فرشتگان) گفتند: «ای لوط! ما فرستادگان، پروردگار تو هستیم، (آن‌ها) هرگز به تو نخواهند رسید، پس در پاسی از شب گذشته خانواده‌ات را (از این شهر) ببر، و هیچ یک از شما روی بر نگرداند جز همسرت، که به او خواهد رسید آنچه که به آن‌ها رسد، بی‌گمان وعده‌گاهشان (وقت) صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟!»."
+  ],
+  [
+    82,
+    "پس چون فرمان ما فرا رسید، آن (شهر و سرزمین) را زیر و رو کردیم، و بر (سر) آن‌ها سنگ‌های از سنگ و گِل متراکم روی هم فرو باریدیم."
+  ],
+  [
+    83,
+    "(سنگهای که) نزد پروردگارت نشاندار بود، و این (سنگ‌ها و عذاب) از (سایر) ستمگران دور نیست."
+  ],
+  [
+    84,
+    "و به سوی (قوم) مدین برادرشان شعیب را (فرستادیم). گفت: «ای قوم من! الله را بپرستید، که معبودی جز او برای شما نیست، و پیمانه و میزان را کم نکنید، من شما را در نعمت می‌بینم، و من بر شما از عذاب روز فراگیر می‌ترسم."
+  ],
+  [
+    85,
+    "و ای قوم من! پیمانه و میزان را با عدالت، تمام (و کامل) دهید، و اشیاء مردم را کم ندهید، و در زمین به فساد (و تباهی) نکوشید."
+  ],
+  [
+    86,
+    "اگر ایمان داشته باشید، باقی گذاشته الله (از مال حلال) برای شما بهتر است، و من بر شما نگهبان نیستم»."
+  ],
+  [
+    87,
+    "گفتند: «ای شعیب! آیا نمازت به تو فرمان می‌دهد که آنچه را که نیاکان‌مان می‌پرستیدند، رها کنیم، یا آنچه را می‌خواهیم در اموال‌مان انجام دهیم؟! بی‌گمان تو (مردی) بردبار عاقلی هستی!»."
+  ],
+  [
+    88,
+    "(شعیب) گفت: «ای قوم من! به من خبر دهید؛ اگر من دلیل (و حجت) آشکاری از پروردگارم داشته باشم، و از سوی خود رزق نیکوی به من عطا کرده باشد، (آیا نباید از او اطاعت کنم؟!)و من نمی‌خواهم با شما مخالفت کنم، دربارۀ چیزی که شما را از آن نهی می‌کنم، (و خود مرتکب شوم) من جز اصلاح؛ - تا آنجا که توانای دارم- نمی‌خواهم، و توفیق من جز به (فضل) الله نیست، بر او توکل کردم، و به سوی او باز می‌گردم."
+  ],
+  [
+    89,
+    "وای قوم من! دشمنی (و مخالفت) با من سبب نشود که به شما (نیز، عذابی) برسد، همانند آنچه که به قوم نوح یا قوم هود، یا قوم صالح رسید، و قوم لوط از شما چندان دور نیست."
+  ],
+  [
+    90,
+    "و از پروردگارتان آمرزش بطلبید، سپس به سوی او باز گردید (و توبه کنید) همانا پروردگارم مهربان دوستدار است»."
+  ],
+  [
+    91,
+    "گفتند: «ای شعیب! بسیاری از آنچه را که می‌گویی، نمی‌فهمیم، و به درستی که ما تو را در میان خود ناتوان می‌بینیم، و اگر (احترام) قبیله‌ات نبود؛ مسلماً تو را سنگسار می‌کردیم، و تو نزد ما گرانقدر نیستی»"
+  ],
+  [
+    92,
+    "(شعیب) گفت: «ای قوم من! آیا قبیلۀ من نزد شما گرامی‌تر از الله است؟! و (فرمان) او را پشت سر خویش انداخته‌اید! بی‌گمان پروردگارم به آنچه انجام می‌دهید احاطه دارد."
+  ],
+  [
+    93,
+    "و ای قوم من! شما به روش خودتان عمل کنید، من هم (به روش خود) عمل می‌کنم، به زودی خواهید دانست، چه کسی عذاب به سراغ‌شان می‌آید که رسوایش کند، و چه کسی خود دروغگو است! شما انتظار بکشید و من (نیز) با شما در انتظارم!»"
+  ],
+  [
+    94,
+    "و چون فرمان ما فرا رسید، شعیب و کسانی را که با او ایمان آورده بودند، به رحمتی از (سوی) خود نجات دادیم و کسانی را که ستم کردند؛ صیحه‌ای (= بانگی مرگبار) فرو گرفت، پس در دیار خود به رو افتادند (و مردند)."
+  ],
+  [
+    95,
+    "چنان که گویی هرگز در آن (دیار) نبودند! آگاه باشید! دوری (و هلاکت) باد بر (قوم) مدین، همان گونه که (قوم) ثمود دور (و هلاک) شدند!"
+  ],
+  [
+    96,
+    "و به راستی موسی را با آیات خود و دلیلی آشکار فرستادیم."
+  ],
+  [
+    97,
+    "به سوی فرعون و اطرافیانش؛ پس (آن‌ها) از فرمان فرعون پیروی کردند، و فرمان فرعون درست (و بخردانه) نبود."
+  ],
+  [
+    98,
+    "(فرعون) روز قیامت پیش‌رو قومش است، پس آن‌ها را وارد آتش (جهنم) کرد، و (جهنم) چه بد آبشخور (و جایگاهی) است که بر آن وارد شدند."
+  ],
+  [
+    99,
+    "و در این (دنیا) و روز قیامت لعنتی به دنبال دارند، چه بد عطایی است (لعنت) که (به آن‌ها) داده شد."
+  ],
+  [
+    100,
+    "این (برخی) از اخبار (آبادی‌ها و) شهرهاست که آن را برای تو باز گو می‌کنیم، که برخی از آن‌ها (هنوز) باقی است، و برخی (دیگر) درو شده (و از بین رفته) است."
+  ],
+  [
+    101,
+    "و (ما) به آن‌ها ستم نکردیم، و لیکن آن‌ها خود بر خویشتن ستم کردند، پس هنگامی‌که فرمان پروردگارت فرا رسید، معبودان شان که به جای الله می‌خواندند؛ پس چیزی از آنان دفع نکردند (و یاری‌شان ندادند) و آن‌ها را جز هلاکت (و نابودی) نیفزودند."
+  ],
+  [
+    102,
+    "و این چنین است (مجازات و) گرفت پروردگارت، هنگامی‌که فرو گیرد و مجازات کند آبادی‌ها و شهرها را که (مردمش) ستمکار باشند، بی‌گمان (مجازات و) گرفت او دردناک سخت است."
+  ],
+  [
+    103,
+    "یقیناً در این، (پند و) نشانه‌ای است برای کسی‌که از عذاب آخرت بترسد، آن (روز) روزی است که مردم (همه) در آن گرد آورده شوند، و آن (روز) روزی است که (همگی) حاضر شوند."
+  ],
+  [
+    104,
+    "و ما آن را جز تا مدتی معین به تأخیر نمی‌اندازیم."
+  ],
+  [
+    105,
+    "روزی بیاید که هیچ کس جز به اذن او سخن نگوید، پس بعضی از آن‌ها بدبختند، و (بعضی دیگر) خوشبخت."
+  ],
+  [
+    106,
+    "اما کسانی‌که بدبخت شدند، پس در آتش (دوزخ)اند، برای آن‌ها در آن ناله و فریاد (= دم و بازدم) است."
+  ],
+  [
+    107,
+    "در آن جاودانه خواهند ماند، تا آسمان‌ها و زمین (باقی) است، مگر آنچه پروردگارت بخواهد، بی‌گمان پروردگارت آنچه را که بخواهد؛ انجام دهد."
+  ],
+  [
+    108,
+    "و اما کسانی‌که خوشبخت (و سعادتمند) شدند، پس جاودانه در بهشت خواهند ماند، تا آسمان‌ها و زمین (باقی) است. مگر آنچه پروردگارت بخواهد، عطایی است قطع نشدنی."
+  ],
+  [
+    109,
+    "پس از (باطل بودن) آنچه اینان می‌پرستند در شک مباش. آن‌ها نمی‌پرستند جز همان‌گونه که نیاکان‌شان از پیش می‌پرستیدند، و مسلماً ما نصیب آنان را بی کم و کاست خواهیم داد."
+  ],
+  [
+    110,
+    "و به راستی (ما) به موسی کتاب دادیم، پس در آن اختلاف شد، و اگر فرمان پیشین پروردگارت نبود، قطعاً در میان آنان داوری می‌شد، و همانا آن‌ها در این (قرآن) سخت در شک و تردید هستند."
+  ],
+  [
+    111,
+    "و بی‌گمان هر کدام (چون بر انگیخته شوند) پروردگارت (پاداش) اعمال‌شان را قطعاً بطور کامل و تمام خواهد داد، زیرا که او به آنچه می‌کنند؛ آگاه است."
+  ],
+  [
+    112,
+    "پس (ای پیامبر!) همان‌گونه که فرمان یافته‌ای، (در برابر مشرکان) استقامت کن، و (نیز) کسی‌که با تو (به الله) رو آورده است (باید استقامت کند) و سرکشی نکنید، بی‌گمان او به آنچه که می‌کنید؛ بیناست."
+  ],
+  [
+    113,
+    "به کسانی‌که ستم کردند تمایل (و تکیه) نکنید، که آتش (جهنم) به شما خواهد رسید، و برای شما (سرپرست و) دوستانی جز الله وجود ندارد، آنگاه یاری نمی‌شوید."
+  ],
+  [
+    114,
+    "و (ای پیامبر!) در دو طرف روز، و ساعاتی از شب، نماز را بر پادار، بی‌شک نیکی‌ها بدی‌ها را از بین می‌برند، این پندی برای پند پذیران است."
+  ],
+  [
+    115,
+    "و (ای پیامبر!) صبر کن، پس بی‌گمان الله پاداش نیکو کاران را ضایع نخواهد کرد."
+  ],
+  [
+    116,
+    "پس چرا از امت‌هایی پیش از شما، خردمندانی نبودند که (مردمان را) از فساد در زمین باز دارند؟! مگر اندکی از آنان که نجات‌شان دادیم، و کسانی‌که ستم کردند، از لذات (دنیوی) و آسودگی پیروی کردند، و گناه‌کار بودند (و نابود شدند)."
+  ],
+  [
+    117,
+    "و (ای پیامبر!) پروردگارت چنین نبود که شهرها (و آبادی‌ها) را به ظلم نابود کند، در حالی‌که اهل آن (افرادی شایسته و) نیکوکار باشند."
+  ],
+  [
+    118,
+    "و اگر پروردگارت می‌خواست، (همۀ) مردم را یک امت قرار می‌داد، ولی (آن‌ها) همواره مختلف‌اند."
+  ],
+  [
+    119,
+    "مگر کسی‌که پروردگارت (بر او) رحم کند، و برای همین آن‌ها را آفریده است، و سخن پروردگار تو محقق شد که: مسلماً جهنم را از همۀ (عاصیان و مجرمان) جن و انس پر خواهم کرد."
+  ],
+  [
+    120,
+    "و ما هر یک از اخبار پیامبران را بر تو باز گو کردیم تا بوسیلۀ آن، دلت را استوار گردانیم، و در این (قرآن) برای تو حق، و برای مؤمنان موعظه و تذکری آمده است."
+  ],
+  [
+    121,
+    "و به کسانی‌که ایمان نمی‌آورند، بگو: «بر روش خودتان عمل کنید، ما (نیز بر روش خود) عمل می‌کنیم،"
+  ],
+  [
+    122,
+    "و منتظر باشید، ما هم منتظریم!»."
+  ],
+  [
+    123,
+    "و (آگاهی از) غیب آسمان‌ها و زمین، از آن الله است، و همۀ کارها به سوی او باز گردانده می‌شود، پس او را بپرست و بر او توکل کن، و پروردگارت از آنچه می‌کنید؛ (هرگز) غافل نیست."
+  ]
+]

src/json/fa/110/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 110,
+  "name": "نصر",
+  "numberOfAyah": 3,
+  "roman": {
+    "name": "An-Nasr",
+    "slug": "an-nasr"
+  }
+}

src/json/fa/110/surah.json

@@ -0,0 +1,14 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) هنگامی‌که یاری الله و پیروزی فرا رسد."
+  ],
+  [
+    2,
+    "و مردم را ببینی که گروه گروه در دین الله داخل می‌شوند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "پس به ستایش پروردگارت تسبیح گوی و از او آمرزش بخواه، همانا او بسیار توبه‌پذیر است."
+  ]
+]

src/json/fa/111/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 111,
+  "name": "مسد",
+  "numberOfAyah": 5,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Masad",
+    "slug": "al-masad"
+  }
+}

src/json/fa/111/surah.json

@@ -0,0 +1,22 @@
+[
+  [
+    1,
+    "بریده باد هر دو دست ابو لهب و هلاک باد!"
+  ],
+  [
+    2,
+    "مال و ثروتش و آنچه را به دست آورده بود به او سودی نبخشید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "بزودی به آتش شعله‌ور در خواهد آمد."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و (نیز) همسرش (ام جمیل، آن) هیزم‌کش (وارد آتش می‌شود)."
+  ],
+  [
+    5,
+    "در گردنش طنابی از لیف خرماست."
+  ]
+]

src/json/fa/112/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 112,
+  "name": "اخلاص",
+  "numberOfAyah": 4,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Ikhlas",
+    "slug": "al-ikhlas"
+  }
+}

src/json/fa/112/surah.json

@@ -0,0 +1,18 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) بگو: «او الله یکتا و یگانه است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "الله بی‌نیاز است (و همه نیازمند او هستند)."
+  ],
+  [
+    3,
+    "نه (فرزندی) زاده و نه زاده شده است."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و هیچ کس همانند و همتای او نبوده و نیست»."
+  ]
+]

src/json/fa/113/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 113,
+  "name": "فلق",
+  "numberOfAyah": 5,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Falaq",
+    "slug": "al-falaq"
+  }
+}

src/json/fa/113/surah.json

@@ -0,0 +1,22 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) بگو: «به پروردگار سپیده دم پناه می‌برم،"
+  ],
+  [
+    2,
+    "از شر تمام آنچه آفریده است،"
+  ],
+  [
+    3,
+    "و از شر تاریکی شب، آنگاه که همه جا را فرا گیرد."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و از شر (زنان جادوگر) که با افسون در گره‌ها می‌دمند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و از شر حسود آنگاه که حسد ورزد»."
+  ]
+]

src/json/fa/114/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 114,
+  "name": "ناس",
+  "numberOfAyah": 6,
+  "roman": {
+    "name": "An-Nas",
+    "slug": "an-nas"
+  }
+}

src/json/fa/114/surah.json

@@ -0,0 +1,26 @@
+[
+  [
+    1,
+    "(ای پیامبر) بگو: «به پروردگار مردم پناه می‌برم،"
+  ],
+  [
+    2,
+    "فرمانروای مردم،"
+  ],
+  [
+    3,
+    "(إله و) معبود مردم،"
+  ],
+  [
+    4,
+    "از شر (شیطان) وسوسه‌گر باز پس رونده (به هنگام ذکر الله)."
+  ],
+  [
+    5,
+    "همان که در دل‌های مردم وسوسه می‌کند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "از جنیان (باشد) و (یا از) آدمیان»."
+  ]
+]

src/json/fa/12/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 12,
+  "name": "یوسف",
+  "numberOfAyah": 111,
+  "roman": {
+    "name": "Yusuf",
+    "slug": "yusuf"
+  }
+}

src/json/fa/12/surah.json

@@ -0,0 +1,446 @@
+[
+  [
+    1,
+    "الر (الف. لام. را) این آیات کتاب روشنگر است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "همانا ما آن را قرآن عربی نازل کردیم؛ شاید شما دریابید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "(ای پیامبر!) ما بهترین داستان‌ها را با وحی کردن این قرآن بر تو بازگو می‌کنیم، و مسلماً تو پیش از آن از بی‌خبران بودی (و آگاهی نداشتی)."
+  ],
+  [
+    4,
+    "(به یاد آور) هنگامی را که یوسف به پدرش یعقوب گفت: «پدرم! همانا من (در خواب) یازده ستاره و خورشید و ماه را دیدم، آن‌ها را برای خود سجده‌کنان دیدم»."
+  ],
+  [
+    5,
+    "(یعقوب) گفت: «ای پسرکم! خواب خود را برای برادرانت باز‌گو نکن، که برای تو نقشۀ بدی می‌اندیشند، بی‌گمان شیطان برای انسان دشمن آشکار است."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و این گونه پروردگارت تو را بر می‌گزیند، و از تأویل احادیث (= تعبیر خواب‌ها) می‌آموزد، و نعمتش را بر تو و بر آل یعقوب تمام می‌کند، همان گونه که پیش از این بر اجدادت ابراهیم و اسحاق تمام کرد، یقیناً پروردگارت دانای حکیم است»."
+  ],
+  [
+    7,
+    "بی‌شک در (داستان) یوسف و برادرانش برای سوال کننده‌گان نشانه‌ها و (عبرت‌ها) است."
+  ],
+  [
+    8,
+    "هنگامی‌که با خود گفتند: «یوسف و برادرش (بنیامین) نزد پدر‌مان از ما محبوب‌تر اند، در حالی‌که ما گروهی (نیرومند) هستیم، بی‌تردید پدرمان در اشتباهی آشکار است."
+  ],
+  [
+    9,
+    "یوسف را بکشید، یا او را به سرزمینی (دور دست) بیفکنید، تا توجه پدر‌تان فقط به (سوی) شما باشد، و بعد از آن (توبه کنید و) افرادی صالح باشید»."
+  ],
+  [
+    10,
+    "یکی از آن‌ها گفت: «یوسف را نکشید، و اگر می‌خواهید (کاری) انجام دهید، او را به قعر چاه بیندازید، تا بعضی از کاروان‌های (ره‌گذر) او را بر گیرد (و به جای دوری ببرد)»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "(و آنگاه نزد پدر آمدند) و گفتند: «پدرجان! تو را چه شده است که ما را بر (برادرمان) یوسف امین نمی‌شماری، در حالی‌که ما خیر خواه او هستیم؟!"
+  ],
+  [
+    12,
+    "فردا او را با ما (به صحرا) بفرست، تا (از میوه‌ها) بهره برد و بازی کند، همانا ما نگهبان او هستیم»."
+  ],
+  [
+    13,
+    "(یعقوب) گفت: «آنکه او را ببرید مرا اندوهگین می‌کند، و از این می‌ترسم که گرگ او را بخورد، در حالی‌که شما از او غافل باشید!»."
+  ],
+  [
+    14,
+    "گفتند: «با این‌که ما گروهی (نیرومند) هستیم، اگر گرگ او را بخورد، براستی آنگاه ما زیان‌کار خواهیم بود»."
+  ],
+  [
+    15,
+    "پس چون او را با خود بردند، و تصمیم گرفتند که او را در قعر چاه قرار دهند، و (تصمیم خود را عملی نمودند) به او وحی کردیم که قطعاً آن‌ها را از این کار‌شان آگاه خواهی کرد، در حالی‌که آن‌ها نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و (برادران) شبانگاه گریان به نزد پدر‌شان آمدند."
+  ],
+  [
+    17,
+    "گفتند: «ای پدر‌ ما! همانا ما رفتیم که مسابقه دهیم، و یوسف را نزد اثاث خود گذاشتیم، پس گرگ او را خورد، و تو (هرگز سخن) ما را باور نخواهی کرد، هر چند راستگو باشیم»."
+  ],
+  [
+    18,
+    "و پیراهن او را با خونی دروغین (برای یعقوب) آوردند، (او) گفت: «(چنین نیست) بلکه (هوای) نفس شما کاری (ناشایست) را برای شما آراسته است، پس (کار من) صبر جمیل است، و بر آنچه می‌گویید، الله مدد‌کار (من) است»."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و کاروانی فرا رسید، و پس آن‌ها آب‌آورشان را فرستادند، و (او) دلو خود را در (چاه) انداخت (پس چون بیرون آورد، یوسف را در آن دید، صدا زد و) گفت: «مژده باد! این کودکی است» و او را بعنوان یک کالا (از دیگران) پنهان داشتند، و الله به آنچه می‌کردند، آگاه است."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و (سر انجام) او را به بهای اندک – چند درهم – فروختند، و در(بارۀ) او بی‌رغبت بودند."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و کسی از (اهل) مصر که او را خرید؛ به همسرش گفت: «جای او را گرامی دار، امید است برای ما سودمند باشد، یا او را به فرزندی گیریم» و این چنین یوسف را در (آن) سرزمین متمکن ساختیم، و تا از تأویل احادیث (= تعبیر خواب) به او بیاموزیم، و الله بر کارش چیره است، و لیکن بیشتر مردم نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و چون (یوسف به مرحلۀ بلوغ و) کمال قوت رسید، به او حکم (= نبوت) و علم عطا کردیم. و این چنین نیکو‌کاران را پاداش می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و آن زنی که او (یوسف) در خانه‌اش بود، از او در خواست کام‌جویی کرد، و در‌ها را بست و گفت: «بیا، (در اختیار تو هستم)». (یوسف) گفت: «به الله پناه می‌برم! بی‌گمان او (عزیز مصر) سرور من است، جایگاه مرا گرامی داشته است (پس چگونه به او خیانت کنم؟!) مسلماً ستمکاران رستگار نمی‌شوند»."
+  ],
+  [
+    24,
+    "و به راستی آن زن قصد او (= یوسف) کرد، و او نیز اگر برهان پروردگارش ندیده بود؛ قصد وی می‌کرد، این چنین (کردیم) تا بدی و فحشا از او دور سازیم، بی‌گمان او از بندگان مخلص ماست."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و هر‌ دو به طرف در شتافتند، و (همسر عزیز) پیراهن او را از پشت پاره کرد، و (در این هنگام) شوهرش را نزد در یافتند. (آن) زن گفت: «کیفر کسی‌که خواسته باشد به خانوادۀ تو بدی (و خیانت) کند چیست؟، جز اینکه زندان شود، یا عذاب درد‌‌‌‌‌ناکی (ببیند)."
+  ],
+  [
+    26,
+    "(یوسف) گفت: «او با اصرار مرا به سوی خود خوانده است!» و (درآن هنگام) شاهدی از بستگان آن زن شهادت داد، اگر پیراهن او از جلو پاره شده باشد، پس آن زن راست می‌گوید، و او از دروغ‌گویان است."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و اگر پیراهن‌اش از پشت پاره شده باشد، (آن) زن دروغ می‌گوید، و او از راستگویان است»."
+  ],
+  [
+    28,
+    "پس چون (عزیز مصر) دید که پیراهن او از پشت پاره شده است، گفت: «این از مکر شما (زنان) است، بی‌گمان مکر شما زنان بزرگ است."
+  ],
+  [
+    29,
+    "ای یوسف! از این (ماجرا) صرف نظر کن، و (تو ای زن) برای گناه خود آمرزش بخواه، همانا تو از خطا‌کاران بوده‌ای»."
+  ],
+  [
+    30,
+    "و (این خبر به شهر رسید) زنانی در شهر گفتند: «همسر عزیز، برای کام‌جویی غلام (جوان) خود را به سوی خود می‌خواند، به راستی محبت (و عشق این جوان) در قلبش نفوذ کرده است، مسلماً ما او را در گمراهی آشکار می‌بینیم."
+  ],
+  [
+    31,
+    "پس چون (همسر عزیز) سخنان مکرآمیز ‌شان را شنید، (کسی را) به دنبال آن‌ها فرستاد (و آن‌ها را دعوت نمود) و برای آن‌ها مجلس (با شکوه و با پشتی‌های زیبا) فراهم کرد، و به (دست) هر کدام چاقویی (برای بریدن میوه) داد، و به یوسف گفت: «بر آنان بیرون شو». پس زنان چون او را دیدند، بزرگش یافتند، و دست‌های خود را بریدند، و «گفتند: پناه بر الله! این بشر نیست، این جز فرشته‌ای بزرگوار نیست»."
+  ],
+  [
+    32,
+    "(همسر عزیز) گفت: «این هست همان کسی‌که مرا در(بارۀ) او سرزنش کردید، (آری) به راستی من او را برای کام‌جویی به خود دعوت کردم، پس او خود داری کرد، و اگر آنچه را که به او دستور می‌دهم، انجام ندهد؛ قطعاً زندانی می‌شود و مسلماً خوار و زبون خواهد بود»."
+  ],
+  [
+    33,
+    "(یوسف) گفت: «پروردگارا! زندان نزد من از آنچه (این‌ها) مرا به سوی آن می‌خوانند، محبوب‌تر است، و اگر مکر آن‌ها را از من نگردانی، به سوی آنان متمایل می‌شوم، و از نادانان خواهم بود»."
+  ],
+  [
+    34,
+    "پس پروردگارش (دعای) او را اجابت کرد، و مکر آنان را از او باز گردانید، بی‌گمان او شنوای داناست."
+  ],
+  [
+    35,
+    "سپس بعد از آنکه نشانه‌های (پاکی یوسف) را دیدند؛ تصمیم گرفتند تا مدتی او را زندانی کنند."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و دو جوان همراه او وارد زندان شدند، یکی از آن دو گفت: «من خواب دیده‌ام که (انگور برای) شراب می‌فشارم» و دیگری گفت: «من خواب دیده ام که نان بر سر حمل می‌کنم، پرندگان از آن می‌خورند، ما را از تعبیر آن آگاه کن، بی‌گمان ما تو را از نیکو‌کاران می‌بینیم»."
+  ],
+  [
+    37,
+    "(یوسف) گفت: «پیش از آنکه (جیره) طعام شما را بیاورند و تناول کنید، شما را از تعبیر خواب‌تان آگاه می‌سازم، این (تعبیر خواب) چیزهای است که پروردگارم به من آموخته است، همانا من کیش قومی را که به الله ایمان نمی‌آورند، و آنان به (سرای) آخرت (نیز) کافرند، ترک کرده ام."
+  ],
+  [
+    38,
+    "و از کیش نیاکانم ابراهیم و اسحاق و یعقوب پیروی کرده‌ام، برای ما سزاوار نیست که چیزی را شریک الله قرار دهیم، این از فضل الله بر ما و بر (همه) مردم است، و لیکن بیشتر مردم شکر نمی‌گذارند."
+  ],
+  [
+    39,
+    "ای رفقای زندانی من! آیا معبودان پراکنده (متعدد) بهترند یا الله یکتای قهار؟"
+  ],
+  [
+    40,
+    "شما به جای الله (چیزی را) نمی‌پرستید، مگر نام‌هایی را که خود و نیاکان‌تان به آن‌ها داده‌اید، الله هیچ دلیلی بر (اثبات) آن‌ها نازل نکرده است [ مطلب این است که خود شما آن‌ها را معبود پنداشته‌اید در حالی‌که نه آن‌ها معبودی هستند و نه الله متعال دلیلی بر اثبات آن‌ها نازل کرده است. مطلب دیگر این است که این نام‌هایی که برای معبودان اختصاص داده‌اید مانند: غریب‌نواز، گنج بخش، شکر گنج و غیره همه خود ساختۀ خود شماست و از طرف الله دلیلی بر اثبات آن‌ها نازل نشده است.]، فرمانروایی تنها از آنِ الله است، فرمان داده است که جز او را نپرستید، این است دین راست و استوار، و لیکن بیشتر مردم نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    41,
+    "ای رفقای زندانی من! اما یکی از شما (آزاد می‌شود) پس سرور خویش را شراب خواهد نوشانید، و اما دیگری پس به دار آویخته می‌شود، آنگاه پرندگان از (گوشت) سر او خواهند خورد، امری که در(بارۀ) آن از من نظر خواستید، (چنین) مقدر شده است»."
+  ],
+  [
+    42,
+    "و (یوسف) به آن کسی از دو نفر که دانست رهایی می‌یابد، گفت: «مرا نزد سرورت (= حاکم) یاد کن». ولی شیطان یاد کردن (او را نزد) سرورش از خاطر او برد، پس (یوسف) چند سال در زندان باقی ماند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "و پادشاه گفت: «همانا من (در خواب) هفت گاو چاق را دیدم که هفت گاو لاغر آن‌ها را می‌خورند، و هفت خوشۀ سبز، و (هفت خوشۀ) دیگر را خشک (می بینم). ای بزرگان! در(بارۀ) خوابم نظر دهید؛ اگر خواب را تعبیر می‌کنید."
+  ],
+  [
+    44,
+    "«(این‌ها) خواب‌های (آشفته و) پریشان است، و ما از تعبیر خواب‌های پریشان آگاه نیستیم»."
+  ],
+  [
+    45,
+    "و یکی از آن دو نفر که نجات یافته بود، بعد از مدتی (یوسف) را به یاد آورد، گفت: «من شما را از تأویل (= تعبیر) آن خبر می‌دهم، پس مرا (به سوی جوان زندانی) بفرستید»."
+  ],
+  [
+    46,
+    "(چون نزد یوسف آمد، گفت:) «یوسف، ای (مرد) راستگو! در(بارۀ این خواب که:) هفت گاو چاق، هفت گاو لاغر آن‌ها را می‌خورند، و هفت خوشۀ سبز و (هفت خوشۀ) دیگر خشک، برای ما نظر بده (و تعبیر کن) تا من به سوی مردم باز گردم، شاید آنان (از تعبیر این خواب) با خبر شوند»."
+  ],
+  [
+    47,
+    "(یوسف) گفت: «هفت سال پی درپی (با جدیت) زراعت کنید، پس آنچه را درو کردید، جز اندکی که می‌خورید، (بقیه) در خوشه‌اش باقی بگذارید."
+  ],
+  [
+    48,
+    "سپس بعد از آن هفت (سال) سخت (قحطی) می‌آید، که آنچه را برای آن سال‌ها ذخیره کرده‌اید، می‌خورید، جز اندکی از آنچه که (برای بذر) ذخیره خواهید کرد."
+  ],
+  [
+    49,
+    "سپس بعد از آن هفت (سال) سالی فرا می‌رسد که باران فراوانی نصیب مردم می‌شود، و درآن (سال، مردم افشردنی‌ها را) می‌فشارند»."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و پادشاه (چون این تعبیر را شنید) گفت: «او را نزد من بیاورید». پس چون فرستادۀ (پادشاه) نزد او آمد، (یوسف) گفت: «به سوی سرورت باز گرد، پس از او بپرس ماجرای زنانی که دست‌های خود را بریدند چه بود؟! قطعاً پروردگارم به نیرنگ آن‌ها آگاه است»."
+  ],
+  [
+    51,
+    "(پادشاه آن زنان را خواست و) گفت: «جریان کارتان چه بود؛ هنگامی‌که یوسف را به سوی خود دعوت دادید؟!». گفتند: «پناه بر الله! ما هیچ گناهی بر او ندانسته‌ایم» (در این هنگام) همسرعزیز گفت: «اکنون حق آشکار شد، من (بودم که) او را به سوی خود خواندم، (و خواهش مرا رد کرد) و بی‌گمان او از راستگویان است."
+  ],
+  [
+    52,
+    "این (سخن) بدین خاطر است تا (عزیز) بداند که من در پنهان به او خیانت نکرده‌ام، و اینکه الله مکر خائنان را به هدف نمی‌رساند."
+  ],
+  [
+    53,
+    "من هرگز نفس خود را تبرئه نمی‌کنم، بی‌شک نفس (اماره، انسان) پیوسته به بدی فرمان می‌دهد، مگر آنچه را پروردگارم رحم کند، بی‌گمان پروردگارم آمرزندۀ مهربان است»."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و پادشاه گفت: «او (= یوسف) را نزد من بیاورید، (تا) او را مخصوص خود گردانم» پس چون (یوسف نزد او آمد و) با او صحبت کرد، (پادشاه) گفت: «تو امروز نزد ما صاحب مقام والا (و) امین هستی»."
+  ],
+  [
+    55,
+    "(یوسف) گفت: «مرا بر (سر‌‌‌‌‌پرستی) خزائن زمین (مصر) قرار بده، که من نگهدارندۀ آگاهم»."
+  ],
+  [
+    56,
+    "و این گونه به یوسف در آن سرزمین تمکن (و قدرت) دادیم، از آن (سرزمین) هر جا که می‌خواست منزل می‌گرفت، ما رحمت خود را به هرکس که بخواهیم می‌رسانیم، و پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کنیم."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و یقیناً پاداش آخرت، برای کسانی‌که ایمان آوردند و پرهیز‌گاری می‌کردند، بهتر است."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و (چون سرزمین کنعان را خشک سالی فرا گرفت) برادران یوسف (برای تهیۀ گندم به مصر) آمدند، پس بر او وارد شدند، آنگاه او آنان را شناخت، در حالی‌که آن‌ها او را نشناختند."
+  ],
+  [
+    59,
+    "پس چون بار‌هایشان را آماده کرد، (به آنان) گفت: «آن برادری که از پدرتان دارید، (نوبت آینده) نزد من بیاورید، آیا نمی‌بینید که من پیمانه را تمام می‌دهم، و من بهترین میزبان هستم؟"
+  ],
+  [
+    60,
+    "پس اگر او را نزد من نیاوردید، نه پیمانۀ نزد من خواهید داشت، و نه به من نزدیک شوید»."
+  ],
+  [
+    61,
+    "گفتند: «ما در (بار‌ۀ) او با پدرش با اصرار گفتگو خواهیم کرد، و مسلماً این کار را می‌کنیم»."
+  ],
+  [
+    62,
+    "و (یوسف) به غلامانش گفت: «سرمایه‌شان را در بار‌هایشان بگذارید، شاید هنگامی‌که به سوی خانوادۀ خود، باز گشتند، آن را بشناسند، شاید باز آیند»."
+  ],
+  [
+    63,
+    "پس چون به سوی پدر‌شان بازگشتند: « گفتند: ای پدرما! پیمانه (غله) از ما باز داشته شده است، پس برادرمان (بنیامین) را با ما بفرست تا سهمی (از غله) بگیریم، و بی‌گمان ما نگهبان او خواهیم بود»."
+  ],
+  [
+    64,
+    "(یعقوب) گفت: «آیا شما را بر او امین دانم، همان‌گونه که پیش از این نسبت به برادرش (یوسف) امین داشتم، پس الله بهترین نگهبان است، و او مهربان‌ترین مهربانان است»."
+  ],
+  [
+    65,
+    "و چون بار خود را گشودند، سرمایه‌شان را یافتند که به آن‌ها بازگردانده شده است. گفتند: «ای پدر ما! (ما دیگر) چه می‌خواهیم؟ این سرمایه ماست که به ما باز گردانده شده است، (پس او را با ما بفرست) و برای خانوادۀ خود آذوقه می‌آوریم، و برادرمان را حفظ می‌کنیم، و یک بار شتر افزون خواهیم آورد؛ این پیمانه (برای عزیز مصر، کار) آسانی است."
+  ],
+  [
+    66,
+    "(یعقوب) گفت: «هرگز او را با شما نمی‌فرستم؛ تا آنکه به نام الله به من پیمان دهید که حتماً او را به نزد من باز خواهید آورد، مگر اینکه قدرت از شما گرفته شود (و خود‌‌‌تان گرفتار آیید) پس چون (تعهد و) پیمان استوار به او دادند، (یعقوب) گفت: «الله بر آنچه می‌گوییم نگهبان است»."
+  ],
+  [
+    67,
+    "و (همچنین به آن‌ها) گفت: «ای پسران من! از یک در وارد نشوید، بلکه از درهای متفرق داخل شوید، و (من) نمی‌توانم چیزی از (قضای) الله (که مقرر کرده است) از شما دفع کنم، حکم تنها از آن الله است، بر او توکل کرده‌ام، و (همۀ) متوکلان بر او توکل کنند."
+  ],
+  [
+    68,
+    "و چون به همان گونه که پدرشان به آن‌ها دستور داده بود، داخل شدند، ـ (این کار) نمی‌توانست چیزی از (قضای) الله را از آنان دفع کند ــ جز حاجتی (و خواهشی) که در دل یعقوب بود که آن را برآورده کرد، و بی‌گمان او علمی داشت که ما به آموخته بودیم، و لیکن بیشتر مردم نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    69,
+    "و چون (برادران) بر یوسف وارد شدند، برادرش (بنیامین) را نزد خود جای داد، (و) گفت: «بدون شک من برادر تو (یوسف) هستم، پس از آنچه آن‌ها انجام می‌دادند، اندوهگین مباش»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "پس هنگامی‌که بارهای آن‌ها را مهیا کرد، جام (آبخوری پادشاه) را در بار برادرش گذاشت، سپس ندا دهنده‌ای ندا داد: «ای کاروانیان، بدون شک شما دزد هستید»."
+  ],
+  [
+    71,
+    "به طرف آن‌ها رو‌کرده و گفتند: «چه چیز گم کرده‌اید؟!»"
+  ],
+  [
+    72,
+    "گفتند: «پیمانۀ پادشاه را گم کرده‌ایم، و هر کس آن را بیاورد یک بار شتر (جایزه) دارد، و من ضامن این (وعده) هستم."
+  ],
+  [
+    73,
+    "گفتند: «به الله سوگند، شما می‌دانید که ما نیامده‌‌ایم تا در این سرزمین فساد کنیم، و ما (هرگز) دزد نبوده‌ایم»."
+  ],
+  [
+    74,
+    "(آن‌ها) گفتند: «پس اگر دروغگو باشید؛ کیفرش چیست؟»"
+  ],
+  [
+    75,
+    "گفتند: «کیفر کسی‌که (آن پیمانه) در بارش پیدا شود، پس خودش کیفر آن خواهد بود (که بردۀ شما خواهد بود) ما این گونه ستم کاران را کیفر می‌دهیم»."
+  ],
+  [
+    76,
+    "پس شروع به (جست و جوی) بار‌های آن‌ها، پیش از بار برادرش پرداخت، آنگاه آن را از بار برادرش بیرون آورد، این گونه برای یوسف چاره‌اندیشی کردیم، او (هرگز) نمی‌توانست در آیین پادشاه برادرش را بگیرد، مگر آنکه الله بخواهد، درجات هرکس را بخواهیم بالا می‌بریم، و بالا‌تر از هر صاحب علمی، دانا تری است."
+  ],
+  [
+    77,
+    "(برادران) گفتند: «اگر او دزدی کرده است (تعجب ندارد)؛ برادرش (نیز) پیش از این دزدی کرده بود، پس یوسف آن (سخن) را در دل خود پنهان داشت، و برای آن‌ها آشکار نکرد، (در دل خود) گفت: «شما از نظر منزلت بد‌ترین (مردم) هستید، و الله به آنچه توصیف می‌کنید، آگاه‌تراست»."
+  ],
+  [
+    78,
+    "گفتند: «ای عزیز! همانا او پدر پیری دارد، (که از دوری او سخت ناراحت می‌شود) لذا یکی از ما را به جای او بگیر، بی‌گمان ما تو را از نیکو کاران می‌بینیم»."
+  ],
+  [
+    79,
+    "(یوسف) گفت: «پناه بر الله، که ما جز آن کسی‌که کالای‌مان را نزد او یافته‌ایم، (دیگری را) بگیریم، بی‌گمان در آن صورت ستم کار خواهیم بود»."
+  ],
+  [
+    80,
+    "پس چون (برادران) از او نا امید شدند، نجوا کنان به گوشه‌ای رفتند، (برادر) بزرگ‌شان گفت: «آیا نمی‌دانید که پدر‌تان از شما به نام الله پیمان (استوار) گرفته است و پیش از این (نیز) دربارۀ یوسف کوتاهی کرده‌اید؟! پس من هرگز از این سرزمین (مصر) بیرون نمی‌شوم، تا پدرم به من اجازه دهد، یا الله دربارۀ من داوری کند، و او بهترین داوران است."
+  ],
+  [
+    81,
+    "(شما) به سوی پدر‌تان باز گردید، و بگویید: «ای پدر جان! بی‌گمان پسرت دزدی کرد، و ما جز به آنچه می‌دانستیم گواهی ندادیم، و ما از غیب آگاه نبودیم."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و از (مردم) شهری که در آن بودیم، و از کاروانی که با آن بودیم بپرس، و بدون شک ما راستگو هستیم»."
+  ],
+  [
+    83,
+    "(یعقوب) گفت: «(حقیقت چنین نیست) بلکه (هوای) نفس شما، کاری (ناشایست) را برای شما آراسته است؛ پس (کار من) صبر جمیل است، امید است الله همۀ آن‌ها را به من باز گرداند، بی‌گمان او دانای حکیم است»."
+  ],
+  [
+    84,
+    "و از آن‌ها روی بر گرداند و گفت: «افسوس بر یوسف» و چشمان او از اندوه سفید شد، در حالی‌که (سر‌شار از غم بود) اندوه خود را فرو می‌برد."
+  ],
+  [
+    85,
+    "گفتند: «به الله سوگند، پیوسته یوسف را یاد می‌‌کنی، تا آنکه سخت بیمار گردی یا بمیری»."
+  ],
+  [
+    86,
+    "(یعقوب) گفت: «من شرح غم و پریشانی خود را تنها به الله می‌گویم، (و به سوی او شکایت می‌برم) و از (سوی) الله چیزهای می‌دانم که شما نمی‌دانید»."
+  ],
+  [
+    87,
+    "ای پسران من! بروید و از یوسف و برادرش جستجو کنید، و از رحمت الله ناامید نشوید، چرا که جز گروه کافران کسی از رحمت الله ناامید نمی‌شود»."
+  ],
+  [
+    88,
+    "پس چون (به مصر رفتند و) بر او (= یوسف) وارد شدند، گفتند: «ای عزیز! به ما و خاندان ما سختی (و ناراحتی) رسیده است، و (اینک) کالای نا چیز (و اندکی) با خود آورده‌ایم؛ پس پیمانه را برای ما کامل کن، و بر ما صدقه (و بخشش) کن، بی‌گمان الله بخشندگان را پاداش می‌دهد»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "(یوسف) گفت: «آیا دانستید با یوسف چه کردید، هنگامی‌که نادان بودید؟!»."
+  ],
+  [
+    90,
+    "(برادران) گفتند: «آیا به راستی تو همان یوسفی؟!». (یوسف) گفت: «(آری) من یوسفم، و این برادر من است، یقیناً الله بر ما منّت گذاشت، همانا هر کس پرهیزگاری کند و صبر نماید، بی‌گمان الله پاداش نیکو‌کاران را ضایع نمی‌کند»."
+  ],
+  [
+    91,
+    "(برادران) گفتند: «به الله سوگند، یقیناً الله تو را بر ما برتری داده، و حقاً ما خطا کار بودیم»."
+  ],
+  [
+    92,
+    "(یوسف) گفت: «امروز هیچ سرزنشی بر شما نیست، الله شما را می‌آمرزد، و او مهربان‌ترین مهربانان است»."
+  ],
+  [
+    93,
+    "این پیراهن مرا ببرید، و بر چهرۀ پدرم بیندازید تا بینا گردد، و همۀ خانوادۀ خود را نزد من بیاورید»."
+  ],
+  [
+    94,
+    "و چون کاروان (از سرزمین مصر) جدا شد (و حرکت کرد) پدر‌شان (به اطرافیان) گفت: «یقیناً من بوی یوسف را می‌یابم، اگر مرا به کم عقلی نسبت ندهید»."
+  ],
+  [
+    95,
+    "(آن‌ها) گفتند: «به الله سوگند، بی‌گمان تو در همان اشتباه دیرینه‌ات هستی»."
+  ],
+  [
+    96,
+    "پس چون بشارت‌دهنده آمد و آن (پیراهن) را برچهرۀ او افکند، ناگهان بینا شد، گفت: «آیا به شما نگفتم که من از (سوی) الله چیزهای می‌دانم که شما نمی‌دانید؟!»."
+  ],
+  [
+    97,
+    "گفتند: «ای پدر (جان) ما! برای ما (دربارۀ) گناهان‌مان آمرزش بخواه، بی‌گمان ما خطا کار بودیم»."
+  ],
+  [
+    98,
+    "(یعقوب) گفت: «به زودی برای شما از پروردگارم آمرزش می‌طلبم، بدون شک او آمرزندۀ مهربان است»."
+  ],
+  [
+    99,
+    "پس چون بر یوسف وارد شدند، او پدر و مادرش را (در آغوش گرفت و) نزد خود جای داد و گفت: «(همگی) به مصر درآیید؛ اگر الله بخواهد در امن (و امان) خواهید بود»."
+  ],
+  [
+    100,
+    "و پدر و مادر خود را بر تخت نشاند، و (همگی) برای او به سجده افتادند، و (یوسف) گفت: «ای پدرجان! این تعبیر خوابم است، که از پیش دیده بودم، پروردگارم آن را راست گرداند (و تحقق بخشید)، یقیناً به من نیکی کرد هنگامی‌که مرا از زندان بیرون آورد، و شما را از آن بیابان (به اینجا) آورد، بعد از آنکه شیطان میان من و برادرانم (فتنه و) فساد کرد، بی‌گمان پروردگارم به آنچه که می‌خواهد (تدبیر کند) باریک بین است، همانا او دانای حکیم است."
+  ],
+  [
+    101,
+    "پروردگارا! (بهرۀ عظیمی) از فرمانروایی به من عطا کردی، و از علم (تأویل احادیث =)تعبیر خواب‌ها به من آموختی، ای پدید آورندۀ آسمان‌ها و زمین! تویی کار ساز من در دنیا و آخرت، مرا مسلمان بمیران و به شایستگان ملحق فرما»."
+  ],
+  [
+    102,
+    "(ای پیامبر!) این از خبرهای غیب است که به تو وحی می‌کنیم، و هنگامی‌که (برادران یوسف) بد اندیشی می‌کردند و تصمیم (قطعی)گرفتند، تو نزد آن‌ها نبودی."
+  ],
+  [
+    103,
+    "و بیشتر مردم – و اگر چه (بر ایمان‌شان) حرص ورزی – مؤمن نخواهند بود."
+  ],
+  [
+    104,
+    "و تو بر این (دعوت) از آن‌ها پاداشی نمی‌طلبی، آن جز پندی برای جهانیان نیست."
+  ],
+  [
+    105,
+    "و چه بسا نشانه‌ای در آسمان‌ها و زمین وجود دارد که آن‌ها از کنارش می‌گذرند و از آن روی می‌گردانند."
+  ],
+  [
+    106,
+    "و بیشتر آن‌ها به الله ایمان نمی‌آورند؛ مگر اینکه آنان (به نوعی) مشرک‌اند."
+  ],
+  [
+    107,
+    "آیا ایمن هستند از اینکه عذاب فراگیری از سوی الله به سراغ آن‌ها بیاید، یا ناگهان قیامت به سراغ‌شان آید، در حالی‌که آنان بی‌خبرند."
+  ],
+  [
+    108,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «این راه من است، من با بصیرت (کامل) به سوی الله دعوت می‌کنم، و کسانی‌که از من پیروی کردند (نیز چنین می‌کند) و الله پاک و منزه است، و من از مشرکان نیستم»."
+  ],
+  [
+    109,
+    "و ما پیش از تو نفرستادیم، جز مردانی از اهل قریه‌ها که به آن‌ها وحی می‌کردیم، آیا (مشرکان) در زمین سیر نکردند؛ تا ببیند عاقبت کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند، چگونه بود؟! و یقیناً سرای آخرت برای کسانی‌که پرهیزگاری کردند، بهتر است، آیا نمی‌اندیشید؟!"
+  ],
+  [
+    110,
+    "(کافران پیوسته به انکار خود ادامه دادند) تا آنگاه که پیامبران (از قوم‌شان) نا امید شدند، و (مردم) پنداشتند که به آن‌ها دروغ گفته شده است، (در این هنگام) یاری ما به سراغ‌شان آمد، پس هر کس را که خواستیم نجات یافت، و عذاب ما از قوم گنهکار باز نخواهد گشت."
+  ],
+  [
+    111,
+    "یقیناً در داستان‌هایشان عبرتی برای خردمندان است، این (قرآن) سخنی نبود که (به دروغ) بافته شود، بلکه تصدیق‌کنندۀ کتاب‌های است که پیش از آن است، و بیان‌کننده (و شرح) هر چیز است، و هدایت و رحمت برای گروهی است که ایمان می‌آورند."
+  ]
+]

src/json/fa/13/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 13,
+  "name": "رعد",
+  "numberOfAyah": 43,
+  "roman": {
+    "name": "Ar-Ra'd",
+    "slug": "ar-rad"
+  }
+}

src/json/fa/13/surah.json

@@ -0,0 +1,174 @@
+[
+  [
+    1,
+    "المر (الف. لام. میم. را) این‌ها آیات کتاب (قرآن) است، و آنچه از (سوی) پروردگارت بر تو نازل شده، حق است، و لیکن بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    2,
+    "الله کسی است که آسمان‌ها را بدون ستون بر افراشت که می‌بینید، آنگاه بر عرش مستقر شد، و خورشید و ماه را مسخر ساخت، که هر کدام تا مدت معینی روان است، کار (و امور هستی) را تدبیر می‌کند، نشانه‌های را (روشن) بیان می‌کند، شاید شما به لقای پروردگار‌تان یقین حاصل کنید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و او کسی است که زمین را گسترد، و در آن کوه‌ها و نهرها قرار داد، و در آن از هر نوع میوه‌ها دو قسم (ترش و شیرین و...) پدید آورد، شب را بر روز می‌پوشاند، بی‌گمان در این (امور) نشانه‌ها (و عبرت‌ها) است برای گروهی که می‌اندیشند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و در زمین قطعه‌های (گوناگون) کنارهم (قرار دارد) و باغ‌هایی از انگور و کشتزار و نخل‌های که گاه از یک بن می‌رویند و گاهی از چند بن، (در صورتی) که از یک آب سیراب می‌شوند، و (با این حال) میوۀ بعضی از آن‌ها را بعضی (دیگر) برتری دادیم، بدون شک در این (امور) نشانه‌ها (و عبرت‌ها) است برای گروهی که خرد می‌ورزند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و (ای پیامبر!) اگر (از ایمان نیاوردن کفار) تعجب می‌کنی، پس سخن آنان عجیب (تر) است، که (می‌گویند:) «آیا هنگامی‌که (مردیم و) خاک شدیم (بار دیگر زنده می‌شویم و) به آفرینش نوینی باز می‌گردیم؟!» اینان کسانی هستند که به پروردگار‌شان کافر شده‌اند، و اینان غل‌ها (و زنجیرها) در گردن‌هایشان است، و اینان اهل آتش (جهنم)اند، و جاودانه درآن خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و آن‌ها پیش از نیکی (و رحمت) بدی (و عذاب) را به شتاب از تو می‌خواهند، با اینکه (بر امت‌ها) پیش از آن‌ها بلا‌ها (و عقوبت‌های عبرت انگیز) گذشته است، و بی‌گمان پروردگار تو نسبت به مردم – با وجود ستمکار بودن‌شان – دارای مغفرت است (و می‌آمرزد) و همانا پروردگار تو سخت کیفراست."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و کسانی‌که کافر شدند می‌گویند: «چرا نشانه‌ها (و معجزه‌ای) از (سوی) پروردگارش بر او نازل نشده است؟!» (ای پیامبر!) تو فقط هشداردهنده‌ای، و برای هر قومی هدایت کننده‌ای است."
+  ],
+  [
+    8,
+    "الله می‌داند آنچه را که هر ماده‌ای بدان باردار می‌شود، و آنچه را که رحم‌ها می‌کاهند و آنچه افزون می‌کنند، و هر چیز نزد او مقدار معینی دارد."
+  ],
+  [
+    9,
+    "(او) دانای غیب و آشکار، بزرگ بلند مرتبه است."
+  ],
+  [
+    10,
+    "(برای الله) یکسان است که کسی از شما پنهانی سخن بگوید، و کسی‌که آن را آشکار سازد، و کسی‌که در (تاریکی) شب پنهان می‌شود، یا در (روشنایی) روز (آشکارا) راه می‌رود."
+  ],
+  [
+    11,
+    "برای او (= انسان) فرشتگانی است که پی درپی (صبح و شام) از پیش رویش و از پشت سرش او را به امر الله حفظ می‌کنند، بی‌گمان الله حالت (و سرنوشت) هیچ قومی را تغیر نمی‌دهد، تا وقتی که آنان آنچه را که در ضمیر‌شان است، تغیر دهند. و هنگامی‌که الله برای قومی (بخاطر اعمال‌شان) بدی را اراده کند، پس هیچ چیز مانع آن نخواهد شد، و آنان را جز او هیچ کارسازی نیست."
+  ],
+  [
+    12,
+    "او کسی است که برق را برای ترساندن، و امیدوار شدن به شما می‌نمایاند، و ابرهای سنگین (بار) را پدید می‌آورد."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و رعد به ستایش او و فرشتگان از ترس او تسبیح می‌گویند. و صاعقه‌ها را می‌فرستد، پس هر کس را که بخواهد بدان آسیب می‌رساند، و آن‌ها (با وجود مشاهده این همه آیات الهی همچنان) دربارۀ الله مجادله می‌کنند، و او بسیار نیرومند (و سخت‌گیر) است."
+  ],
+  [
+    14,
+    "دعوت حق از آن اوست، و کسانی را که (مشرکان) به جای او می‌خوانند، (هرگز) دعوت‌شان را اجابت نمی‌کنند، مگر مانند کسی‌که کف دستش را به سوی آب می‌گشاید تا (آب) به دهانش برسد، و (هرگز) به آن نخواهد رسید، و دعای کافران جز در گمراهی نیست."
+  ],
+  [
+    15,
+    "(تمام) کسانی‌که در آسمان‌ها و زمین هستند – از روی اطاعت (و دل خواه) یا اکراه (و نا خواه) – و (همچنین) سایه‌هایشان؛ صبحگاهانه و شامگاهان برای الله سجده می‌کنند."
+  ],
+  [
+    16,
+    "(ای پیامبر! به مشرکان) بگو: «پروردگار آسمان‌ها و زمین کیست؟» بگو: «الله» (سپس به آن‌ها) بگو: «آیا به جای او اولیاء (و معبودانی) بر گزیده‌‌اید که مالک سود و زیان خود نیستند». بگو: «آیا نابینا و بینا برابرند، یا تاریکی‌ها و نور یکسان است؟ آیا آن‌ها شریکانی برای الله قرار داده‌اند که همچون آفرینش او آفریده‌اند، پس (این) آفرینش (ها) بر آن‌ها مشبه شده است؟!». بگو: «الله آفرینندۀ همه چیز است، و او یگانۀ چیره است."
+  ],
+  [
+    17,
+    "(الله) از آسمان‌ها آب را فرو فرستاد، پس رودخانه‌ها به‌اندازۀ (ظرفیت) خویش روان شد، آنگاه سیل بر روی خود کفی بالا آمده برداشت، و ازآنچه (در کوره‌ها) برای بدست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگی آتش روی آن روشن می‌کنند، کفی مانند آن به وجود می‌آید، الله (مثال) حق و باطل را این گونه بیان می‌کند، پس اما کف‌ها کنار افتاده، از بین می‌رود، و آنچه به مردم سود می‌بخشد در زمین (باقی) می‌ماند، این گونه الله (برای روشن شدن حق از باطل) مثال می‌زند."
+  ],
+  [
+    18,
+    "برای کسانی‌که (دعوت) پروردگارشان را اجابت کردند، پاداش نیک (= بهشت) است و کسانی‌که (دعوت) او را اجابت نکردند، اگر تمام آنچه در زمین است و (نیز) همانندش، از آن آن‌ها باشد برای رهایی خود (از عذاب) فدیه بدهند، (از آن‌ها پذیرفته نخواهد شد) آن‌ها حساب سختی خواهند داشت، و جایگاه‌شان جهنم است، و چه بد جایگاهی است!."
+  ],
+  [
+    19,
+    "آیا کسی‌که می‌داند آنچه از (طرف) پروردگارت بر تو نازل شده حق است، مانند کسی است که او نابیناست؟! تنها خردمندان پند می‌گیرند."
+  ],
+  [
+    20,
+    "(همان) کسانی‌که به پیمان الله وفا می‌کنند، و عهد (و پیمان) را نمی‌شکنند."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و کسانی‌که آنچه را الله به پیوستن آن فرمان داده؛ پیوند می‌دهند، و از پروردگار‌شان می‌ترسند، و از سختی حساب بیم دارند."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و کسانی‌که به طلب روی پروردگار‌شان صبر کردند، و نماز را بر پا داشتند و از آنچه به آن‌ها روزی داده‌ایم، پنهان و آشکارا انفاق کردند، و بدی را با نیکی دفع می‌کنند، فرجام (نیک) سرای آخرت از آن آن‌هاست."
+  ],
+  [
+    23,
+    "(همان) باغ‌های جاویدان (بهشتی) که وارد آن می‌شوند، و (همچنین) هر کس از پدران‌شان و همسران‌شان و فرزندان‌شان که نیکو کار بوده‌اند، و فرشتگان از هر دری بر آنان وارد می‌شوند."
+  ],
+  [
+    24,
+    "(و به آن‌ها می‌گویند:) «سلام بر شما به (خاطر) آنچه صبر نموده‌اید، پس چه خوب است عاقبت آن سرای (جاویدان)»."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و کسانی‌که پیمان الله را پس از استوار کردنش می‌شکنند، و آنچه را که الله به پیوستن آن فرمان داده؛ قطع می‌کنند، و در زمین فساد می‌نمایند، لعنت برای آن‌هاست، و برای آن‌ها سختی (و بدی) آن سرای (آخرت) است."
+  ],
+  [
+    26,
+    "الله روزی را برای هرکسی‌که بخواهد وسیع می‌گرداند، و (برای هر کس که بخواهد) تنگ می‌دارد، و (کافران) به زندگی دنیا شاد شدند، در حالی‌که زندگی دنیا در (برابر) آخرت جز متاعی (ناچیز) نیست."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و کسانی‌که کافر شدند می‌گویند: «چرا نشانه (و معجزه‌ای) از (سوی) پروردگارش بر او نازل نشده است؟!». (ای پیامبر!) بگو: «بی‌گمان الله هرکس را بخواهد گمراه می‌کند، و هر کس که باز گردد (و توبه کند) به سوی خویش هدایت می‌کند»."
+  ],
+  [
+    28,
+    "(همانا) کسانی‌که ایمان آوردند، و دل‌های شان به یاد الله آرام می‌گیرد، آگاه باشید! (تنها) با یاد الله دل‌ها آرام می‌گیرند."
+  ],
+  [
+    29,
+    "و کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، برایشان خوشی است، و بازگشت‌گاه نیکو (دارند)."
+  ],
+  [
+    30,
+    "(ای پیامبر!) این گونه تو را در (میان) امتی فرستادیم که پیش از آن‌ها امت‌های (دیگر، بودند و) رفتند، تا آنچه را به تو وحی کردیم بر آن‌ها بخوانی، در حالی‌که آن‌ها به (الله) رحمان کفر می‌ورزند. بگو: «او پروردگار من است، معبودی (به حق) جز او نیست، بر او توکل کردم، و بازگشتم به سوی اوست»."
+  ],
+  [
+    31,
+    "اگر (چنین) قرآنی بود که کوه‌ها به آن به حرکت آیند یا زمین به آن پاره پاره شود یا مردگان را به سخن آرد، (باز هم ایمان نمی‌آورند) بلکه همه امور از آن الله است، آیا کسانی‌که ایمان آورده‌اند (هنوز) ندانسته‌اند که اگر الله می‌خواست؛ قطعاً همۀ مردم را هدایت می‌کرد؟!و پیوسته به کسانی‌که کفر ورزیدند به سزای کار‌های‌که کرده‌اند مصیبت کوبنده‌ای می‌رسد یا آن مصیبت به نزدیک خانۀ آنان فرو می‌آید تا آنگاه وعدۀ الهی فرا رسد، یقینا الله متعال وعده‌ای که داده خلاف نمی‌کند"
+  ],
+  [
+    32,
+    "و به راستی به پیامبرانی پیش از تو (نیز) تمسخر (و استهزاء) کرده شد، پس (من) به کسانی‌که کفر ورزیدند مهلت دادم؛ آنگاه آنان را (فرو) گرفتم، پس (بنگر) مجازات من چگونه بود؟!"
+  ],
+  [
+    33,
+    "آیا کسی که بر همه نفوس (جهانیان) با آنچه به دست آورده‌اند مراقب (و نگهبان) است (سزاوار پرستش است یا مخلوقات عاجز و ناتوان و از همه جا بى‌خبر)؟! و برای الله شریکانی قرار دادند، (ای پیامبر!) بگو: «آن‌ها را نام ببرید! آیا او را به چیزی‌که در زمین نمی‌داند، آگاه می‌کنید؟! یا سخن بیهوده (و بی‌محتوا) می‌گویید؟!» بلکه (حق این است که) برای کسانی‌که کافر شدند؛ مکرشان آراسته شده است، و از راه (راست) باز داشته شده‌اند، و کسی را که الله گمراه کند، پس هیچ راهنمایی برای او وجود نخواهد داشت."
+  ],
+  [
+    34,
+    "در زندگی دنیا برای آن‌ها عذاب (درد‌ناکی) است و قطعاً عذاب آخرت سخت‌تر است، و آن‌ها را هیچ نگه دارنده‌ای از (عذاب) الله نیست."
+  ],
+  [
+    35,
+    "وصف بهشتی که به پرهیزگاران وعده داده شده است، (چنین است که:) نهرها از زیر (درختان) آن جاری است، میوه‌هایش همیشگی، و (نیز) سایه‌اش (دائمی است)، این است سرانجام کسانی‌که پرهیزگاری کردند، و سرانجام کافران آتش (جهنم) است."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و کسانی‌که به آن‌ها کتاب (آسمانی) دادیم، از آنچه بر تو نازل شده، خوشحال می‌شوند، و از احزاب (و گروه‌ها) کسانی هستند که قسمتی از آن را انکار می‌کنند، (ای پیامبر!) بگو: «من مأمورم که «الله» را بپرستم، و به او شرک نیاورم، و تنها به سوی او دعوت می‌کنم، و بازگشت من به سوی اوست»."
+  ],
+  [
+    37,
+    "و این گونه این (قرآن) را (به عنوان) حکم (و فرمانی به زبان) عربی نازل کردیم، و اگر بعد از آن که آگاهی برای توآمده، از هوس‌های آن‌ها پیروی کنی، در برابر (عذاب) الله هیچ کارساز و نگهدارنده‌ای نخواهی داشت."
+  ],
+  [
+    38,
+    "و به راستی پیش از تو پیامبرانی فرستادیم و برای آن‌ها همسران و فرزندانی قرار دادیم، و هیچ پیامبری حق نداشت، که جز به فرمان الله معجزه‌ای بیاورد، برای هر (امر و) زمانی، نوشته‌ای مقرر است."
+  ],
+  [
+    39,
+    "الله هرچه را که بخواهد محو و (هرچه را بخواهد) اثبات می‌کند و ام الکتاب (= لوح محفوظ) نزد اوست."
+  ],
+  [
+    40,
+    "و اگر برخی از آنچه را که به آن‌ها وعده می‌دهیم به تو نشان دهیم، یا (بیش از فرا رسیدن آن‌ها) تو را بمیرانیم، در هر حال بر (عهدۀ) تو تنها تبلیغ (رسالت) است، و حساب (آن‌ها) بر ماست."
+  ],
+  [
+    41,
+    "آیا ندیده‌اند که ما پیوسته به سراغ (این سر) زمین (کفر) می‌آییم، که آن را از اطراف (و دامنه‌هایش) می‌کاهیم؟! (و به سرزمین اسلام می‌افزاییم؟) و الله حکم می‌کند، و هیچ کس نمی‌تواند حکم او را رد کند، و او سریع الحساب (= زود شمار) است."
+  ],
+  [
+    42,
+    "و به راستی کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند مکر ورزیدند (و نقشه کشیدند) پس (باید دانست که) تمام مکرها (و نقشه‌ها) از آنِ الله است، می‌داند آنچه را که هر کس انجام می‌دهد، و به زودی کافران خواهند دانست که سر انجام (نیک) سرای (آخرت) از آنِ کیست."
+  ],
+  [
+    43,
+    "و کسانی‌که کافر شدند می‌گویند: «تو پیامبر (الله) نیستی» بگو: «کافی است که الله و کسی‌که علم (پیشین) نزد اوست، میان من و شما گواه باشند»."
+  ]
+]

src/json/fa/14/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 14,
+  "name": "ابراهیم",
+  "numberOfAyah": 52,
+  "roman": {
+    "name": "Ibrahim",
+    "slug": "ibrahim"
+  }
+}

src/json/fa/14/surah.json

@@ -0,0 +1,210 @@
+[
+  [
+    1,
+    "الر (الف. لام. را) این (قرآن) کتابی است که برتو (ای پیامبر) نازل کردیم، تا مردم را به فرمان پروردگارشان از تاریکی‌ها(ی شرک و جهالت) به سوی روشنایی (ایمان و دانش) در آوری، به سوی راه (الله) پیروزمند ستوده."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(همان) الله که آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، از آن اوست، و وای بر کافران از عذاب سخت."
+  ],
+  [
+    3,
+    "(همانا) کسانی‌که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می‌دهند، و (مردم را) از راه الله باز می‌دارند، و کجی (و انحراف) آن راه را می‌خواهند، اینان در گمراهی دوری هستند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "ما هیچ پیامبری را، مگر به زبان قومش، نفرستادیم؛ تا (حقایق را) برای آن‌ها بیان کند، پس الله هر کس را بخواهد گمراه می‌سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‌کند، و او پیروزمند حکیم است."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و به راستی ما موسی را با نشانه‌های خود فرستادیم، (و به او دستور دادیم) که: قومت را از تاریکی‌ها به روشنایی بیرون آر، و ایام الله (= روزهای پیروزی حق بر باطل) را به یادشان آور، بی‌گمان در این (امر) برای هر صبرکنندۀ شکرگزاری نشانه‌هایی است."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و (ای پیامبر! به یاد آور) هنگامی‌که موسی به قومش گفت: «نعمت الله را بر خود بیاد آورید، چون شما را از (چنگال) فرعونیان نجات داد، که به بدترین عذاب‌ها شما را عذاب می‌کردند، پسران‌تان را سر می‌بریدند، و زنان‌تان را (برای خدمتکاری) زنده می‌گذاشتند، و در این (امر) از جانب پروردگارتان برای شما آزمایش بزرگ بود»."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و (و به یاد آورید) هنگامی را که پروردگارتان اعلام کرد که: «اگر شکر گزاری کنید، یقیناً (نعمت خود را) به شما افزون می‌دهم، و اگر کفران کنید، بی‌گمان عذاب من سخت است»."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و موسی به (آن‌ها) گفت: «اگر شما و همۀ مردم روی زمین کافر شوید، پس (به الله هیچ زیانی نمی‌رسد) بی‌گمان الله بی‌نیاز ستوده است»."
+  ],
+  [
+    9,
+    "آیا خبر کسانی‌که پیش از شما بودند، (مانند) قوم نوح و عاد و ثمود، به شما نرسیده است؟! و (خبر) کسانی‌که پس از ایشان بودند، که جز الله آنان را نمی‌شناسد؟! پیامبران شان با دلایل (و معجزات) روشن به سوی آن‌ها آمدند، پس آن‌ها دستان‌شان در دهان‌هایشان گرفتند، و گفتند: «ما به آنچه شما فرستاده شده‌اید، کافریم، و ما نسبت به آنچه ما را به سوی آن فرا می‌خوانید، سخت در شک و تردید هستیم»."
+  ],
+  [
+    10,
+    "پیامبران شان گفتند: «آیا در (و جود) الله آفرینده آسمان‌ها و زمین شک است؟ (او) شما را فرا می‌خواند تا گناهان‌تان را برایتان بیامرزد، و شما را تا مدت معینی مهلت دهد». (آن‌ها) گفتند: «شما جز بشری همانند ما نیستید، می‌خواهید ما را از آنچه که نیاکان‌مان می‌پرستیدند باز دارید، پس معجزه (و دلیل) آشکاری برای ما بیاورید»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "پیامبران شان گفتند: «ما جز بشری همانند شما نیستیم، و لیکن الله بر هر کس از بندگانش که بخواهد منّت می‌گذارد (و به پیامبری برمی‌گزیند) و ما (هرگز) نمی‌توانیم (و حق نداریم) که معجزه‌ای جز به فرمان الله برایتان بیاوریم. و مؤمنان باید بر الله توکل کنند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "و ما را چه شده است که بر الله توکل نکنیم، در حالی‌که ما را به راه‌های (سعادت بخش) مان هدایت فرموده است؟! و مسلماً ما بر آزارهای که به ما می‌رسانید صبر خواهیم کرد، (و رسالت خود را خواهیم رساند) و توکل‌کنندگان باید تنها بر الله توکل کنند»."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و کسانی‌که کافر شدند به پیامبران شان گفتند: «ما قطعاً شما را از سرزمین خود بیرون خواهیم کرد، یا اینکه به آیین ما باز گردید». پس پروردگارشان به آن‌ها وحی فرستاد که: «یقیناً ستمگران را نابود خواهیم کرد،"
+  ],
+  [
+    14,
+    "و شما را بعد از آن‌ها در زمین سکونت خواهیم داد، این (وعده) برای کسی است که از وقوف در پیشگاه من بترسد، و از وعید (عذاب) من بیمناک باشد»."
+  ],
+  [
+    15,
+    "و (پیامبران از خدا) طلب فتح و پیروزی (بر کفار) کردند، و (سرانجام) هر گردنکش و ستیزه جوی ناکام (و نابود) شد."
+  ],
+  [
+    16,
+    "پشت سرش جهنم است، و از آب چرک و خون (بد بو) نوشانده شود."
+  ],
+  [
+    17,
+    "که جرعه جرعه آن را می‌نوشد، و نمی‌تواند آن را (به آسانی) فرو برد (و گوارایش نیست) و مرگ از هر سو به سراغ او می‌آید، در حالی‌که او نخواهد مرد، و عذاب سختی در پیش رو دارد."
+  ],
+  [
+    18,
+    "وصف کسانی‌که به پروردگارشان کافر شدند، اعمال‌شان همچون خاکستر است که تند بادی در یک روز طوفانی سخت برآن وزیده باشد، توان نگه داشتن آنچه را که به دست آورده‌اند؛ ندارند، و این همان گمراهی دور (و دراز) است."
+  ],
+  [
+    19,
+    "(ای انسان) آیا ندیدی که الله آسمان‌ها و زمین را به حق آفریده است؟! اگر بخواهد شما را می‌برد و خلق جدیدی (به جای شما پدید) می‌آورد."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و این (کار) بر الله دشوار نیست."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و (در روز قیامت) همگی در پیشگاه الله حاضر (و آشکار) شوند، پس (در این هنگام) ضعیفان به مستکبران می‌گویند: «همانا ما پیرو شما بودیم، پس آیا می‌توانید چیزی از عذاب الله را از ما دفع کنید؟». (آن‌ها) گویند: «اگر الله ما را هدایت کرده بود، ما (نیز) شما را هدایت می‌کردیم، چه بی‌تابی کنیم و چه صبر نماییم، برای ما یکسان است، (هیچ) گریزگاهی برای ما نیست»."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و چون (داوری و) کار تمام شود، شیطان گوید: «بی‌گمان الله به شما وعدۀ حق (و راستین) داد، و من به شما وعده دادم، آنگاه خلاف وعده کردم، من بر شما هیچ تسلطی نداشتم، جز اینکه دعوت‌تان کردم، و شما (دعوت) مرا پذیرفتید، پس مرا سرزنش نکنید، و (بلکه) خویش را سرزنش کنید، نه من فریاد رس شما هستم، و نه شما فریاد رس من، همانا من از این‌که مرا پیش از این شریک (الله) ساختید، بیزارم» بی‌گمان برای ستمکاران عذاب دردناکی است."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند به باغ‌های (بهشتی) در آورده میشوند، که نهرها از زیر (درختان) آن جاری است، به فرمان پروردگارشان جاودانه در آن می‌مانند، و تحیت آن‌ها در آن سلام است."
+  ],
+  [
+    24,
+    "آیا ندیدی که الله چگونه مثل زده است؟ کلمۀ طیبه (= توحید، و گفتار پاکیزه) همچون درخت طیبه و پاکی است که ریشۀ آن (در زمین) ثابت، و شاخه‌اش در آسمان است."
+  ],
+  [
+    25,
+    "هر زمان (و فصلی) میوۀ خود را به فرمان پروردگارش می‌دهد، و الله برای (هدایت) مردم مثل‌ها می‌زند، باشد که متذکر شوند (و پند گیرند)."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و مثل کلمۀ خبیثه (= شرک، و گفتار پلید) همچون درخت پلید (و ناپاکی) است که از زمین برکنده شده، (و هیچ) قرار و ثباتی ندارد."
+  ],
+  [
+    27,
+    "الله کسانی را که ایمان آوردند، با گفتار ثابت (کلمه توحید) در زندگی دنیا و (هم) آخرت پایدار (و ثابت قدم) می‌دارد، و ستمکاران را گمراه می‌سازد، و الله هر چه بخواهد؛ انجام می‌دهد."
+  ],
+  [
+    28,
+    "آیا ندیدی آن کسانی را که (شکر) نعمت الله را به کفران تبدیل کردند، و قوم خود را به سرای نابودی کشاندند؟!"
+  ],
+  [
+    29,
+    "که (همان) جهنم است، (که آن‌ها) به آن در آیند، و بد قرار گاهی است."
+  ],
+  [
+    30,
+    "(آن‌ها) برای الله همتایانی قرار دادند تا (مردم را) از راه او گمراه کنند، بگو: «(چند روزی) بهره گیرید، پس یقیناً باز گشت‌تان به سوی آتش (دوزخ) است»."
+  ],
+  [
+    31,
+    "به بندگان من که ایمان آورده‌اند؛ بگو: نماز را بر پا دارند، و از آنچه به آن‌ها روزی داده‌ایم، پنهان و آشکار انفاق کنند، پیش از آن که روزی فرار رسد که در آن نه خرید و فروش است و نه دوستی."
+  ],
+  [
+    32,
+    "الله (همان) کسی است که آسمان‌ها و زمین را آفرید، و از آسمان، آبی (گوارا) نازل کرد، پس با آن (آب) میوه‌ها(ی گوناگون) برای روزی شما (از زمین) بیرون آورد، و کشتی (ها) را برای شما مسخر گرداند، تا به فرمان او در دریا روان باشد، و نهرها (نیز) برای شما مسخر گرداند،"
+  ],
+  [
+    33,
+    "و خورشید و ماه را که پیوسته در گردش‌اند برای شما مسخر ساخت، و شب و روز را (نیز) برای شما مسخر گرداند."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و از هر چه از او خواستید به شما ارزانی داشت، و اگر (بخواهید) نعمت‌(های) الله را بشمارید، نمی‌توانید آن را بشمارید، بی‌شک انسان ستمگری ناسپاس است."
+  ],
+  [
+    35,
+    "و (به یاد آورید) چون ابراهیم گفت: «پروردگارا! این شهر (مکه) را مکان امن قرار بده، و مرا و فرزندانم را از آنکه بت‌ها را پرستش کنیم دور بدار."
+  ],
+  [
+    36,
+    "پروردگارا! بی‌گمان آن‌ها (= بت‌ها) بسیاری از مردم را گمراه ساختند، پس کسی‌که از من پیروی کند، بدون شک او از من است، و کسی‌که از من نافرمانی کند، بی‌گمان تو آمرزندۀ مهربانی."
+  ],
+  [
+    37,
+    "پروردگارا! من (برخی) از فرزندانم را در وادی (خشک) و بی آب و بی گیاه، نزد خانه گرامی تو ساکن ساختم. پروردگارا! تا نماز را بر پا دارند، پس تو دل‌های (گروهی) از مردم را به آن‌ها مایل بگردان و از میوه‌ها به آن‌ها روزی ده، باشد که آنان سپاس گزارند."
+  ],
+  [
+    38,
+    "پروردگارا! تو می‌دانی آنچه را که ما پنهان می‌کنیم و آنچه را که آشکار می‌سازیم، و چیزی نه در زمین و نه در آسمان بر الله پوشیده نمی‌ماند."
+  ],
+  [
+    39,
+    "ستایش از آن الله است که در (سن) پیری، اسماعیل و اسحاق به من عطا فرمود، مسلماً پروردگار من شنوندۀ دعاست."
+  ],
+  [
+    40,
+    "پروردگارا! مرا برپا دارندۀ نماز قرار بده، و از فرزندانم (چنین فرما)، پروردگارا! و دعای مرا بپذیر!"
+  ],
+  [
+    41,
+    "پروردگارا! مرا و پدر و مادر مرا، و مؤمنان را (در) روزی‌که حساب بر پا می‌شود بیامرز»."
+  ],
+  [
+    42,
+    "و گمان مبر که الله، از آنچه ستمکاران می‌کنند غافل است، (نه، بلکه کیفر) آن‌ها را برای روزی‌که چشم‌ها در آن خیره می‌شوند، به تأخیر می‌افکند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "شتابان سرها رو به بالا گرفته و چشم برهم نمی‌زنند، و دل‌های شان (فرو ریخته و) خالی است."
+  ],
+  [
+    44,
+    "و (ای پیامبر!) مردم را از روزی‌که عذاب به سراغ‌شان می‌آید؛ بترسان، آنگاه آنان که ستم کرده‌اند، گویند: «پروردگارا! ما را تا یک مدت نزدیک (و کمی) مهلت بده، (تا) دعوت تو را اجابت کنیم، و پیامبران را پیروی نماییم». (به آنان گفته می‌شود:) آیا شما نبودید که پیش از این سوگند یاد می‌کردید که هیچ (فنا و) زوال برایتان نیست."
+  ],
+  [
+    45,
+    "و در مسکن کسانی‌که به خویشتن ستم کردند، ساکن شدید، و برای شما روشن شد که با آن‌ها چگونه رفتار کردیم، و برای شما مثل‌ها (از سر گذشت پیشینیان) زدیم."
+  ],
+  [
+    46,
+    "و به راستی آن‌ها (نهایت) مکر خود را بکار بردند، و (همۀ) مکرشان نزد الله (آشکار) است، و هر چند که با مکرشان کوه‌ها از جا کنده شود."
+  ],
+  [
+    47,
+    "پس گمان مبر که الله (وعده‌ای را که) به پیامبرانش (داده)، خلف وعده کند، بی‌گمان الله پیروزمند انتقام گیر است."
+  ],
+  [
+    48,
+    "روزی‌که (این) زمین به زمین دیگر، و آسمان‌ها (به گونه‌ای دیگر) مبدل می‌شود، و آن‌ها (همگی) به پیشگاه الله یکتای قهار ظاهر و (آشکار) می‌شوند."
+  ],
+  [
+    49,
+    "و در آن روز مجرمان را (دست و پا) به هم بسته در غل‌ها می‌بینی."
+  ],
+  [
+    50,
+    "جام‌هایشان از قطران است و چهره‌هایشان را آتش (جهنم) می‌پوشاند."
+  ],
+  [
+    51,
+    "تا الله هر کس را به (سزای) آنچه کرده است؛ کیفر دهد، همانا الله سریع الحساب (= زود شمار) است."
+  ],
+  [
+    52,
+    "این (قرآن) پیامی برای مردم است، و تا بدان هشدار یابند، و تا بدانند که او معبودی یکتاست، و تا خردمندان پندگیرند."
+  ]
+]

src/json/fa/15/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 15,
+  "name": "حجر",
+  "numberOfAyah": 99,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Hijr",
+    "slug": "al-hijr"
+  }
+}

src/json/fa/15/surah.json

@@ -0,0 +1,398 @@
+[
+  [
+    1,
+    "الر (الف. لام. را) این آیات کتاب و قرآن روشنگر است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "چه بسا کسانی‌که کافر شدند دوست دارند (و آرزو می‌کنند) که ای کاش مسلمان بودند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "بگذار آن‌ها بخورند، و بهره گیرند، و آرزوها (ی دراز) سرگرم (و غافل) شان سازد، پس بزودی خواهند دانست."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و ما (اهل) هیچ دیار (و شهر) ی را هلاک نکردیم؛ مگر اینکه (مهلت و) اجلی معین (و معلوم) داشت."
+  ],
+  [
+    5,
+    "هیچ امتی بر اجل خود پیش نمی‌گیرد، و از آن عقب نخواهد افتاد."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و (کافران) گفتند: «ای کسی‌که قرآن بر تو نازل شده است، بی‌تردید تو دیوانه‌ای!"
+  ],
+  [
+    7,
+    "اگر از راستگویانی چرا فرشتگان را برای ما نمی‌آوری؟»."
+  ],
+  [
+    8,
+    "ما فرشتگان را جز به حق نازل نمی‌کنیم، و (هر گاه نازل شوند) آنگاه به آن‌ها مهلت داده نمی‌شود، (و کارشان یکسره می‌شود)."
+  ],
+  [
+    9,
+    "همانا ما قرآن را نازل کردیم و قطعاً ما نگهبان آن هستیم."
+  ],
+  [
+    10,
+    "و یقیناً ما پیش از تو (پیامبرانی) در (میان) گروها (و امت‌ها) ی نخستین فرستاده‌ایم."
+  ],
+  [
+    11,
+    "هیچ پیامبری به (سوی) آن‌ها نمی‌آمد مگر آن که مسخره‌اش می‌کردند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "این چنین آن (تکذیب و استهزاء) را در دل‌های مجرمان راه می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    13,
+    "آن‌ها به آن (قرآن) ایمان نمی‌آورند، و به راستی سنت (و روش) پیشینیان (نیز چنین) گذشته است."
+  ],
+  [
+    14,
+    "و اگر دری از آسمان به روی آن‌ها بگشاییم که پیوسته در آن بالا روند،"
+  ],
+  [
+    15,
+    "باز هم می‌گویند: «یقیناً ما را چشم بندی کرده‌اند، بلکه ما گروهی سحر شده‌ایم!»."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و به راستی ما در آسمان برج‌هایی قرار دادیم، و آن‌ها را برای بینندگان آراستیم."
+  ],
+  [
+    17,
+    "و آن را از هر شیطان رانده شده‌ای حفظ کردیم."
+  ],
+  [
+    18,
+    "مگر آن کسی‌که دزدانه گوش فرا دهد، پس (در آن صورت) شهابی آشکار دنبالش کند."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و زمین را گستردیم، و در آن کوه‌های استواری افکندیم، و از هر چیز سنجیده (و مناسب) در آن رویاندیم."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و برای شما (انواع) وسایل زندگی، و (همچنین برای) کسانی‌که روزی دهندۀ آن‌ها نیستید، در آن قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینه‌هایش نزد ماست، و ما جز به‌اندازه‌ای معین آن را نازل نمی‌کنیم."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و ما بادها را بارورکنندۀ (ابرها و گیاهان) فرستادیم، پس از آسمان‌ها آبی نازل کردیم و با آن (آب) شما را سیراب ساختیم، در حالی‌که شما خازن (و نگهدارندۀ) آن نیستید."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و یقیناً ماییم که زنده می‌کنیم و می‌میرانیم، و ما وارث (همۀ جهانیان) هستیم."
+  ],
+  [
+    24,
+    "و به یقین (حال) گذشتگان شما را دانسته‌ایم، و به یقین (حال) آیندگان را (هم به خوبی) دانسته‌ایم."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و (ای پیامبر!) بی‌گمان پروردگار تو، (همۀ) آن‌ها را (در قیامت) محشور می‌کند، همانا او حکیم داناست."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و به راستی ما انسان را از گِل خشکیده‌ای، که از گِل بویناک تیره‌ای (گرفته شده) بود آفریدیم."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و جن را پیش از آن از آتش سوزان آفریدیم."
+  ],
+  [
+    28,
+    "و (به یاد آور) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: «همانا من آفرینندۀ بشری از گِل خشکیده‌ای که از گِل بویناک تیره‌ای (گرفته شده)، هستم."
+  ],
+  [
+    29,
+    "پس چون (او را آفریدم و) به او سامان دادم، و از روح خود در آن دمیدم، (همگی) برای او سجده کنید»."
+  ],
+  [
+    30,
+    "پس همۀ فرشتگان با همدیگر سجده کردند."
+  ],
+  [
+    31,
+    "جز ابلیس، که سر پیچی کرد از آنکه با سجده‌کنندگان باشد."
+  ],
+  [
+    32,
+    "(الله) فرمود: «ای ابلیس! تو را چه شده که با سجده‌کنندگان (همراه) نیستی؟!»"
+  ],
+  [
+    33,
+    "گفت: «من هرگز برای بشری که او را از گِل خشکیده‌ای که از گِل بویناک تیره‌ای (گرفته شده) آفریده‌ای، سجده نخواهم کرد»."
+  ],
+  [
+    34,
+    "(الله) فرمود: «از آن (بهشت) بیرون شو، بی‌گمان تو رانده شده‌ای،"
+  ],
+  [
+    35,
+    "و همانا تا روز قیامت بر تو لعنت خواهد بود»."
+  ],
+  [
+    36,
+    "(ابلیس) گفت: «پروردگارا! مرا تا روزی‌که (مردم) برانگیخته می‌شوند مهلت ده»."
+  ],
+  [
+    37,
+    "(الله) فرمود: «یقیناً تو از مهلت یافتگانی،"
+  ],
+  [
+    38,
+    "تا (آن) روز وقت مقرر (و معین شده)»."
+  ],
+  [
+    39,
+    "گفت: «پروردگارا! به سبب اینکه مرا گمراه ساختی، قطعاً من (گناه و بدی‌ها) در زمین در نظرشان زینت می‌دهم، و همگی آن‌ها را گمراه خواهم کرد،"
+  ],
+  [
+    40,
+    "مگر بندگان مخلص تو را از (میان) آن‌ها »."
+  ],
+  [
+    41,
+    "(الله) فرمود: «این (اخلاص) راه مستقیم است که به من می‌رسد."
+  ],
+  [
+    42,
+    "یقیناً تو را بر بندگانم تسلطی نیست، مگر (بر آن) گمراهانی که از تو پیروی می‌کنند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "و بی‌گمان جهنم میعادگاه برای همۀ آن‌هاست."
+  ],
+  [
+    44,
+    "برای آن هفت در هست، برای هر دری گروهی از آن‌ها تقسیم (و معین) شده‌اند»."
+  ],
+  [
+    45,
+    "یقیناً پرهیزگاران در باغ‌ها (ی بهشت) و در (کنار) چشمه‌ها هستند."
+  ],
+  [
+    46,
+    "(به آن‌ها گفته می‌شود:) به سلامت و ایمنی به آن (باغ‌ها) وارد شوید."
+  ],
+  [
+    47,
+    "آنچه در دل‌های شان از کینه (و حسد) بود، بیرون کشیدیم، برادرانه بر تخت‌ها رو بروی یکدیگر قرار دارند."
+  ],
+  [
+    48,
+    "در آنجا هیچ خستگی و رنجی به آن‌ها نمی‌رسد، و هیچ گاه از آنجا بیرون‌شان نرانند."
+  ],
+  [
+    49,
+    "(ای پیامبر!) بندگانم را خبر ده که یقیناً من آمرزندۀ مهربانم."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و آنکه عذاب من همان عذاب دردناک است!"
+  ],
+  [
+    51,
+    "و آن‌ها را از مهمانان ابراهیم خبر ده."
+  ],
+  [
+    52,
+    "چون بر او وارد شدند، و سلام گفتند. (ابراهیم) گفت: «همانا ما از شما می‌ترسیم»"
+  ],
+  [
+    53,
+    "گفتند: «نترس، بی‌گمان ما تو را به پسری دانا بشارت می‌دهیم»"
+  ],
+  [
+    54,
+    "(ابراهیم) گفت: «آیا به من (این) بشارت می‌دهید با اینکه پیری به من رسیده است؟ پس به چه چیز بشارت می‌دهید؟!»."
+  ],
+  [
+    55,
+    "گفتند: «تو را به حق بشارت دادیم، پس از نا امیدان نباش»."
+  ],
+  [
+    56,
+    "(ابراهیم) گفت: «و چه کسی جز گمراهان از رحمت پروردگارش نا امید می‌شود؟!»."
+  ],
+  [
+    57,
+    "(آنگاه) گفت: «پس ای فرستادگان (الله) مقصود شما چیست؟»."
+  ],
+  [
+    58,
+    "گفتند: «همانا ما به سوی قوم گنهکار فرستاده شده‌ایم (تا آن‌ها را هلاک کنیم)."
+  ],
+  [
+    59,
+    "جز خاندان لوط که ما حتماً همۀ آن‌ها را نجات خواهیم داد."
+  ],
+  [
+    60,
+    "مگر همسر او که مقدر داشتیم او قطعاً از بازماندگان (و هلاکت شوندگان) باشد»."
+  ],
+  [
+    61,
+    "پس هنگامی‌که که فرستادگان (الله) نزد خاندان لوط آمدند."
+  ],
+  [
+    62,
+    "(لوط) گفت: «همانا شما گروهی ناشناس هستید!»"
+  ],
+  [
+    63,
+    "(فرشتگان) گفتند: «بلکه، ما (همان) چیزی را برای تو آورده‌ایم که آن‌ها در آن تردید داشتند."
+  ],
+  [
+    64,
+    "و ما حق را برای تو آورده‌ایم، و ما قطعاً راستگویانیم."
+  ],
+  [
+    65,
+    "پس پاسی از شب گذشته خانواده‌ات را با خود بردار، (و از این جا) ببر، و (خودت) به دنبال آن‌ها برو، و کسی از شما پشت سرش ننگرد، و به آن جایی که فرمان یافته‌اید بروید."
+  ],
+  [
+    66,
+    "و ما این امر را به او (= لوط) وحی کردیم که همانا صبحگاهان همۀ آن‌ها ریشه کن خواهند شد."
+  ],
+  [
+    67,
+    "و اهل شهر شادی‌کنان (به طرف خانۀ لوط) آمدند."
+  ],
+  [
+    68,
+    "(لوط) گفت: «به راستی این‌ها مهمانان من هستند، پس مرا رسوا (و شرمنده) نکنید،"
+  ],
+  [
+    69,
+    "و از الله بترسید و مرا خوار نسازید»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "(آن‌ها) گفتند: «مگر ما تو را از (مهمانی و حمایت) مردمان نهی نکرده بودیم؟!»"
+  ],
+  [
+    71,
+    "(لوط) گفت: «این‌ها دختران (قوم) من هستند، (با آن‌ها ازدواج کنید) اگر انجام دهندۀ کاری (مشروع) هستید»."
+  ],
+  [
+    72,
+    "سوگند به جان تو (ای پیامبر) که آن‌ها در مستی خود سر گردانند."
+  ],
+  [
+    73,
+    "پس هنگام طلوع آفتاب صیحه (= بانگ مرگبار) آن‌ها را فرو گرفت."
+  ],
+  [
+    74,
+    "آنگاه بالای آن (آبادی‌ها) را پایین قرار دادیم. (و زیر رو کردیم) و بر (سر) آنان سنگ‌های از سنگ گل بارانیدیم."
+  ],
+  [
+    75,
+    "بی‌گمان در این (سر گذشت) نشانه‌های برای هوشیاران است."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و همانا آن (شهرهای ویرانه) بر سر راه (کاروانیان) پا برجاست."
+  ],
+  [
+    77,
+    "بی‌گمان در این نشانه‌ای برای مؤمنان است."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و بی‌شک اصحاب أیکه (= قوم شعیب) ستمکار بودند."
+  ],
+  [
+    79,
+    "پس (ما) از آن‌ها انتقام گرفتیم، و (شهرهای ویرانه شده) این دو (قوم) بر سر راه آشکار است."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و به راستی اصحاب حجر (= قوم ثمود) پیامبران را تکذیب کردند."
+  ],
+  [
+    81,
+    "و (ما) آیات خود را به آن‌ها دادیم، پس آن‌ها از آنان روی گردان بودند."
+  ],
+  [
+    82,
+    "آن‌ها با خاطری مطمئن و آسوده از کوه‌ها خانه‌هایی (برای خود) می‌تراشیدند."
+  ],
+  [
+    83,
+    "پس صبحگاهان صیحه (= بانگ مرگبار) آن‌ها را فرو گرفت."
+  ],
+  [
+    84,
+    "و آنچه را به دست آورده بودند (عذاب الهی را) از آن‌ها دفع نکرد."
+  ],
+  [
+    85,
+    "و (ما) آسمان‌ها و زمین و آنچه را که میان آن دو است، جز به حق نیافریدیم، و قیامت قطعاً خواهد آمد، پس (ای پیامبر) به طرز شایسته‌ای گذشت کن (و از آن‌ها صرف نظر فرما)"
+  ],
+  [
+    86,
+    "بی‌گمان پروردگار تو، همان آفرینندۀ داناست."
+  ],
+  [
+    87,
+    "و به راستی (ما) به تو سبع المثانی (= سورۀ فاتحه) و قرآن عظیم دادیم."
+  ],
+  [
+    88,
+    "(پس) هرگز چشم خود را به (سوی) آنچه (از نعمت‌ها و متاع دنیوی) که گروه‌هایی از آنان را از آن بهرمند ساخته‌ایم، نیندوز، و بر آن‌ها غمگین نباش، و بال (شفقت) خود را برای مؤمنان فرود آر (و نسبت به آن‌ها فروتن باش)."
+  ],
+  [
+    89,
+    "و بگو: «همانا من هشدار دهندۀ آشکارم»."
+  ],
+  [
+    90,
+    "(و آن‌ها را از عذابی بترسان) همان‌گونه که بر تقسیم‌کنندگان (آیات الهی) نازل کردیم."
+  ],
+  [
+    91,
+    "(همان) کسانی‌که قرآن را تقسیم (و بخش، بخش) کردند."
+  ],
+  [
+    92,
+    "پس سوگند به پروردگارت، قطعاً (در قیامت) از همه آن‌ها سوال خواهیم کرد."
+  ],
+  [
+    93,
+    "از آنچه می‌کردند."
+  ],
+  [
+    94,
+    "پس (ای پیامبر!) به آنچه مأمور شده‌ای آشکارا ابلاغ کن، و از مشرکان روی بگردان."
+  ],
+  [
+    95,
+    "بی‌گمان ما (شر) مسخره کنندگان را از تو دفع خواهیم کرد."
+  ],
+  [
+    96,
+    "کسانی‌که معبود دیگری با الله قرار می‌دهند، پس بزودی خواهند دانست."
+  ],
+  [
+    97,
+    "و به راستی ما می‌دانیم که سینه تو (ای پیامبر) از آنچه آن‌ها می‌گویند تنگ می‌شود (و تو را آزرده و نا راحت می‌کند)."
+  ],
+  [
+    98,
+    "پس به ستایش پروردگارت تسبیح گوی و از سجده‌کنندگان باش."
+  ],
+  [
+    99,
+    "و پروردگارت را عبادت کن تا هنگامی‌که یقین (= مرگ) به سراغت آید."
+  ]
+]

src/json/fa/16/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 16,
+  "name": "نحل",
+  "numberOfAyah": 128,
+  "roman": {
+    "name": "An-Nahl",
+    "slug": "an-nahl"
+  }
+}

src/json/fa/16/surah.json

@@ -0,0 +1,514 @@
+[
+  [
+    1,
+    "فرمان الله فرا رسیده است، پس برای آن شتاب نکنید، او پاک و برتر است از آنچه شریک او قرار می‌دهند."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(الله) فرشتگان را با روح (= وحی) به فرمان خویش بر هرکس از بندگانش بخواهد نازل می‌کند، (با این پیام) که (مردم را) هشدار دهید، (و بگویید:) معبودی (به حق) جز من نیست، پس از من بترسید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "آسمان‌ها و زمین را به حق آفرید، از آنچه که شریکش می‌سازند برتر است."
+  ],
+  [
+    4,
+    "انسان را از نطفه آفرید، آنگاه او (دشمنی) ستیزه جویی آشکار شده است."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و چهارپایان را برای شما آفرید، که در آن‌ها پوشش (گرم) و منافع (دیگری) است، و از (گوشت، برخی) آن‌ها می‌خورید."
+  ],
+  [
+    6,
+    "و در آن‌ها برای شما (زینت و) زیبائی است، چون شامگاهان (از صحرا) باز می‌گردانید، و چون صبحگاهان (به صحرا) می‌فرستید."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و (آن‌ها) بارهای سنگین شما را به شهری که جز با رنج و مشقت زیاد، به آن نمی‌رسیدید، حمل می‌کنند، بی‌گمان پروردگارتان رؤوف مهربان است."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و (همچنین) اسبان و استران و خران را (آفرید) تا برآن‌ها سوار شوید، و (نیز برای شما) زینت است، و چیزهایی را می‌آفریند که نمی‌دانید."
+  ],
+  [
+    9,
+    "و بر الله است که راه راست را (به بنده‌گانش) بنمایاند، و برخی از آن راه‌ها بیراهه (و کج) است، و اگر می‌خواست همۀ شما را هدایت می‌کرد."
+  ],
+  [
+    10,
+    "او کسی است که از آسمان برایتان آبی نازل کرد، که از آن (آب) آشامیدنی است، و از آن (گیاهان و) درختانی (می روید) که (حیوانات خود را) در آن می‌چرانید."
+  ],
+  [
+    11,
+    "(الله) با آن (آب) برای شما زراعت و زیتون و (درختان) خرما و تاکستان‌های انگور، و از همه نوع میوه‌ها می‌رویاند. بی‌گمان در این نشانه‌ای است برای گروهی که اندیشه می‌کنند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "و شب و روز و خورشید و ماه را برای شما مسخر کرد، و ستارگان (نیز) به فرمان او مسخر هستند، بی‌تردید در این نشانه‌ای است برای گروهی که خرد می‌ورزند."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و (همچنین مسخر گرداند) آنچه را که برای شما در زمین به رنگ‌های گوناگون آفرید، مسلماً در این نشانه‌ای است برای گروهی که پند می‌پذیرند."
+  ],
+  [
+    14,
+    "و او کسی است که دریا را مسخر ساخت، تا از آن گوشت تازه بخورید، و زینتی (مانند مروارید) که آن را بپوشید؛ بیرون آرید، و کشتی‌ها را می‌بینی که در آن روانند (و سینۀ دریا را می‌شکافند) و تا از فضل او (= الله) روزی بجویید، و باشد که شکر‌‌ گزارید."
+  ],
+  [
+    15,
+    "و در زمین کوه‌های استوار (و محکمی) افکند، که مبادا شما را بلرزاند، و نهرها و راه‌ها (پدید آورد) شاید هدایت شوید."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و (نیز) نشانه‌ها (قرار داد) و (در هنگام شب) بوسیله ستاره‌گان راه می‌یابند."
+  ],
+  [
+    17,
+    "آیا کسی‌که می‌آفریند، مانند کسی است که نمی‌آفریند؟! آیا پند نمی‌گیرید؟!"
+  ],
+  [
+    18,
+    "و اگر (بخواهید) نعمت‌(های) الله را بشمارید، نمی‌توانید آن را بشمارید، بی‌تردید الله آمرزندۀ مهربان است."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و الله آنچه را پنهان می‌دارید، و آنچه را آشکار می‌کنید؛ می‌داند."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و آن‌هایی را که به جای الله (به معبودیت) می‌خوانند؛ چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان (نیز) آفریده می‌شوند."
+  ],
+  [
+    21,
+    "(آن‌ها) مرد‌گانی هستند غیر زنده، و نمی‌دانند در چه زمانی برانگیخته می‌شوند."
+  ],
+  [
+    22,
+    "معبود شما، معبودی یگانه است، پس کسانی‌که به آخرت ایمان نمی‌آورند، دل‌های شان (حق را) انکار کند، و خودشان مستکبرند."
+  ],
+  [
+    23,
+    "قطعاً آنچه را پنهان می‌دارند، و آنچه را آشکار می‌کنند؛ می‌داند، بی‌گمان او مستکبران را دوست ندارد."
+  ],
+  [
+    24,
+    "و چون به آن‌ها گفته شود: «پروردگارتان چه چیز نازل کرده است؟» گویند: «افسانه‌های پیشینیان»."
+  ],
+  [
+    25,
+    "تا در روز قیامت بار گناهان خود را بطور کامل بر دوش کشند، و (نیز) بخشی از گناهان کسانی را که به نادانی گمراه‌شان می‌سازند، آگاه باشید، چه بد است آنچه بر دوش می‌کشند."
+  ],
+  [
+    26,
+    "به راستی کسانی‌که پیش از ایشان بودند (نیز) مکر ورزیدند، پس الله بنیاد شان را از اساس و پایه ویران کرد، که سقف از بالا بر سرشان فرو ریخت، و عذاب (الهی) ازآن‌جای‌که نمی‌دانستند به سراغ‌شان آمد."
+  ],
+  [
+    27,
+    "آنگاه روز قیامت (الله) آن‌ها را رسوا می‌سازد، می‌فرماید: «آن شریکان (دروغین) من، (آن) کسانی‌که شما دربارۀ آن‌ها (با پیامبران) دشمنی (و مجادله) می‌کردید، کجا هستند؟! کسانی‌که به آن‌ها علم داده شده گویند: «همانا رسوایی و سختی امروز بر کافران است»."
+  ],
+  [
+    28,
+    "(همان) کسانی‌که فرشتگان (عذاب) جان‌شان را می‌گیرند، در حالی‌که به خود ستم کرده بودند، پس سر تسلیم فرود می‌آورند (و گویند:) ما هیچ (کارِ) بدی انجام نمی‌دادیم، آری، مسلماً الله به آنچه انجام می‌دادید؛ داناست."
+  ],
+  [
+    29,
+    "پس از در‌های جهنم داخل شوید در حالی‌که جاودانه در آن خواهید بود، چه بد است جایگاه مستکبران."
+  ],
+  [
+    30,
+    "و به کسانی‌که پرهیزگاری نمودند، گفته شد: «پروردگارتان چه چیز نازل کرده است؟» گویند: «خیر (و هدایت را)». برای کسانی‌که نیکی کردند، در این دنیا نیکی است، و قطعاً سرای آخرت (بسی) بهتر است، و چه خوب است سرای پرهیزگاران."
+  ],
+  [
+    31,
+    "باغ‌هایی (از بهشت) جاویدان است، که به آن در آیند، نهرها از زیر (درختان) آن جاری است، در آنجا هر چه بخواهند برایشان (مهیا) است، این گونه الله پرهیزگاران را پاداش می‌دهد."
+  ],
+  [
+    32,
+    "(همان) کسانی‌که فرشتگان (رحمت) جان‌شان را می‌گیرند، در حالی‌که پاکند، (به آن‌ها) می‌گویند: «سلام بر شما، به خاطر آنچه که می‌کردید به بهشت وارد شوید»."
+  ],
+  [
+    33,
+    "آیا (کافران) جز این انتظار دارند که فرشتگان (برای گرفتن جان‌شان) به سراغ آن‌ها بیایند، یا فرمان پروردگارت (برای عذاب‌شان) فرا رسد، کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند (نیز) چنین کردند، و الله به آن‌ها ستم نکرد، لیکن آن‌ها به خویشتن ستم می‌کردند."
+  ],
+  [
+    34,
+    "پس بدی‌های آنچه را که می‌کردند به آن‌ها رسید، و آنچه به آن مسخره می‌کردند، برآنان فرود آمد."
+  ],
+  [
+    35,
+    "و کسانی‌که شرک ورزیدند گفتند: «اگر الله می‌خواست، نه ما و نه پدران‌مان، غیر از او هیچ چیزی را پرستش نمی‌کردیم، و نه چیزی را بدون فرمان او حرام می‌ساختیم» کسانی‌که پیش از آن‌ها بودند (نیز) چنین کردند، پس آیا بر پیامبران جز ابلاغ آشکار (مسئولیت دیگری) هست؟"
+  ],
+  [
+    36,
+    "یقیناً ما در (میان) هر امت پیامبری را فرستادیم که: «الله یکتا را بپرستید، و از طاغوت اجتناب کنید». پس الله بعضی از آنان را هدایت کرد و بر بعضی از آنان گمراهی محقق گشت، پس در زمین بگردید، آنگاه بنگرید عاقبت تکذیب‌کنندگان چگونه بود."
+  ],
+  [
+    37,
+    "(ای پیامبر!) هر اندازه بر هدایت آن‌ها حریص باشی (سودی ندارد، زیرا که) الله کسی را که گمراه کرده است، هدایت نمی‌کند، و آن‌ها یاورانی ندارند."
+  ],
+  [
+    38,
+    "و آن‌ها با شدید‌ترین سوگند‌‌‌‌‌‌‌هایشان به الله سوگند یاد کردند که: «الله کسی را که می‌میرد، بر نمی‌انگیزد!» آری (این) وعدۀ قطعی بر اوست (که همۀ مردگان را بر می‌انگیزد) ولی بیشتر مردم نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    39,
+    "تا آنچه را که درآن اختلاف می‌کردند برایشان روشن سازد، و تا کسانی‌که کافر شدند، بدانند که آن‌ها دروغگو بوده‌اند."
+  ],
+  [
+    40,
+    "فرمان ما به هر چیزکه چون اراده‌اش کنیم، فقط این است که به او گوییم: «موجود باش» پس (بلا فاصله) موجود می‌شود."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و کسانی‌که پس از آن که ستم دیدند، در راه الله هجرت کردند، یقیناً در این دنیا جایگاه خوبی خواهیم داد، و مسلماً پاداش آخرت بزرگتر است، ای کاش می‌دانستند."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(همان) کسانی‌که صبر کردند، و (تنها) بر پروردگار‌شان توکل می‌کنند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "و پیش از تو (ای پیامبر) جز مردانی که به آن‌ها وحی می‌کردیم نفرستادیم، پس (ای مردم) اگر نمی‌دانید از (آگاهانِ) اهل کتاب بپرسید."
+  ],
+  [
+    44,
+    "(که آن‌ها را) با دلایل روشن و کتاب‌ها (فرستادیم) و (ما این) قرآن را بر تو نازل کردیم تا برای مردم روشن سازی، آنچه را که به سوی آن‌ها نازل شده است، و باشد که آن‌ها بیندیشند."
+  ],
+  [
+    45,
+    "آیا کسانی‌که بد اندیشی (و توطئه) کردند، (از این) ایمن هستند که الله (همۀ) آن‌ها را در زمین فرو برد، و یا عذاب (الهی) از جایی که نمی‌دانند، به سراغ‌شان بیاید؟!"
+  ],
+  [
+    46,
+    "یا (آن که) به هنگام رفت و آمدشان (گریبان) آن‌ها را بگیرد، پس نتوانند که (ما را ناتوان کنند و) بگریزند."
+  ],
+  [
+    47,
+    "یا (آن که) آنان را در حال ترس (و وحشت) بگیرد، پس بی‌تردید پروردگار شما رؤوف مهربان است."
+  ],
+  [
+    48,
+    "آیا آن‌ها به چیزهای که الله آفریده است نمی‌نگرند که (چگونه) سایه‌هایش از راست و چپ سجده‌کنان برای الله در حرکتند، و آن‌ها (عاجز و) فروتن هستند؟!"
+  ],
+  [
+    49,
+    "و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین از جنبنده‌گان وجود دارد، و (نیز) فرشتگان؛ برای الله سجده می‌کنند، و آنان تکبر نمی‌ورزند."
+  ],
+  [
+    50,
+    "آن‌ها از پروردگارشان که بر فراز‌شان است، می‌ترسند، و آنچه فرمان می‌یابند، انجام دهند."
+  ],
+  [
+    51,
+    "و الله فرمود: «دو معبود را نگیرید، فقط او معبود یگانه است، پس (تنها) از من بترسید»."
+  ],
+  [
+    52,
+    "و آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آنِ اوست، و (نیز) دین (و پرستش) ابدی از آنِ اوست، آیا از غیر الله می‌ترسید؟!"
+  ],
+  [
+    53,
+    "آنچه از نعمت دارید، پس (همه) از (جانب) الله است، سپس هنگامی‌که ناراحتی به شما رسد، باز به سوی او زاری می‌کنید."
+  ],
+  [
+    54,
+    "سپس هنگامی‌که آن ناراحتی را از شما بر طرف ساخت، آنگاه گروهی از شما به پروردگار‌شان شرک می‌آورند."
+  ],
+  [
+    55,
+    "تا آنچه را که به آن‌ها داده‌ایم کفران کنند، پس (چند روزی) بهره گیرید، که بزودی خواهید دانست."
+  ],
+  [
+    56,
+    "و آن‌ها برای چیزی (=بتانی) که نمی‌دانند، سهمی از آنچه روزی‌شان داده‌ایم قرار می‌دهند، به الله سوگند، البته از آنچه افترا می‌بندید، بازخواست خواهید شد."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و (آن‌ها) برای الله دختران قرار می‌دهند، - او منزه است- و برای خودشان آنچه را میل دارند (قرار می‌دهند)."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و هرگاه به یکی از آن‌ها به (تولد) دختر بشارت دهند، چهره‌اش سیاه می‌شود در حالی‌که او خشم خود را فرو می‌خورد."
+  ],
+  [
+    59,
+    "و به سبب بشارتِ بدی که به او داده شده، از قوم (خود) پنهان می‌شود (می‌اندیشد که) آیا با خواری او را نگه دارد یا در خاک پنهانش کند؟! آگاه باشید آنچه را که حکم می‌کنند، بد (حکمی) است."
+  ],
+  [
+    60,
+    "برای کسانی‌که به (سرای) آخرت ایمان ندارند، مثل (و صفت) بد است. و برای الله صفت برتر (و عالی) است، و او پیروزمند حکیم است."
+  ],
+  [
+    61,
+    "و اگر الله مردم را به (خاطر) ستم‌شان مؤاخذه می‌کرد، هیچ جنبنده‌ای بر روی آن (=زمین) باقی نمی‌گذارد، و لیکن آن‌ها را تا زمان معین مهلت می‌دهد، پس هنگامی‌که اجل‌شان فرا رسد، نه ساعتی تأخیر می‌کنند و نه ساعتی پیشی می‌گیرند."
+  ],
+  [
+    62,
+    "و (آن‌ها) برای الله چیزهایی قرار می‌دهند که خودشان (از آن) کراهت دارند، و زبان‌هایشان (سخن) دروغ بیان می‌کند که نیکی‌ها از آنِ ایشان است، بی‌‌تردید برای آنان آتش (جهنم) است، و قطعاً آن‌ها از پیشگامان (جهنم) هستند."
+  ],
+  [
+    63,
+    "(ای پیامبر!) به الله سوگند که به سوی امت‌های پیش از تو (پیامبرانی) فرستادیم، پس شیطان اعمال‌شان را برای آن‌ها بیاراست، لذا امروز او دوست (و یاور) شان است، و عذاب دردناکی برای آن‌هاست."
+  ],
+  [
+    64,
+    "و (ای پیامبر! ما) کتاب (قرآن) را بر تو نازل نکردیم؛ مگر برای اینکه آنچه را که در آن اختلاف کردند، برای آن‌ها روشن سازی، و (نیز) مایۀ هدایت و رحمت برای گروهی که ایمان می‌آورند؛ باشد."
+  ],
+  [
+    65,
+    "و الله از آسمان آبی فرو فرستاد، پس با آن زمین را بعد از مردنش زنده گرداند. بی‌گمان در این، نشانه‌ای است برای گروهی که می‌شنوند."
+  ],
+  [
+    66,
+    "و همانا در (وجود) چهار پایان برای شما عبرتی است، از آنچه در شکم آن‌ها، از میان سرگین و خون، شیر خالص که برای نوشندگان گوارا است، به شما می‌نوشانیم."
+  ],
+  [
+    67,
+    "و (نیز) از میوه‌های درختان خرما و انگور، مسکرات (نا پاک) و روزی خوب (و پاکیزه) می‌گیرید. بی‌گمان در این نشانه‌ای است برای گروهی که خرد می‌ورزند."
+  ],
+  [
+    68,
+    "و پروردگار تو به زنبور عسل الهام کرد که: «از کوه‌ها و درختان و داربست‌هایی که (مردم) می‌سازند، خانه‌هایی برگزین،"
+  ],
+  [
+    69,
+    "آنگاه از (شیرۀ) تمام میوه‌ها (و گل‌ها) بخور، سپس راه‌های هموار پروردگارت را بپیما» از شکم آن‌ها، نوشیدنی با رنگ‌های گوناگون بیرون می‌آید که در آن شفا برای مردم است. بی‌شک در این نشانه‌ای است برای گروهی که می‌اندیشند."
+  ],
+  [
+    70,
+    "و الله شما را آفرید، سپس می‌میراند، و بعضی از شما را به پیری و (فرتوتی) می‌رساند، تا بعد از علم (و آگاهی) چیزی نداند (و همه را فراموش کند) بی‌گمان الله دانای تواناست."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و الله برخی از شما را بر برخی (دیگر) در روزی برتری داده است، پس کسانی‌که برتری داده شده‌اند، حاضر نیستند از روزی خود به بردگانشان بدهند، تا همگی در آن برابر شوند، آیا آن‌ها نعمت الله را انکار می‌کند؟!"
+  ],
+  [
+    72,
+    "و الله برای شما از (جنس) خودتان همسرانی قرار داد، و از همسران‌تان برای شما فرزندان و نوادگان پدید آورد، و از پاکیزه‌ها به شما روزی داد، آیا به باطل ایمان می‌آورند، و به نعمت الله آن‌ها کفر می‌ورزند؟!"
+  ],
+  [
+    73,
+    "و آن‌ها غیر از الله، چیزی را می‌پرستند که هیچ روزی را برای آن‌ها از آسمان‌ها و زمین در اختیار ندارند، و (هرگز) نمی‌توانند."
+  ],
+  [
+    74,
+    "پس برای الله مثل‌ها مزنید، یقیناً الله می‌داند، و شما نمی‌دانید."
+  ],
+  [
+    75,
+    "الله مثلی زده: بردۀ مملوکی را که بر هیچ چیز توانا نیست، و کسی را که از جانب خود، روزی نیکو بخشیده‌ایم، پس او پنهان و آشکار از آن (روزی) انفاق می‌کند، آیا (این دو نفر) برابرند؟! [ مطلب این است که با این که برده و شخص آزاد هردو انسان‌اند و مخلوق می‌باشند و نیز در بسیاری از چیزها با هم مشترکند، ولی باز هم از لحاظ درجه و منزلت یکسان شمرده نشده‌اند. پس چگونه می‌شود بت‌ها را با الله متعال یکسان قرار داد؟] ستایش مخصوص الله است، بلکه بیشترشان نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و الله مثل (دیگری) زده است: دو مرد را، که یکی از آن دو، گنگ است، و بر هیچ چیزی توانا نیست، سر بار صاحب (و مولای) خود است، هر کجا او را بفرستد، هیچ خیری را نمی‌آورد. (و مأموریتش را خوب انجام نمی‌دهد). آیا او و کسی‌که به عدل فرمان می‌دهد، و خود بر راه مستقیم قرار دارد، برابر است؟!"
+  ],
+  [
+    77,
+    "(علم) غیب آسمان‌ها و زمین از آن الله است (و تنها او همه را می‌داند) و امر قیامت مانند چشم برهم‌زدن و یا از آن هم نزدیک‌تر است، بی‌گمان الله بر همه چیز تواناست."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و الله شما را از شکم مادران‌تان بیرون آورد، در حالی‌که هیچ چیز نمی‌دانستید، و برای شما گوش و دیدگان و دل‌ها پدید آورد، شاید سپاس گزارید."
+  ],
+  [
+    79,
+    "آیا آن‌ها به پرندگانی که درجوّ آسمان مسخر (فرمان الله) هستند، نمی‌نگرند، مسلماً در این (امر) نشانه‌هایی است برای گروهی که ایمان می‌آورند."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و الله برای شما از خانه‌هایتان جای آرامش (و سکونت) قرار داد، و از پوست چهار پایان (نیز) برای شما خانه‌هایی (= خیمه‌هایی) قرار داد که آنرا در روز کوچ کردن‌تان و روز اقامت‌تان سبک می‌یابید (و به آسانی آنرا جا بجا می‌کنید) و از پشم‌هایش و کرک‌هایش و مو‌هایش اثاثیه (خانه) و متاع (و اسباب و وسایل زندگی) تا مدت معینی (برایتان) قرار داد."
+  ],
+  [
+    81,
+    "و (نیز) الله از آنچه آفریده است سایه‌هایی برای شما قرار داده، و از کوه‌ها پناه‌گا‌ه‌هایی برای شما قرار داده است، و برای شما جامه‌هایی برای شما قرار داد که شما را از از گرما (و سرما) حفظ می‌کند، و جامه‌هایی که شما را در (هنگام) جنگ (و درگیری) مصون می‌دارد. این گونه (الله) نعمت‌هایش را بر شما تمام می‌کند، باشد که تسلیم (فرمان او) شوید."
+  ],
+  [
+    82,
+    "پس (ای پیامبر!) اگر (آن‌ها) روی گرداندند؛ جز این نیست که بر (عهدۀ) تو ابلاغ آشکار است."
+  ],
+  [
+    83,
+    "(آن‌ها) نعمت الله را می‌شناسند، سپس انکارش می‌کنند، و بیشترشان کافرند."
+  ],
+  [
+    84,
+    "و روزی‌که از هر امتی گواهی (بر آنان) بر می‌انگیزیم، آنگاه به کسانی‌که کافر شدند، اجازۀ (سخن گفتن) داده نمی‌شود، و نه از آن‌ها تقاضای توبه (و عذر‌خواهی) می‌شود."
+  ],
+  [
+    85,
+    "و کسانی‌که ستم کردند، هنگامی‌که عذاب را ببینند، پس نه از (عذاب) آن‌ها کاسته می‌شود، و نه آن‌ها مهلت می‌یابند."
+  ],
+  [
+    86,
+    "و کسانی‌که شرک ورزیدند هنگامی‌که شریکان (= معبودهایی خود ساختۀ) خود را ببینند، می‌گویند: «پروردگارا! اینان شریکان (و معبودان) ما هستند، کسانی‌که ما به جای تو می‌خواندیم». آنگاه (معبودان‌شان) به آن‌ها پاسخ می‌دهند: «به راستی که شما دروغگو هستید»"
+  ],
+  [
+    87,
+    "و در آن روز (همگی) در پیشگاه الله تسلیم شوند، و (تمام) آنچه را افتراء می‌بستند، از (نظر) آنان گم (و نابود) شوند."
+  ],
+  [
+    88,
+    "کسانی‌که کافر شدند و (مردم را) از راه الله باز داشتند، به (کیفر) آنکه فساد می‌کردند، عذابی بر عذاب‌شان خواهیم افزود."
+  ],
+  [
+    89,
+    "و روزی‌که در (میان) هر امتی، گواهی از خودشان بر آن‌ها بر می‌انگیزیم، و تو را بر آن‌ها گواه آوریم. و (ما این) کتاب را بر تو نازل کردیم، که بیانگر همه چیز، و هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است."
+  ],
+  [
+    90,
+    "به راستی الله به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان می‌دهد [ نزدیکان درجاتی دارند که به ترتیب: نخست پدر و مادر، سپس فرزندان، سپس برادر و خواهر، سپس عمو و عمه سپس دایی و خاله سپس نزدیکان دیگر.]، و از فحشا و منکر و ستم نهی می‌کند، و شما را پند می‌دهد؛ شاید متذکر شوید."
+  ],
+  [
+    91,
+    "و به عهد (و پیمان) الله وفا کنید، هرگاه عهد (و پیمان) بستید، و سوگندها را پس از محکم ساختنش نشکنید، درحالی‌که شما الله را کفیل (و ضامن) بر خود قرار داده‌اید، یقیناً الله آنچه را می‌کنید؛ می‌داند."
+  ],
+  [
+    92,
+    "و مانند آن زن نباشید که پشم‌های تابیدۀ خود را پس از محکم شدن وا می‌تابد. (و قطعه قطعه می‌کند)، که سوگندهای خود را وسیلۀ (خیانت و) فریب سازید، به خاطر اینکه گروهی از گروه (دیگر) بیشتر است. جز این نیست که الله شما را با این وسیله آزمایش می‌کند، یقیناً روز قیامت، آنچه را درآن اختلاف می‌کردید، برای شما روشن خواهد کرد."
+  ],
+  [
+    93,
+    "و اگر الله می‌خواست همۀ شما را یک امت قرار می‌داد، و لیکن هر کس را بخواهد؛ گمراه می‌کند، و هر کس را بخواهد؛ هدایت می‌نماید، و قطعاً از آنچه می‌کردید، بازخواست خواهید شد."
+  ],
+  [
+    94,
+    "و سوگند‌هایتان را وسیلۀ (خیانت و) فریب در میان خود قرار ندهید، که (مبادا) گامی بعد از استواری‌اش (بر ایمان) متزلزل شود، و به خاطر باز داشتن (مردم) از راه الله، بدی آن را (در دنیا) بچشید، و (در آخرت) برای شما عذاب بزرگی خواهد بود."
+  ],
+  [
+    95,
+    "و پیمان (و عهد) الله را به بهای اندک نفروشید، اگر بدانید! آنچه نزد الله است، یقیناً برای شما بهتر است."
+  ],
+  [
+    96,
+    "آنچه نزد شماست، فنا می‌شود، و آنچه نزد الله است باقی است، و قطعاً به کسانی‌که صبر کردند، پاداش‌شان را به (حسب) بهترین اعمالی که انجام می‌دادند؛ می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    97,
+    "هر کسی‌که کار شایسته‌ای انجام دهد، (خواه) مرد باشد یا زن، در حالی‌که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم، و مسلماً پاداش‌شان را به (حسب) بهترین اعمالی که انجام می‌دادند؛ به آن‌ها می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    98,
+    "پس هنگامی‌که قرآن می‌خوانی، از (شر) شیطان رانده شده، به الله پناه ببر."
+  ],
+  [
+    99,
+    "بی‌گمان او بر کسانی‌که ایمان آورده‌اند و بر پروردگار‌شان توکل می‌کنند، (هیچ) تسلطی ندارد."
+  ],
+  [
+    100,
+    "تسلط او تنها بر کسانی است که او را به دوستی (و سرپرستی) خود برگزیده‌اند، و کسانی‌که (به پیروی از وی) به او (= الله) شرک می‌ورزند."
+  ],
+  [
+    101,
+    "و هنگامی‌که آیه‌ای را به جای آیۀ دیگر جایگزین (= نسخ) کنیم - و الله به آنچه که نازل می‌کند، داناتر است - (آن‌ها) گویند: «بی‌گمان تو افترا زنی» (هرگز چنین نیست) بلکه بیشتر آن‌ها نمی‌دانند."
+  ],
+  [
+    102,
+    "بگو: «روح القدس (= جبرئیل) آن را از جانب پروردگارت به حق نازل کرده است، تا کسانی را که ایمان آورده‌اند، ثابت قدم گرداند، و برای (عموم) مسلمانان هدایت و بشارت باشد»."
+  ],
+  [
+    103,
+    "و به راستی (ما) می‌دانیم که آن‌ها می‌گویند: «همانا بشری (این آیات را) به او آموزش می‌دهد» در حالی‌که زبان کسی‌که این‌ها به او نسبت می‌دهند عجمی (= غیر عربی) است، و این (قرآن به) زبان عربی آشکار است."
+  ],
+  [
+    104,
+    "یقیناً کسانی‌که به آیات الله ایمان نمی‌آورند، الله آن‌ها را هدایت نمی‌کند، و برای آن‌ها عذاب دردناکی است."
+  ],
+  [
+    105,
+    "تنها کسانی دروغ می‌بندند که به آیات الله ایمان ندارند، و ایشانند که دروغگویان (واقعی) هستند."
+  ],
+  [
+    106,
+    "کسی‌که بعد از ایمانش به الله کافر شود (باز خواست می‌شود) مگر کسی‌که به زور (به کفر) وا داشته شود در حالی‌که قلبش به ایمان آرام باشد [ اهل علم بر این اجماع کرده‌اند که اگر شخصی به کفر آوردن مجبور شود، و او برای نجات جان خویش مرتکب به کفر قولی و فعلی گردد ولی قلباً ایمان داشته باشد، کافر نخواهد بود.]، لیکن کسی‌که سینۀ خود را برای (پذیرش) کفر بگشاید، پس خشم الله برآن‌هاست، و برای آن‌ها عذاب بزرگی است."
+  ],
+  [
+    107,
+    "این به (خاطر) آن است که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح دادند، و همانا الله گروه کافران (لجوج) را هدایت نمی‌کند."
+  ],
+  [
+    108,
+    "اینان کسانی هستند که (بر اثر گناهان شان) الله بر دل‌های شان و گوش‌شان و چشمان‌شان مهر نهاده است، و اینان غافلان (واقعی) هستند."
+  ],
+  [
+    109,
+    "بدون شک آن‌ها در آخرت زیانکارانند."
+  ],
+  [
+    110,
+    "آنگاه پروردگار تو برای کسانی‌که هجرت کردند، بعد از آن که شکنجه (و عذاب) کشیدند (تا سخن کفر بگویند) سپس (در راه الله) جهاد کردند، و صبر نمودند، بی‌گمان پروردگارت بعد از این (رنج‌ها) آمرزندۀ مهربان است."
+  ],
+  [
+    111,
+    "(به یاد آورید روز قیامت، آن) روزی‌که هرکس (به دفاع) از خود به مجادله بر می‌خیزد، و به هر کسی (پاداش) آنچه کرده است؛ به طور کامل (و تمام) داده می‌شود، و به آن‌ها ستم نخواهد شد."
+  ],
+  [
+    112,
+    "و الله مثلی زده است: قریه‌ای که ایمن و آسوده بود، همواره روزی‌اش به فراوانی از هرجا می‌رسید، پس (اهلش) به نعمت‌های الله ناسپاسی کردند، آنگاه الله به (کیفر) آنچه که انجام می‌دادند؛ لباس گرسنگی و ترس (و نا امنی) را بر آن‌ها پوشانید (و طعمش را چشانید)."
+  ],
+  [
+    113,
+    "و به راستی پیامبری از خودشان به سوی آن‌ها آمد، پس او را تکذیب کردند، آنگاه در حالی‌که ظالم بودند، عذاب (الهی) آن‌ها را فرو گرفت."
+  ],
+  [
+    114,
+    "پس از آنچه که الله به شما روزی داده است؛ حلال (و) پاکیزه بخورید، و شکر و نعمت الله را بجای می‌آورید، اگر او را می‌پرستید."
+  ],
+  [
+    115,
+    "(الله) تنها مردار، و خون و گوشت خوک و آنچه را که (هنگام ذبح) نام غیر الله برآن برده شده است؛ بر شما حرام کرده است، پس کسی‌که ناچار شود در حالی‌که نه ستمکار باشد و نه از حد تجاوز کند (و از آن‌ها بخورد) پس بی‌گمان الله آمرزندۀ مهربان است."
+  ],
+  [
+    116,
+    "و چیزی را که زبان‌تان به دروغ توصیف می‌کند؛ نگویید: «این حلال است، و آن حرام» تا بر الله افترا ببندید، یقیناً کسانی‌که بر الله افترا می‌بندند؛ رستگار نمی‌شوند."
+  ],
+  [
+    117,
+    "(در این دنیا) بهره‌ای اندک (نصیب‌شان می‌شود) و برای آن‌ها (در آخرت) عذاب دردناک است."
+  ],
+  [
+    118,
+    "و برکسانی‌که یهودی شدند؛ حرام کرده بودیم، چیزهای را که پیش از این بر تو حکایت کردیم، و (ما) به آن‌ها ستم نکردیم، و لیکن آن‌ها به خودشان ستم کردند."
+  ],
+  [
+    119,
+    "سپس پروردگار تو برای کسانی‌که از روی جهالت بدی کردند، آنگاه بعد از آن توبه کردند، و (اعمال خود را) اصلاح کردند، یقیناً پروردگارت بعد از آنکه (توبه، برای آن‌ها) آمرزندۀ مهربان است."
+  ],
+  [
+    120,
+    "به راستی ابراهیم (به تنهایی) امتی بود، فرمانبردار الله، حنیف (= خالی از انحراف) بود و (هرگز) از مشرکان نبود [ به سورۀ آل عمران آیه رجوع فرمایید.]."
+  ],
+  [
+    121,
+    "شکرگزار نعمت‌های الله بود، (الله) او را برگزید، و به راه راست هدایتش نمود."
+  ],
+  [
+    122,
+    "(ما) در دنیا به او نیکی عطا کردیم؛ و قطعاً او در آخرت از صالحان است."
+  ],
+  [
+    123,
+    "سپس به تو (ای پیامبر!) وحی کردیم که از آیین ابراهیم که حنیف بود و از مشرکان نبود؛ پیروی کن."
+  ],
+  [
+    124,
+    "(رعایت تعظیم روز) شنبه تنها بر کسانی‌که در آن اختلاف کردند (بعنوان مجازات) مقرر شد، و بی‌گمان پروردگارت روز قیامت در آنچه اختلاف می‌کردند؛ میان آن‌ها داوری می‌کند."
+  ],
+  [
+    125,
+    "با حکمت و پند نیکو (مردم را) به راه پروردگارت دعوت نما، و با روشی که نیکو‌تر است، با آن‌ها (بحث و) مناظره کن، بی‌تردید پروردگارت به (حال) کسی‌که از راه او گمراه شده است؛ دانا‌تر است، و (نیز) او به هدایت‌یافتگان؛ دانا‌تر است."
+  ],
+  [
+    126,
+    "و اگر خواستید مجازات کنید، پس چنان مجازات کنید که شما را مجازات کرده‌اند، و اگر صبر نمایید، مسلماً آن برای صابران بهتر است."
+  ],
+  [
+    127,
+    "و (ای پیامبر گرامی) صبر کن و صبر تو جز به (توفیق) الله نیست، و بر آن‌ها اندوهگین مشو، و از آنچه مکر می‌ورزند؛ دلتنگ مباش."
+  ],
+  [
+    128,
+    "همانا الله با کسانی است که تقوا پیشه کردند، و کسانی‌که نیکو‌کارانند."
+  ]
+]

src/json/fa/17/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 17,
+  "name": "اسراء",
+  "numberOfAyah": 111,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Isra",
+    "slug": "al-isra"
+  }
+}

src/json/fa/17/surah.json

@@ -0,0 +1,446 @@
+[
+  [
+    1,
+    "پاک و منزه است کسی‌که بنده‌اش را شبی از مسجد الحرام به مسجد الأقصی - که گردا‌گردش را برکت داده‌‌ایم برد؛ تا برخی از آیات خود را به او بنمایانیم، بی‌گمان اوست که شنوای بیناست."
+  ],
+  [
+    2,
+    "و (ما) به موسی کتاب (تورات) دادیم، و آن را (مایۀ) هدایت برای بنی اسرائیل گرداندیم، (و فرمودیم:) که جز من کارسازی بر مگزینید."
+  ],
+  [
+    3,
+    "ای فرزندان کسانی‌که با نوح (بر کشتی) سوار کردیم، به راستی او (= نوح) بنده‌ای شکر گزار بود."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و (ما) به بنی اسرائیل در کتاب (تورات) وحی کردیم که دو بار در زمین فساد خواهید کرد، و برتری جویی (و طغیان) بزرگی خواهید نمود."
+  ],
+  [
+    5,
+    "پس هنگامی‌که وعدۀ نخستین آن دو (بار) فرا رسد؛ گروهی از بندگان بسیار نیرومند (پیکار جوی) خود را بر شما برانگیزیم (تا شما را درهم کوبند و نابود کنند) پس (برای قتل و کشتار) درون خانه‌ها را جستجو کنند، و این وعده شدنی (و قطعی) است."
+  ],
+  [
+    6,
+    "آنگاه شما را بر آن‌ها چیره گردانیم، و شما را با اموال و فرزندان یاری‌تان کنیم، و (تعداد) نفرات شما را بیشتر (از دشمن) گردانیم."
+  ],
+  [
+    7,
+    "اگر نیکی کنید، به خودتان نیکی کرده‌اید، و اگر بدی کنید، باز به خود کرده‌اید، پس هنگامی‌که وعدۀ دیگر فرا رسد، (چنان دشمنان بر شما مسلط هستند که) آثار غم و اندوه در چهره‌هایتان ظاهر می‌شود، و به مسجد (الأقصی) در آیند؛ همان‌گونه که در مرتبۀ اول وارد شدند، و آنچه را زیر سلطۀ خود یابند؛ یکسره نابود گردانند."
+  ],
+  [
+    8,
+    "امید است که پروردگارتان به شما رحم فرماید، و اگر برگردید، ما هم باز می‌گردیم، و جهنم را برای کافران زندان قرار داده‌ایم."
+  ],
+  [
+    9,
+    "بی‌شک این قرآن، به راهی که آن استوار‌ترین راه‌هاست؛ هدایت می‌کند، و به مؤمنانی که کار‌های شایسته انجام می‌دهند بشارت می‌دهد که برای آن‌ها پاداش بزرگی است."
+  ],
+  [
+    10,
+    "و این‌که برای کسانی‌که به آخرت ایمان ندارند عذاب دردناکی را آماده کرده‌ایم."
+  ],
+  [
+    11,
+    "و انسان بدی‌ها را می‌طلبد، آن گونه که نیکی‌ها را طلب می‌کند، و انسان همیشه عجول است."
+  ],
+  [
+    12,
+    "و (ما) شب و روز را دو نشانه قرار دادیم، پس نشانه شب را محو کردیم، و نشانۀ روز را روشنی بخش ساختیم، تا (در پرتو آن) از پروردگار‌تان فضل (و روزی) بجویید، و تا شمارش سال‌ها و حساب را بدانید، و هر چیز را به تفصیل بیان کرده‌ایم."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و هر انسانی اعمال (خیر و شرش) را در گردنش آویخته‌ایم، و روز قیامت کتابی برای او بیرون می‌آوریم که آن را سرگشوده می‌بینید (که همانا نامۀ اعمالش است)."
+  ],
+  [
+    14,
+    "(و به او می‌فرماییم:) کتابت را بخوان، کافی است که امروز خود حساب گر خویش باشی."
+  ],
+  [
+    15,
+    "کسی‌که هدایت یابد برای خود هدایت یافته است، و کسی‌که گمراه گردد، فقط به زیان خود گمراه شده است. و هیچ کس بار (گناه) دیگری را به دوش نمی‌کشد، و ما هرگز عذاب نخواهیم کرد؛ مگر آنکه پیامبری بفرستیم."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و هنگامی‌که بخواهیم دیاری را نابود کنیم، به مترفین (و سرکشان) آنجا فرمان (اطاعت) می‌دهیم، پس چون در آنجا به فسق (و فساد) بر خاستند، آنگاه وعدۀ (عذاب) بر آن‌ها محقق می‌گردد، پس آن‌ها را به کلی نابود گردانیم."
+  ],
+  [
+    17,
+    "و چه بسیار نسل‌ها را که بعد از نوح (زندگی می‌کردند) هلاک کردیم، و کافی است که پروردگارت (نسبت)به گناهان بندگانش دانای بیناست."
+  ],
+  [
+    18,
+    "هر کس که (دنیای) زود گذر را بخواهد، در آن (دنیا) برای هر که بخواهیم؛ همان اندازه که بخواهیم؛ زود خواهیم داد، سپس جهنم را برای او قرار خواهیم داد که نکوهیدۀ مردود در (آتش سوزان) آن درآید."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و کسی‌که (سرای) آخرت را بخواهد، و برای آن سعی و تلاش خود را بکند، در حالی‌که مؤمن باشد، پس اینان سعی (و تلاش) شان مشکور است (و پاداش داده خواهد شد)."
+  ],
+  [
+    20,
+    "هر یک از اینان و آنان (از هر دو گروه) از عطای پروردگارت (بهره و) کمک می‌دهیم، و عطای پروردگارت هرگز (از کسی) باز داشته شده نیست (مؤمن و کافر همه از نعمت‌های دنیوی بهره‌مند می‌شوند)"
+  ],
+  [
+    21,
+    "بنگر چگونه بعضی را بر بعضی دیگر برتری داده‌ایم، و یقیناً درجات آخرت و برتری‌هایش از این هم بیشتر است."
+  ],
+  [
+    22,
+    "(هرگز) معبود دیگری را با الله (شریک) قرار مده، که آنگاه نکوهیدۀ خوار (بی یار و یاور) خواهی نشست."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و پروردگارت (چنین) مقرر داشته است که: جز او را نپرستید، و به پدر و مادر نیکی کنید، هرگاه یکی از آن دو، یا هر دوی آن‌ها نزد تو به سن پیری رسند، (حتی) به آن‌ها (کلمۀ) افّ (= کمترین کلمه رنج آور) نگو، و بر (سر) آن‌ها فریاد نزن، و با نیکی (و بزرگوارانه) با آن‌ها سخن بگو."
+  ],
+  [
+    24,
+    "و از روی مهربانی بال فروتنی (و خاکساری) برای آن‌ها فرود آور، و بگو: «پروردگارا! به آنان رحمت آور، همان‌گونه که مرا در کودکی پرورش دادند»."
+  ],
+  [
+    25,
+    "پروردگار شما به آنچه در دل‌های تان است؛ آگاه‌تر است، اگر صالح باشید، بی‌گمان او برای توبه کنندگان آمرزنده است."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و حق خویشاوندان را بپرداز، و (همچنین حق) مسکین، و در راه مانده را (بپرداز) و هرگز اسراف (و تبذیر) نکن."
+  ],
+  [
+    27,
+    "به راستی که تبذیرکنندگان؛ برادران شیاطین هستند، و شیطان نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است."
+  ],
+  [
+    28,
+    "و اگر به انتظار رحمتی از پروردگارت که به آن امیدواری، از آنان (= مسکینان و در راه ماندگان) اعراض کنی، پس با گفتاری نرم با آنان سخن بگو."
+  ],
+  [
+    29,
+    "و (هرگز) دستت را به گردن خودت نبند، (و ترک انفاق منما) و بیش از حد آن را مگشا، آنگاه سرزنش شدۀ درمانده بنشینی."
+  ],
+  [
+    30,
+    "یقیناً پروردگارت روزی را برای هرکس که بخواهد گشاده و (یا) تنگ می‌دارد، بی‌گمان او به بندگانش دانای بیناست."
+  ],
+  [
+    31,
+    "و فرزندان‌تان را از ترس تنگدستی نکشید، ما آن‌ها و شما را روزی می‌دهیم، به راستی کشتن آن‌ها گناه بزرگی است."
+  ],
+  [
+    32,
+    "و نزدیک زنا نشوید، که کار بسیار زشت، و بد راهی است!"
+  ],
+  [
+    33,
+    "و جانی که الله (خونش را) حرام شمرده، جز به حق نکشید، و کسی‌که مظلوم کشته شود، برای ولیش (برای حق قصاص) قدرتی قرار داده‌ایم، پس در کشتن (و خون‌خواهی) اسراف نکند، بی‌گمان او مورد حمایت است."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و به مال یتیم نزدیک نشوید، جز به روشی که آن بهتر است، تا آنکه به (حد بلوغ) و رشدش برسد، و به عهد (خویش) وفا کنید، بی‌گمان از عهد سؤال می‌شود."
+  ],
+  [
+    35,
+    "و هنگامی‌که پیمانه می‌کنید، پیمانه را کامل (و تمام) دهید، و با ترازوی درست وزن کنید، این برای شما بهتر و عاقبتش نیکو‌تر است."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و از آنچه به آن علم نداری، پیروی نکن، بدون شک گوش و چشم و دل، هر یک از این‌ها از آن باز خواست خواهند شد."
+  ],
+  [
+    37,
+    "و در (روی) زمین با تکبر راه مرو، بی‌گمان تو نمی‌توانی زمین را بشکافی، و (هرگز) در بلندی (و قامت) به کوه‌ها نمی‌رسی."
+  ],
+  [
+    38,
+    "همۀ این کار‌های (ذکر شده) بدی (و گناه) آن نزد پروردگارت ناپسند است."
+  ],
+  [
+    39,
+    "این (احکام) از آن حکمتی است که پروردگارت به تو وحی فرستاده، و هرگز معبودی را با الله قرار نده، که نکوهیدۀ مطرود در جهنم افکنده می‌شوی."
+  ],
+  [
+    40,
+    "آیا پروردگارتان برای شما پسران برگزید، و (خودش) از فرشتگان دختران را برگزیده است؟! بی‌گمان شما سخن بزرگ (و زشتی) می‌‌گویید."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و به راستی (ما) در این قرآن (سخنان) گوناگون آوردیم، تا متذکر شوند، ولی جز به رمیدن‌شان نمی‌افزاید."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگر آن چنان که آن‌ها (= مشرکان) می‌گویند با او معبودانی بود، در این صورت، (معبودان) سعی می‌کردند راهی به سوی (الله) صاحب عرش پیدا کنند»"
+  ],
+  [
+    43,
+    "او منزه و پاک است، و از آنچه آن‌ها می‌گویند بسا برتر است."
+  ],
+  [
+    44,
+    "آسمان‌ها ی هفتگانه و زمین و هرکس که در آن‌هاست همه تسبیح او می‌گویند، و هیچ چیز نیست؛ مگر آنکه به ستایش او تسبیح می‌گوید، و لیکن شما تسبیح آن‌ها را در نمی‌یابید، بی‌گمان او بردبار آمرزنده است."
+  ],
+  [
+    45,
+    "و (ای پیامبر!) هنگامی‌که قرآن بخوانی، میان تو و میان کسانی‌که به آخرت ایمان نمی‌آورند، پرده‌ای پوشیده قرار می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    46,
+    "و بر دل‌های شان پوشش‌هایی قرار می‌دهیم تا آن را در نیابند، و در گوش‌هایشان سنگینی (می گذاریم که نشنوند). و چون پروردگارت را در قرآن به یگانگی یاد کنی، آن‌ها با نفرت پشت می‌کنند (و می‌گریزند)."
+  ],
+  [
+    47,
+    "و چون به تو گوش فرا می‌دهند، ما دانا‌تریم به چه (منظور) به آن (= قرآن) گوش فرا می‌دهند، و (نیز) هنگامی‌که آنان نجوی می‌کنند، آنگاه که ستمگران می‌گویند: «شما جز از مردی که جادو شده پیروی نمی‌کنید»."
+  ],
+  [
+    48,
+    "بنگر چگونه برای تو مثل‌ها زدند، پس گمراه شدند، لذا نمی‌توانند راهی (به سوی حق) بیابند."
+  ],
+  [
+    49,
+    "و (کافران) گفتند: «آیا هنگامی‌که ما استخوان‌هایی (پوسیده) و پراکنده شدیم، آیا دگر بار با آفرینش تازه‌ای برانگیخته خواهیم شد؟!»"
+  ],
+  [
+    50,
+    "بگو: «سنگ باشید یا آهن،"
+  ],
+  [
+    51,
+    "یا (هر) مخلوقی که در خاطرتان بزرگ می‌نماید، (باز هم الله قادر است شما را دوباره زنده کند). پس خواهند گفت: «چه کسی ما را باز می‌گرداند؟!» بگو: «(همان) کسی‌که نخستین بار شما را آفرید». پس آنان سر‌هایشان را (از روی تردید) به تو می‌جنبانند و می‌گویند: «آن چه زمانی خواهد بود؟!» بگو: «شاید که نزدیک باشد،"
+  ],
+  [
+    52,
+    "روزی‌که (الله) شما را (از قبر‌هایتان) فرا می‌خواند، پس شما هم سپاس گویان (دعوت) او را اجابت می‌کنید، و می‌پندارید جز مدت کوتاهی (در دنیا) درنگ نکرده‌اید»."
+  ],
+  [
+    53,
+    "و به بندگانم بگو: «(با یکدیگر) سخنی بگویند که آن بهترین باشد، بی‌گمان شیطان میان آن‌ها فتنه (و فساد) می‌کند، به راستی که شیطان دشمن آشکاری برای انسان است»."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و پروردگار شما به (حال) شما دانا‌تر است، اگر بخواهد بر شما رحمت می‌آورد، یا اگر بخواهد عذاب‌تان می‌کند، و (ای پیامبر!) ما تو را بر آن‌ها نگهبان نفرستاده‌ایم."
+  ],
+  [
+    55,
+    "پروردگار تو، به (حال هر) کسی‌که در آسمان‌ها و زمین است، داناتر است، و به راستی (ما) بعضی پیامبران را بر بعضی (دیگر) برتری دادیم، و به داود زبور عطا کردیم."
+  ],
+  [
+    56,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «کسانی را که به جای او (معبود خود) می‌پندارید؛ بخوانید، پس آن‌ها نه می‌توانند بلا (و مشکلی) را از شما دورسازند، و نه تغییر دهند."
+  ],
+  [
+    57,
+    "کسانی را که (کافران) آنان را می‌خوانند، خودشان به سوی پروردگارشان وسیلۀ (تقرب) می‌جویند، که کدام یک از آن‌ها نزدیکترند، و به رحمت او امیدوارند و از عذابش می‌ترسند، بی‌گمان عذاب پروردگارت همواره ‌ترسناک است»."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و هیچ (آبادی و) قریه‌ای (از قریه‌های یاغیان و مفسدان) نیست؛ مگر اینکه پیش از (فرا رسیدن) روز قیامت، ما آنان را هلاک خواهیم کرد، یا به عذاب شدیدی عذاب‌شان می‌کنیم، این در کتاب (= لوح محفوظ) ثبت است."
+  ],
+  [
+    59,
+    "و (هیچ چیز) ما را از فرستادن معجزات باز نداشت؛ جز اینکه پیشینیان آن را تکذیب کردند، و به (قوم) ثمود، ماده شتر که (معجزه‌ای) روشن‌گر بود، دادیم، پس (آن‌ها) به آن ستم کردند (و آن را کشتند). و ما معجزات را جز برای ترسانیدن نمی‌فرستیم."
+  ],
+  [
+    60,
+    "(و ای پیامبر! به یاد آور) هنگامی را که به تو گفتیم: «بی‌شک پروردگارت به مردم احاطه (کامل) دارد، و رؤیایی را که (در شب اسراء و معراج عیاناً) به تو نشان دادیم و (همچنین) درخت ملعون را در قرآن، (چیزی) جز برای آزمایش مردم قرار ندادیم، ما آن‌ها را می‌ترسانیم، پس (این ترسانیدن) جز سرکشی بزرگ، چیزی بر آن‌ها نمی‌افزاید»."
+  ],
+  [
+    61,
+    "و (به یادآور) چون به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده کنید» پس (همگی) سجده کردند؛ جز ابلیس که گفت: «آیا برای کسی سجده کنم که (او را) از گِل آفریده‌ای؟!»."
+  ],
+  [
+    62,
+    "(سپس) گفت: «به من خبر بده، این کسی را که بر من برتری داده‌ای (به چه دلیل بوده است؟!) اگر مرا تا روز قیامت مهلت دهی، فرزندانش را؛ جز عدۀ کمی (گمراه و) ریشه کن خواهم کرد»."
+  ],
+  [
+    63,
+    "(الله) فرمود: «برو، پس هر کس از آنان، از تو پیروی کند، بی‌تردید جهنم کیفر شماست، که کیفری کامل (و فراوان) است،"
+  ],
+  [
+    64,
+    "و هرکس از آنان را که می‌توانی با صدایت بر انگیز، و با (یاری) سواران و پیادگانت بر آن‌ها بتاز، و در اموال و فرزندان با آن‌ها شرکت جوی، و به آن‌ها وعده بده - و شیطان جز فریب به آن‌ها وعده نمی‌دهد -"
+  ],
+  [
+    65,
+    "بی‌گمان تو هرگز بر بندگان من سلطه‌‌ای نخواهی داشت؛ و پروردگار تو برای نگهبانی آن‌ها کافی است»."
+  ],
+  [
+    66,
+    "پروردگار شما کسی است که کشتی را در دریا برای شما به حرکت در می‌آورد، تا از فضلش بهره‌مند شوید، بی‌گمان او نسبت به شما مهربان است."
+  ],
+  [
+    67,
+    "و هنگامی‌که در دریا سختی به شما برسد، جز او همه کسانی را که می‌خوانید؛ فراموش می‌کنید، پس چون شما را به خشکی نجات دهد؛ روی می‌گردانید، و انسان بسیار ناسپاس است."
+  ],
+  [
+    68,
+    "آیا از آن که شما را به کناره‌ای از خشکی فرو برد؛ یا تند بادی از سنگریزه بر شما بفرستد؛ ایمن شده‌اید؟! آنگاه برای خود هیچ نگهبان (و کارسازی) نیابید."
+  ],
+  [
+    69,
+    "آیا از آن که بار دیگر شما را به دریا باز گرداند؛ سپس تند باد کوبنده‌ای بر شما بفرستد، آنگاه شما را به (کیفر) کفرتان غرق کند؛ ایمن شده‌اید؟! سپس در برابر ما بازخواست کننده (و خونخواهی برای خود) نیابید."
+  ],
+  [
+    70,
+    "و به راستی ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم، و آن‌ها را در خشکی و دریا (بر مرکبها) حمل کردیم، و از انواع (روزیهای) پاکیزه به آن‌ها روزی دادیم، و آن‌ها را بر بسیاری از موجوداتی که آفریده‌ایم؛ چنانکه باید برتری بخشیدیم."
+  ],
+  [
+    71,
+    "(به یاد آورید) روزی را که هرگروهی را با پیشوایشان فرا خوانیم، پس کسی‌که نامۀ (اعمال) اش را به (دست) راستش داده شود، پس اینان نامه شان را (با شادمانی) می‌خوانند، و به‌اندازۀ رشتۀ شکاف هستۀ خرمایی ستم نمی‌بینند."
+  ],
+  [
+    72,
+    "و (اما) کسی‌که در این (دنیا از دیدن حق) نا بینا بوده است؛ پس او در آخرت (نیز) نابینا و گمراه‌تر است."
+  ],
+  [
+    73,
+    "و (ای پیامبر!) نزدیک بود (مشرکان) تو را (با وسوسه‌های خود) از آنچه بر تو وحی کرده‌ایم؛ منصرف کنند، تا غیر آن را به ما نسبت دهی، و آنگاه تو را دوست خود بگیرند."
+  ],
+  [
+    74,
+    "و اگر (ما) تو را ثابت قدم نمی‌کردیم؛ به راستی نزدیک بود اندکی به آن‌ها تمایل کنی."
+  ],
+  [
+    75,
+    "(اگر چنین می‌کردی) آنگاه دو چندان عذاب در زندگی دنیا و دو چندان عذاب (بعد از) مرگ به تو می‌چشاندیم، سپس در برابر ما برای خود یاوری نمی‌یافتی."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و نزدیک بود (با مکر و توطئه) تو را از (سرزمین) (مکه) بلغزانند، تا ترا از آن بیرون کنند، (و اگر چنین می‌کردند) آنگاه پس از تو جز مدت کمی (باقی) نمی‌ماندند."
+  ],
+  [
+    77,
+    "این (روش و) سنت (ما دربارۀ) پیامبرانی است که پیش از تو فرستادیم، و (هرگز) برای سنت ما تغییر و دگرگونی نخواهی یافت."
+  ],
+  [
+    78,
+    "نماز را از زوال آفتاب (هنگام ظهر) تا تاریکی شب بر پا دار، و (نیز) قرآن فجر (= نماز صبح) را؛ بی‌گمان هنگام قرآن (خواندن، در نماز) فجر (فرشتگان) حاضر آیند."
+  ],
+  [
+    79,
+    "و پاسی از شب را (از خواب) برخیز و با آن (= قرآن) نماز بخوان، که برای تو افزون (بر دیگران) است، امید است پروردگارت تو را به مقامی پسندیده برانگیزد."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و بگو: «پروردگارا! مرا به در آوردنی راست (به مدینه) در آور، و به بیرون آوردنی راست، مرا (از مکه) بیرون آور، و از سوی خود حجتی یاری کننده برایم قرار بده»."
+  ],
+  [
+    81,
+    "و بگو: «حق آمد، و باطل نابود شد، بی‌گمان باطل نابود شدنی است»."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و از قرآن آنچه را که شفا و رحمت برای مؤمنان است؛ نازل می‌کنیم، و ستمکاران را جز زیان نمی‌افزاید."
+  ],
+  [
+    83,
+    "و هنگامی‌که برانسان نعمت بخشیم، (از حق) روی بگرداند، و (متکبرانه) پهلویش را دورکند، و هنگامی‌که (کمترین) بدی به او برسد، ناامید گردد."
+  ],
+  [
+    84,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «هر کس به روش خود عمل می‌کند، پس پروردگارتان به کسی‌که او هدایت یافته‌تر است؛ داناتر است»."
+  ],
+  [
+    85,
+    "و (ای پیامبر!) از تو دربارۀ روح سؤال می‌کنند، بگو: «روح از فرمان پروردگار من است، و جز اندکی از دانش به شما داده نشده است»."
+  ],
+  [
+    86,
+    "و اگر بخواهیم آنچه را که به تو وحی کرده‌ایم؛ (از سینه‌ات) می‌بریم، آنگاه در برابر ما برای خود هیچ کار سازی (و مدد کننده‌ای) نخواهی یافت،"
+  ],
+  [
+    87,
+    "لیکن (باقی ماندنش به سبب) رحمتی از جانب پروردگارت است؛ بدون شک فضل او بر تو بزرگ است."
+  ],
+  [
+    88,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگر انس و جن (همگی) گرد آیند بر آن که همانند این قرآن را بیاورند، (هرگز) همانند آن را نخواهند آورد، هر چند برخی از آنان یاور برخی (دیگر) باشند»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "و به تحقیق (ما) در این قرآن، برای مردم هر مثلی را گوناگون بیان کردیم، پس بیشتر مردم جز ناسپاسی را قبول نکردند،"
+  ],
+  [
+    90,
+    "و گفتند: «ما هرگز به تو ایمان نمی‌آوریم؛ تا اینکه از زمین چشمه‌ای برای ما جاری کنی."
+  ],
+  [
+    91,
+    "یا باغی از نخل و انگور داشته باشی، آنگاه نهرها در میان آن به خوبی جاری سازی."
+  ],
+  [
+    92,
+    "یا آسمان را آنچنان که می‌پنداری پاره پاره بر (سر) ما فرود آوری، یا الله و فرشتگان را روبروی (ما) بیاوری،"
+  ],
+  [
+    93,
+    "یا اینکه خآن‌ها ی (پر نقش و نگار) از سیم و زر داشته باشی، یا در آسمان بالا روی، و هرگز به بالا رفتنت ایمان نمی‌آوریم؛ مگر آنکه کتابی بر ما نازل کنی، که آن را بخوانیم». بگو: «پروردگارم منزه است، آیا من جز بشری فرستاده شده هستم؟!»."
+  ],
+  [
+    94,
+    "و مردم را (هیچ چیز) باز نداشت، از آنکه ایمان آوردند هنگامی‌که هدایت به سوی آنان آمد؛ مگر این‌که گفتند: «آیا الله بشری را (بعنوان) پیامبر فرستاده است؟!»"
+  ],
+  [
+    95,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگر در زمین فرشتگانی بودند که با آرامش (و مطمئن) راه می‌رفتند، مسلماً از آسمان فرشته‌ای را (بعنوان) پیامبر بر آن‌ها نازل می‌کردیم» (اما چون شما انسان هستید پیامبرتان نیز از خودتان است)"
+  ],
+  [
+    96,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «همین کافی است که الله میان من و شما گواه باشد، بی‌گمان او (نسبت) به بندگانش دانای بیناست."
+  ],
+  [
+    97,
+    "و هرکسی را که الله هدایت کند، پس او هدایت یافتۀ (واقعی) است، و هرکسی را که گمراه سازد؛ پس جز الله (سر پرستان و) دوستانی برای او نخواهی یافت، و روز قیامت آنان را بر چهره‌هایشان، نابینا و گنگ و کر محشور می‌کنیم، جایگاه‌شان جهنم است، هرگاه (آتش آن) فرو نشیند، بر آنان شعله‌ای (سوزان) می‌افزاییم."
+  ],
+  [
+    98,
+    "این کیفر آن‌هاست، به (خاطر) این‌که به آیات ما کافر شدند، و گفتند: «آیا هنگامی‌که ما استخوان‌هایی (پوسیده) و پراکنده شدیم، آیا دگر بار با آفرینش تازه‌ای برانگیخته خواهیم شد؟!»."
+  ],
+  [
+    99,
+    "آیا نمی‌دانند، که الله که آسمان‌ها و زمین را آفریده؛ قادر است که مانند آن‌ها را بیافریند، و برای آنان سر‌آمدی مقررکرده که شکی در آن نیست، سپس ستمکاران جز ناسپاسی را قبول نکردند."
+  ],
+  [
+    100,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگرشما مالک گنجینه‌های (بخشش و) رحمت پروردگار من بودید، آنگاه از ترس فقر (و تنگدستی) از انفاق خوداری می‌کردید، و انسان بسیار بخیل (و تنگ نظر) است»."
+  ],
+  [
+    101,
+    "و به راستی (ما) به موسی نُه معجزۀ روشن دادیم، پس (ای پیامبر) از بنی اسرائیل بپرس، آن زمان که (موسی) به سوی آنان آمد، فرعون به او گفت: «ای موسی، گمان می‌کنم تو سحر شده‌ای»."
+  ],
+  [
+    102,
+    "(موسی) گفت: «تو قطعاً می‌دانی که این (معجزها) را جز پروردگار آسمان‌ها و زمین؛ برای روشن‌گری نفرستاده است، و من ای فرعون، یقیناً تو را هلاک شده می‌پندارم»."
+  ],
+  [
+    103,
+    "پس (فرعون) تصمیم گرفت که آنان (= بنی اسرائیل) را از آن سرزمین بیرون کند، پس (ما) او و همۀ کسانی را که با او بودند؛ غرق کردیم."
+  ],
+  [
+    104,
+    "و بعد از (هلاکت) او به بنی اسرائیل گفتیم: «در (این) سرزمین (شام) ساکن شوید، پس هنگامی‌که وعدۀ آخرت فرا رسد، همۀ شما دسته‌جمعی خواهیم آورد»."
+  ],
+  [
+    105,
+    "و (ما) این (قرآن) را به حق نازل کردیم، و به حق نازل شد، و تو را (ای پیامبر) جز بشارت‌دهنده و هشدار دهنده نفرستادیم."
+  ],
+  [
+    106,
+    "و قرآنی که (آیات و سوره‌هایش را) جدا ساختیم، تا آن را با درنگ (و تأنّی) بر مردم بخوانی، و آن را تدریج (و کم کم) نازل کردیم."
+  ],
+  [
+    107,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «(خواه) به آن ایمان آورید، یا ایمان نیاورید، بی‌گمان کسانی‌که پیش از آن به آن‌ها دانش داده شده، هنگامی‌که (آیات قرآن) بر آن‌ها خوانده می‌شود، سجده‌کنان به رو در می‌افتند»."
+  ],
+  [
+    108,
+    "و می‌گویند: «منزه است پروردگار ما، که یقیناً وعده‌هایش انجام شدنی است»."
+  ],
+  [
+    109,
+    "و (آن‌ها) گریه‌کنان به رو در می‌افتند، و (تلاوت این قرآن) بر فروتنی شان می‌افزاید."
+  ],
+  [
+    110,
+    "بگو: «الله» را بخوانید یا «رحمان» را بخوانید، هر کدام را بخوانید، پس (فرقی ندارد) برای او نام‌های نیکوست، و نمازت را نه زیاد بلند بخوان، و نه آنرا خیلی آهسته بخوان، و میان آن دو؛ راهی (معتدل) برگزین."
+  ],
+  [
+    111,
+    "و بگو: «ستایش برای الله است که فرزندی (برای خود) بر نگزیده و او را در فرمانروای هیچ شریکی نیست، و بخاطر ناتوانی (و ذلت حامی و) سرپرستی برای او نیست، و او را به شایستگی بزرگ بشمار»."
+  ]
+]

src/json/fa/18/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 18,
+  "name": "کهف",
+  "numberOfAyah": 110,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Kahf",
+    "slug": "al-kahf"
+  }
+}

src/json/fa/18/surah.json

@@ -0,0 +1,442 @@
+[
+  [
+    1,
+    "حمد و سپاس مخصوص الله است که بر بنده‌اش (محمد) کتاب (قرآن) را نازل کرد، و هیچ گونه کجی و انحرافی در آن قرار نداد."
+  ],
+  [
+    2,
+    "در حالی‌که ثابت و مستقیم (و نگاهبان کتاب‌های آسمانی) است، تا (بدکاران را) از عذاب سخت او بیم دهد، و مؤمنانی را که کارهای شایسته انجام می‌دهند، مژده دهد که پاداش نیکویی برای آن‌هاست."
+  ],
+  [
+    3,
+    "(همان بهشتی) که جاودانه در آن خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و (نیز) کسانی‌که گفتند: الله فرزندی (برای خود) برگزیده است، بیم دهد."
+  ],
+  [
+    5,
+    "نه ای‌شان به این سخن علم و آگاهی دارند و نه پدران‌شان، سخن بزرگی از دهان‌شان بیرون می‌شود! آنان جز دروغ نمی‌گویند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "پس گویی می‌خواهی در پی ایشان خود را از غم و اندوه هلاک سازی، اگر به این سخن (قرآن) ایمان نیاورند."
+  ],
+  [
+    7,
+    "ما آنچه که روی زمین است، زینت آن قرار داده‌ایم، تا آن‌ها را بیازماییم که کدام یک‌شان عمل بهتر می‌کنند."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و ما (سرانجام) آنچه که روی زمین است، (صاف می‌کنیم) به خاکی هموار و بی‌گیاه (بیابانی خشک) تبدیل می‌کنیم."
+  ],
+  [
+    9,
+    "آیا گمان کردی که اصحاب کهف (= غار) و رقیم (= نوشته) از جملۀ نشانه‌های شگفت انگیز ما بوده‌اند؟!"
+  ],
+  [
+    10,
+    "(بیاد آور) آنگاه که آن جوانان به غار پناه بردند، و گفتند: «پروردگارا! ما را از سوی خود رحمتی عطا کن، و راه نجاتی برایمان ما فراهم ساز»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "پس (ما پرده‌های خواب را) در غار بر گوش‌هایشان زدیم، و سال‌ها در خواب فرو رفتند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "سپس آنان را بر انگیختیم تا بدانیم کدام یک از آن دو گروه مدت ماندن خود را بهتر حساب کرده است."
+  ],
+  [
+    13,
+    "ما داستان آنان را به حق برای تو بازگو می‌کنیم. آن‌ها جوانانی بودند که به پروردگار‌شان ایمان آورده بودند، و ما بر هدایت‌شان افزودیم."
+  ],
+  [
+    14,
+    "و (ما) دل‌های آن‌ها را محکم ساختیم، هنگامی‌که قیام کردند، و گفتند: «پروردگار ما، پروردگار آسمان‌ها و زمین است، و ما هرگز غیر از او معبودی نمی‌پرستیم (اگر چنین کنیم) سخنی گزاف و بیهوده گفته‌ایم."
+  ],
+  [
+    15,
+    "این قوم ما، معبودهای جز الله انتخاب کرده‌اند، چرا دلیل آشکاری (بر این معبودان) نمی‌آورند؟! چه کسی ستمکار‌تر است از آن فردی که بر الله دروغ ببندد؟!»."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و (به آن‌ها گفتیم:) هنگامی‌که از آن‌ها و آنچه را جز الله می‌پرستند؛ کناره‌گیری کردید، پس به غار پناه برید، که پروردگارتان نعمتش را بر شما می‌گستراند، و راه آسایش و نجات از این امر را برای شما فراهم می‌سازد."
+  ],
+  [
+    17,
+    "و خورشید را می‌دیدی که به هنگام طلوع به سمت راست غار‌شان متمایل می‌گردد، و به هنگام غروب ایشان را وا گذاشته به سمت چپ متمایل میگردد، و آن‌ها در محل وسیعی از آن (غار) قرار داشتند، این از آیات الله است، هر کس را هدایت کند، پس او هدایت یافته (واقعی) است، و هرکه را گمراه کند، سرپرست و راهنمائی هرگز برای او نخواهی یافت."
+  ],
+  [
+    18,
+    "و (اگر به آن‌ها نگاه می‌کردی) می‌پنداشتی بیدارند، در حالی‌که آن‌ها خفته بودند، و ما آن‌ها را به سمت راست و چپ می‌گرداندیم، و سگ آن‌ها دست‌های خود را (بحالت پاسبانی) بر دهانۀ غار گشوده بود. اگر به آن‌ها نگاه می‌کردی قطعاً فرار می‌کردی، و تو از آن‌ها سخت می‌ترسیدی (و وجودت از وحشت پر می‌شد)."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و این گونه ما آن‌ها را (از خواب) بر انگیختیم تا از یکدیگر سؤال کنند، یکی از آن‌ها گفت: «چه مدت خوابیدید؟» گفتند: «یک روز یا بخشی از یک روز» (وقتی که نتوانستند مدت خواب‌شان را بدانند) گفتند: «پروردگارتان داناتر است که چقدر مانده‌اید، پس (اکنون) یک نفر از خودتان را با این سکه‌ای که دارید به شهر بفرستید، و باید بنگرد کدام یک از غذا‌ها پاکیزه‌تر است، پس روزی و طعامی از آن برای شما بیاورد، و باید دقت کند، و هیچ کس را از حال شما آگاه نسازد."
+  ],
+  [
+    20,
+    "بدرستی که اگر آن‌ها (از وضع شما آگاه شوند و)، بر شما دست یابند، سنگسار‌تان می‌کنند، یا شما را به آئین خویش باز می‌گردانند، و در آن صورت هرگز رستگار نخواهید شد»."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و این چنین مردم را متوجه حال آن‌ها کردیم، تا بدانند که وعدۀ الله حق است، و آنکه در (قیام) قیامت شکی نیست، هنگامی‌که (مردم) میان خود در این باره نزاع می‌کردند، پس گروهی گفتند: «بنائی بر آن بسازید»، پروردگارشان به حال آن‌ها آگاه‌تر است. برخی دیگر که قدرت بدست (و اکثریت) داشتند گفتند: «بر (غار) ایشان پرستشگاهی می‌سازیم»."
+  ],
+  [
+    22,
+    "(گروهی) خواهند گفت: «آن‌ها سه نفر بودند، که چهارمین آن‌ها سگ‌شان بود،» و (گروهی) می‌گویند: «پنج نفر بودند، که ششمین آن‌ها سگ‌شان بود» - همۀ این‌ها سخنانی بدون دلیل است - و (گروهی) می‌گویند: «آن‌ها هفت نفر بودند، و هشتمین آن‌ها سگ‌شان بود»، بگو: «پروردگار من از تعداد آن‌ها آگاه‌تر است». جز گروه کمی تعداد آن‌ها را نمی‌دانند. پس دربارۀ آنان گفتگوی مختصر و ساده (و مجادله روشن و آرام) داشته باش، و از هیچ کس دربارۀ آن‌ها سؤال مکن."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و هرگز دربارۀ هیچ چیز نگو: «من فردا آن را انجام می‌دهم»."
+  ],
+  [
+    24,
+    "مگر اینکه الله بخواهد، و هرگاه فراموش کردی (و إن شاء الله نگفتی) پروردگارت را به خاطر بیاور، و بگو: «امیدوارم که پروردگارم مرا به راهی روشن‌تر از این هدایت کند»."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و آن‌ها (= اصحاب کهف) مدت سیصد سال در غار‌شان درنگ کردند، و نُه سال (نیز) بر آن افزودند."
+  ],
+  [
+    26,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «الله از مدت ماندن‌شان (در غار) آگاه‌تر است، غیب آسمان‌ها و زمین از آنِ اوست، چقدر بیناست و چقدر شنواست! آن‌ها هیچ ولی (و سرپرستی) جز او ندارند، و او تعالی هیچ کس را در حکم خود شریک نمی‌کند»."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و آنچه از کتاب پروردگارت به سوی تو وحی شده؛ تلاوت کن، هیچ کسی نمی‌تواند سخنان پروردگارت را دگرگون سازد، و هرگز پناهگاهی جز او نمی‌یابی."
+  ],
+  [
+    28,
+    "و با کسانی باش که پروردگار خود را صبحگاهان و شامگاهان می‌خوانند، (و تنها) وجه او را می‌طلبند، و هرگز بخاطر زیورهای دنیا، چشمانت را از آن‌ها بر مگیر، و پیروی نکن از کسانی‌که دل‌های شان را از یاد خود غافل ساخته‌ایم، و هوای نفس خویش را پیروی کردند، و کارهایشان از حد گذشته (و برباد) است."
+  ],
+  [
+    29,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «(این قرآن) حق است از سوی پروردگارتان، پس هر کس می‌خواهد ایمان بیاورد، و هرکس می‌خواهد کافر گردد». ما برای ستمکاران آتشی آماده کرده‌ایم که سرا پرده‌اش آنان را از هر طرف احاطه کرده است. و اگر تقاضای آب کنند، آبی، همچون فلز گداخته که صورت‌ها را بریان می‌کند، برای آنان می‌آورند، چه بد نوشیدنی، و چه بد آرامگاهی است."
+  ],
+  [
+    30,
+    "بدرستی کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، همانا ما پاداش نیکو کاران را ضایع نخواهیم کرد."
+  ],
+  [
+    31,
+    "آن‌ها کسانی هستند که بهشت‌های جاویدان از آنِ ایشان است، (بهشت‌های که) نهرها از زیر (کاخ‌ها و درختان) آن جاری است، در آنجا با دست‌بندهایی از طلا آراسته می‌شوند، و لباس‌هایی (فاخر) سبز رنگ از حریر نازک و ضخیم در بر می‌کنند، در حالی‌که بر تخت‌ها تکیه زده‌اند، چه پاداش خوبی و چه منزل نیکو و خوبی است."
+  ],
+  [
+    32,
+    "و (ای پیامبر!) برای آن‌ها مثالی بزن، (مثال) آن دو مرد که برای یکی از آن‌ها دو باغ از انواع انگورها قرار دادیم، و گردا‌گرد آن دو (باغ) را با درختان نخل پوشاندیم، و در میان آن زراعت (پر برکتی) قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    33,
+    "هر دو باغ، میوه آورده بود (میوه‌های بسیار) و چیزی فرو‌‌ گذار نکرده بود، و میان آن دو (باغ)، نهر بزرگی جاری ساخته بودیم."
+  ],
+  [
+    34,
+    "(صاحب این دو باغ) میوه‌های بسیار (و درآمد فراوانی) داشت؛ پس به همین خاطر با دوستش در حالی‌که با او گفتگو می‌کرد گفت: «من از لحاظ ثروت از تو بیشترم و از لحاظ نفرات نیرومند‌ترم»."
+  ],
+  [
+    35,
+    "و در حالی‌که به خود ستمکار بود، در باغ خویش داخل شد، و گفت: «من باور نمی‌کنم هرگز این (باغ) نابود شود."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و باور نمی‌کنم که قیامت بر پا گردد، و اگر به سوی پروردگارم باز گردانده شوم (به فرض این‌که قیامتی باشد) قطعاً جایگاهی بهتر از این خواهم یافت»."
+  ],
+  [
+    37,
+    "دوست وی - در حالی‌که با او گفتگو می‌کرد - به او گفت: «آیا به آن کسی‌که تو را از خاک، سپس از نطفه آفرید، آنگاه تو را مردی (کامل) قرار داد، کافر شدی؟!"
+  ],
+  [
+    38,
+    "لیکن من (می‌گویم) الله پروردگار من است، و هیچ کس را شریک پروردگارم قرار نمی‌دهم."
+  ],
+  [
+    39,
+    "چرا هنگامی‌که به باغ خویش وارد شدی، نگفتی: ما شاء الله، نیرو و قوتی جز از ناحیه الله نیست، اگر مرا از نظر مال و فرزند کمتر از خود ببینی."
+  ],
+  [
+    40,
+    "پس امید است که پروردگارم بهتر از باغ تو به من بدهد، و بر باغ تو آفتی از آسمان فرو فرستد؛تا به زمینی بی گیاه لغزنده‌ای تبدیل گردد."
+  ],
+  [
+    41,
+    "یا آب آن در عمق زمین فرو رفته تا هرگز نتوانی آن را به دست آوری»."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(سر انجام عذاب الهی فرا رسید) و تمام میوه‌هایش را در بر گرفت و نابود شد. و او بخاطر هزینه‌هایی که صرف آن کرده بود؛ پیوسته دست‌هایش را به هم می‌مالید - در حالی‌که داربست‌های آن فرو ریخته بود- و می‌گفت: «ای کاش کسی را شریک پروردگارم قرار نداده بودم!»"
+  ],
+  [
+    43,
+    "و او را گروهی نبود که در برابر الله یاریش کنند، و نتوانست که خود را یاری کند."
+  ],
+  [
+    44,
+    "در آنجا (ثابت گردید) که یاری و کمک از آن الله برحق است، اوست که بهترین پاداش و بهترین عاقبت را (برای مطیعان) دارد."
+  ],
+  [
+    45,
+    "(ای پیامبر!) برای آنان مثل زندگی دنیا را بزن که مانند آبی است که آن را از آسمان فرو فرستادیم، سپس گیاهان زمین با آن درهم آمیخت سپس خشک گردید، و باد‌ها آن را به هر سو پراکنده‌اش کردند. و الله بر همه چیز تواناست."
+  ],
+  [
+    46,
+    "مال و فرزندان زینت زندگی دنیاست، و کارهای ماندگارِ شایسته، نزد پروردگارت بهترین ثواب دارد، و بهترین امید است."
+  ],
+  [
+    47,
+    "و (بیاد بیاور) روزی را که کوه‌ها را به حرکت در آوریم، و زمین را آشکار (و صاف) می‌بینی، همگان را گِرد می‌آوریم، و احدی از آنان را فرو نمی‌گذاریم."
+  ],
+  [
+    48,
+    "و ایشان به صف بر پروردگارت عرضه می‌شوند (و به آن‌ها می‌فرماید:) «همگی نزد ما آمدید، همان گونه که نخستین بار شمار را آفریدیم، بلکه شما گمان می‌کردید، ما هرگز موعدی برای شما قرار نخواهیم داد»."
+  ],
+  [
+    49,
+    "و کتاب (نامۀ اعمال) در آنجا گذارده می‌شود، پس گنهکاران را می‌بینی که از آنچه در آن است ترسانند، و می‌گویند: «ای وای بر ما، این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی را فرو نگذاشته؛ مگر اینکه آن را به شمار آورده است؟!» و آنچه را انجام داده‌اند؛ حاضر یابند و پروردگارت به هیچ کس ستم نمی‌کند."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و (ای پیامبر! برایشان بیان کن) زمانی را که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده کنید» پس (همه) سجده کردند، بجز ابلیس - که از جن بود - و از فرمان پروردگارش سرپیچید، آیا او و فرزندانش به جای من دوستان خود می‌گیرید، در حالی‌که آن‌ها دشمن شما هستند؟! ستمکاران چه جایگزین بدی دارند."
+  ],
+  [
+    51,
+    "من آنان (= ابلیس و فرزندانش) را به هنگام آفرینش آسمان و زمین، و نه به هنگام آفرینش خودشان حاضر نکردم. و من هیچ وقت گمراه کنندگان را دست‌یار و مددکار خود قرار نمی‌دهم (و اصلاً نیازی ندارم)."
+  ],
+  [
+    52,
+    "و (بیاد بیاورید) روزی را که الله می‌فرماید: شریک‌هایی را که برای من می‌پنداشتید، بخوانید (تا شما را از عذاب رها سازند). پس آن‌ها را بخوانند، ولی اجابتشان نکنند، و ما در میان این دو گروه هلاکت گاهی قرار داده‌ایم."
+  ],
+  [
+    53,
+    "و گناهکاران آتش (دوزخ) را می‌بینند، پس یقین می‌کنند که در آن خواهند افتاد، و از آن هیچ راه گریزی نیابند."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و به راستی در این قرآن، هر گونه مثلی برای مردم بیان کرده‌ایم، ولی انسان بیش از هر چیز به مجادله می‌پردازد."
+  ],
+  [
+    55,
+    "و چیزی مردم را باز نداشت از اینکه - وقتی هدایت به سوی‌شان آمد - ایمان بیاورند، و از پروردگارشان طلب آمرزش کنند؛ جز اینکه (می‌خواستند) سر نوشت پیشینیان برای آنان بیاید، یا عذاب در برابرشان قرار گیرد."
+  ],
+  [
+    56,
+    "و ما پیامبران را جز بشارت‌دهنده و هشدار دهنده نمی‌فرستیم، و کسانی‌که کافر شدند، همواره به باطل مجادله می‌کنند تا بوسیلۀ آن، حق را از میان بردارند، و آیات و نشانه‌های من و آنچه به آن بیم داده شده‌اند به باد مسخره گرفتند."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و چه کسی ستم کار‌تر از آن کسی است که به آیات پروردگارش پند داده شود، سپس از آن روی گرداند، و آنچه را با دست‌های خود پیش فرستاده فراموش کرد؟! ما بر دل‌های آنان پرده‌هایی افکنده‌ایم تا نفهمند، و در گوش‌هایشان سنگینی (قرار داده‌ایم). و اگر آن‌ها را به‌سوی هدایت بخوانی، پس هرگز هدایت نمی‌شوند."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و پروردگارت آمرزنده، و صاحب رحمت است، اگر به خاطر آنچه مرتکب شده‌اند، آن‌ها را مؤاخذه می‌کرد، قطعاً هر چه زود‌‌تر عذاب را برای آن‌ها می‌فرستاد، ولی برای آن‌ها موعدی است که هرگز از آن راه فراری نخواهند داشت."
+  ],
+  [
+    59,
+    "و این شهر‌ها و آبادی‌ها هنگامی‌که ستم کردند؛ هلاکشان نمودیم، و برای هلاکتشان موعدی قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    60,
+    "و (بیاد بیاور) هنگامی را که موسی به جوان (خدمت‌کار) خود (یوشع بن نون) گفت: «من دست از جستجو بر نمی‌دارم تا به محل بر‌خورد دو دریا برسم هر چند مدت طولانی به راه خود ادامه دهم»."
+  ],
+  [
+    61,
+    "پس چون به محل برخورد دو دریا رسیدند، ماهی خود را (که برای تغذیه همراه داشتند) فراموش کردند و ماهی راه خود را در دریا پیش گرفت (و رفت)."
+  ],
+  [
+    62,
+    "پس هنگامی‌که (از آنجا) گذشتند، (موسی) به جوان (خدمت‌کار) خود (یوشع) گفت: «غذای‌مان را بیاور، که سخت از این سفرمان خسته شده‌ایم»."
+  ],
+  [
+    63,
+    "گفت: «به یاد داری، هنگامی‌که (برای استراحت) به کنار آن تخته سنگ پناه بردیم، من (در آنجا) ماهی را فراموش کردم؛ و جز شیطان (کسی) آن را از یاد من نبرد تا به یادش باشم، و ماهی بطرز شگفت آوری راه خود را در دریا پیش گرفت»."
+  ],
+  [
+    64,
+    "(موسی) گفت: «آن همان چیزی بود که ما می‌خواستیم» پس جستجو کنان از همان راه باز گشتند."
+  ],
+  [
+    65,
+    "پس (در آنجا) بنده‌ای از بندگانم (= خضر) را یافتند که از جانب خود به او رحمتی عطا کرده و علم فراوانی از نزد خود به او آموخته بودیم."
+  ],
+  [
+    66,
+    "موسی به او گفت: «آیا از تو پیروی کنم تا از آنچه به تو آموخته شده و مایۀ رشد و صلاح است، به من بیاموزی؟»."
+  ],
+  [
+    67,
+    "(خضر) گفت: «تو هرگز نمی‌توانی با من شکیبایی کنی!"
+  ],
+  [
+    68,
+    "و چگونه می‌توانی بر چیزی که به (راز) آن آگاه نیستی، شکیبا باشی؟!»"
+  ],
+  [
+    69,
+    "(موسی) گفت: «به خواست الله مرا شکیبا خواهی یافت، و در هیچ کاری تو را نافرمانی نکنم»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "(خضر) گفت: «پس اگر همراهی مرا نمودی، از هیچ چیز مپرس تا آنکه خودم دربارۀ آن برای تو سخن بگویم»."
+  ],
+  [
+    71,
+    "پس آن دو به راه افتادند، تا آنکه سوار کشتی شدند (خضر) کشتی را سوراخ کرد. (موسی) گفت: «آیا آن را سوراخ کردی تا سرنشینان آن را غرق کنی؟ راستی چه‌کار بدی انجام دادی!»"
+  ],
+  [
+    72,
+    "(خضر) گفت: «آیا نگفتم تو هرگز نمی‌توانی با من شکیبایی کنی؟!»"
+  ],
+  [
+    73,
+    "(موسی) گفت: «بخاطر آنچه فراموش کردم، مرا مؤاخذه مکن و از این کارم بر من سخت مگیر»."
+  ],
+  [
+    74,
+    "پس به راه خود ادامه دادند؛ تا هنگامی‌که به نوجوانی بر خوردند، پس (خضر) او را کشت، (موسی) گفت: «آیا انسان پاکی را، بدون آنکه کسی را کشته باشد؛ کشتی؟ به‌راستی کار زشتی انجام دادی!»"
+  ],
+  [
+    75,
+    "گفت: «آیا به تو نگفتم که هرگز نمی‌توانی با من صبر کنی؟!»"
+  ],
+  [
+    76,
+    "(موسی) گفت: «بعد از این اگر از تو دربارۀ چیزی سؤال کردم، دیگر با من همراهی نکن، به‌راستی از جانب من معذور خواهی بود»."
+  ],
+  [
+    77,
+    "پس به راه خود ادامه دادند، تا به اهل قریه‌ای رسیدند، از آنان خواستند که به ایشان غذا دهند، ولی آنان از مهمان نمودن آنان خود داری کردند. آنگاه در آنجا دیواری یافتند که می‌خواست فرو ریزد، پس (خضر)آن را راست و استوار کرد، (موسی) گفت: «اگر می‌خواستی (می‌توانستی) در مقابل این کار؛ مزدی بگیری»"
+  ],
+  [
+    78,
+    "(خضر) گفت: «اینک زمان جدایی من و تو فرا رسیده، به‌زودی تو را از راز (و حکمت) آنچه که نتوانستی در برابر آن صبر کنی؛ آگاه خواهم ساخت."
+  ],
+  [
+    79,
+    "اما کشتی، از آن بی‌نوایانی بود که در دریا کار می‌کردند، پس من خواستم آن را معیوب کنم، (چرا که) پشت سر آن‌ها پادشاهی (ستمگر) بود که هر کشتی (سالمی) را به‌زور می‌گرفت."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و اما نوجوان، پدر و مادرش (هردو) با ایمان بودند، پس بیم داشتیم که آنان را به سرکشی و کفر وا‌دارد."
+  ],
+  [
+    81,
+    "از این رو، خواستیم که پروردگارشان فرزند پاک‌تر و پر محبت تری بجای او به آن دو عطا فرماید."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و اما دیوار، از آن دو نوجوان یتیم در آن شهر بود، و زیر آن، گنجی متعلق به آن دو وجود داشت، و پدرشان مردی صالح بود، پس پروردگارت خواست که آنان به حد بلوغ برسند و گنج خود را بیرون آورند، این رحمتی از پروردگارت بود، این (کار‌ها) را من خود سرانه انجام ندادم، این بود راز (و حکمت) کارهای که نتوانستی در برابر آن‌ها صبر کنی»."
+  ],
+  [
+    83,
+    "و (ای پیامبر!) از تو دربارۀ «ذوالقرنین» می‌پرسند؛ بگو: «به زودی چیزی از سر گذشت او برای شما خواهم خواند»."
+  ],
+  [
+    84,
+    "یقیناً ما به او در زمین قدرت و حکومت دادیم، و اسباب هر چیز را در اختیارش گذاشتیم."
+  ],
+  [
+    85,
+    "پس او (از این) اسباب (پیروی و) استفاده کرد."
+  ],
+  [
+    86,
+    "تا آن که به غروب گاه آفتاب رسید، (چنین به نظرش رسید) که خورشید در چشمه‌ای گِل آلود و سیاه غروب می‌کند، و در آنجا مردمی را یافت، گفتیم: «ای ذوالقرنین! یا (آنان را) مجازات می‌کنی، و یا روش خوبی دربارۀ آن‌ها انتخاب می‌نمایی»."
+  ],
+  [
+    87,
+    "(ذو القرنین) گفت: «اما کسی‌که ستم کرده است، مجازات خواهیم کرد، سپس به سوی پروردگارش باز گردانده می‌شود، آنگاه او را مجازات سختی خواهد کرد."
+  ],
+  [
+    88,
+    "و اما کسی‌که ایمان آورد و کار شایسته انجام داد، پس (در آخرت) پاداشی نیکو دارد، و ما دستور، آسانی به او خواهیم داد»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "سپس از اسبابی (که در اختیارش بود) استفاده کرد."
+  ],
+  [
+    90,
+    "تا آنکه به جایگاه برآمدن آفتاب رسید، (در آنجا) دید که آفتاب بر مردمانی طلوع می‌کند که در برابر (تابش) آفتاب برایشان پوششی قرار نداده بودیم."
+  ],
+  [
+    91,
+    "اینچنین بود (کار ذی القرنین) و به راستی ما از آنچه در اختیار داشت (و انجام می‌داد) کاملاً آگاه بودیم."
+  ],
+  [
+    92,
+    "سپس از وسایل و اسباب استفاده کرد."
+  ],
+  [
+    93,
+    "(و به سفر ادامه داد) تا به میان دو کوه رسید، و در کنار آن دو (کوه) مردمی را یافت که هیچ سخنی را نمی‌فهمیدند."
+  ],
+  [
+    94,
+    "(آنان به او) گفتند: «ای ذوالقرنین! یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد می‌کنند، پس آیا هزینه‌ای برای تو قرار دهیم، که میان ما و آن‌ها سدی بسازی؟!»"
+  ],
+  [
+    95,
+    "(ذوالقرنین) گفت: «آنچه پروردگارم در اختیار من قرار داده (از قدرت و ثروت) بهتر است (از آنچه شما پیشنهاد می‌کنید) پس مرا با نیرو یاری کنید، تا میان شما و آن‌ها سدّ محکمی بسازم."
+  ],
+  [
+    96,
+    "قطعات بزرگ آهن برایم بیاورید، (و روی هم بچینید)» تا وقتی‌که کاملاً میان دو کوه را برابر کرد (و پوشانید)، گفت: «(در اطراف آن آتش بیفروزید) و در آن بدمید» (آن‌ها دمیدند) تا وقتی قطعات آهن را سرخ و گداخته کرد. گفت: «(اکنون) مس ذوب شده برایم بیاورید؛ تا بر روی آن بریزم»."
+  ],
+  [
+    97,
+    "(سر انجام سد محکمی ساخت) پس آن‌ها (= یأجوج و مأجوج) اصلاً نتوانستند از آن بالا روند، و نتوانستند سوراخ و نقبی درآن ایجاد کنند."
+  ],
+  [
+    98,
+    "(آنگاه) گفت: «این از رحمت پروردگار من است (و تا الله بخواهد پا برجا می‌ماند) اما هنگامی‌که وعدۀ پروردگارم فرا رسد، آن را درهم می‌کوبد، و وعدۀ پروردگارم حق است»."
+  ],
+  [
+    99,
+    "و در آن روز (که جهان پایان می‌پذیرد) ما آن‌ها را (چنان) رها می‌کنیم که در هم موج می‌زنند، و در شیپور دمیده می‌شود، سپس ما همه را (در یکجا) جمع می‌کنیم."
+  ],
+  [
+    100,
+    "و درآن روز، جهنم را بر کافران عرضه می‌داریم."
+  ],
+  [
+    101,
+    "(آن) کسانی‌که چشمان‌شان از یاد من در پردۀ (غفلت) بود، و توان شنیدن (حق را) نداشتند."
+  ],
+  [
+    102,
+    "آیا کسانی‌که کافر شدند؛ گمان می‌برند که بندگان مرا بجای من اولیای خود بگیرند؟! بی‌گمان ما جهنم را برای پذیرائی کافران آماده کرده‌ایم."
+  ],
+  [
+    103,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «آیا شما را به زیان کارترین (مردم) در کارها، خبر دهیم."
+  ],
+  [
+    104,
+    "کسانی‌که تلاش و کوشش شان در زندگی دنیا تباه و ضایع شده، و با این حال گمان می‌کنند که کار نیک انجام می‌دهند»."
+  ],
+  [
+    105,
+    "آن‌ها کسانی هستند که به آیات پروردگارشان و لقای او (در جهان آخرت) کافر شدند، در نتیجه اعمال‌شان تباه و نابود شد، سپس در روز قیامت برای آن‌ها (ارزشی قائل نیستیم) و زنی بر پا نخواهیم کرد."
+  ],
+  [
+    106,
+    "(آری) این (گونه) است سزای‌شان دوزخ است، بخاطر آنکه کافر شدند، و آیات من و پیامبرانم را مسخره گرفتند."
+  ],
+  [
+    107,
+    "بی‌گمان کسانی‌که ایمان آورده‌اند و کار‌های شایسته انجام دادند، باغ‌های (بهشت) برین محل پذیرائی آنان خواهد بود."
+  ],
+  [
+    108,
+    "جاودانه در آن خواهند ماند و هرگز تقاضای نقل مکان از آنجا نمی‌کنند."
+  ],
+  [
+    109,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگر دریا برای (نگارش) کلمات پروردگارم جوهر شود؛ قطعاً دریا به پایان می‌رسد، پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان یابد، هر چند همانند آن (دریا) به کمک آن بیاوریم»."
+  ],
+  [
+    110,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «من فقط بشری هستم مثل شما، (امتیاز من این است که) به من وحی می‌شود، که تنها معبودتان معبود یگانه است، پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کار شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نسازد»."
+  ]
+]

src/json/fa/19/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 19,
+  "name": "مریم",
+  "numberOfAyah": 98,
+  "roman": {
+    "name": "Maryam",
+    "slug": "maryam"
+  }
+}

src/json/fa/19/surah.json

@@ -0,0 +1,394 @@
+[
+  [
+    1,
+    "کهیعص (کاف. ها. یا. عین. صاد)."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(این) بیان رحمت پروردگارت (نسبت) به بنده‌اش زکریا است."
+  ],
+  [
+    3,
+    "چون پروردگارش را به ندایی پنهان (به دعا) خواند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "گفت: «پروردگارا! به‌راستی که استخوانم سست شده، و شعلۀ پیری سرم را فرا گرفته (و موهایم سفید گشته است) و من (هرگز) در دعای تو، ای پروردگارم! محروم نبوده‌ام."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و به‌راستی که من بعد از (مرگ) خودم از وارثانم بیمناکم، و همسرم نازا (و عقیم) است، پس از نزد خویش وارثی به من عطا فرما."
+  ],
+  [
+    6,
+    "که وارث من و (نیز) وارث آل یعقوب باشد، و پروردگارا! او را پسندیده قرار ده»."
+  ],
+  [
+    7,
+    "(الله فرمود:) «ای زکریا! همانا ما تو را به پسری بشارت می‌دهیم که نامش یحیی است، (که) پیش از این همنامی برای او قرار نداده‌ایم»."
+  ],
+  [
+    8,
+    "(زکریا) گفت: «پروردگارا! چگونه برای من پسری خواهد بود؟! درحالی‌که همسرم نازا است، و من (نیز) از شدت پیری به ناتوانی رسیده‌ام!»"
+  ],
+  [
+    9,
+    "(فرشته) گفت: «این گونه است، پروردگارت فرموده است: این بر من آسان است، و به‌راستی پیش از این تو را آفریدم در حالی‌که چیزی نبودی»."
+  ],
+  [
+    10,
+    "(زکریا) گفت: «پروردگارا! برای من نشانه‌ای قرار ده» فرمود: «نشانۀ تو این است که سه شبانه (روز) در حالی‌که (تندرست و) سالمی؛ نتوانی با مردم سخن بگویی»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "پس (او) از محراب (= جایگاه عبادتش) بر قومش بیرون آمد، آنگاه به آن‌ها اشاره کرد که: صبح و شام (الله را) تسبیح گویید»."
+  ],
+  [
+    12,
+    "(الله فرمود:) ای یحیی! کتاب (تورات) را با قوت (و جدیت) بگیر، و در کودکی به او دانش (و نبوت) دادیم."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و (نیز به او) شفقت و پاکیزگی از جانب خود (عطا کردیم). و (او) پرهیزگار بود."
+  ],
+  [
+    14,
+    "و (او) نسبت به پدر و مادرش نیکو کار بود، و سرکش (و) نافرمان نبود."
+  ],
+  [
+    15,
+    "و سلام بر او باد، روزی‌که متولد شد، و روزی‌که می‌میرد، و روزی‌که زنده برانگیخته می‌شود."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و در (این) کتاب (قرآن) مریم را یاد کن، هنگامی‌که از خانواده‌اش کناره گرفت، (و در) ناحیۀ شرقی (بیت المقدس) مستقر شد."
+  ],
+  [
+    17,
+    "پس میان خود و آن‌ها پرده‌ای کشید، آنگاه (ما) روح خود (= جبر ئیل) را به سوی او فرستادیم، پس به هیئت انسانی کامل بر او ظاهر شد."
+  ],
+  [
+    18,
+    "(مریم) گفت: «همانا من از (شر) تو، به (الله) رحمان پناه می‌برم، اگر تو پرهیزگار هستی»."
+  ],
+  [
+    19,
+    "(فرشته) گفت: «یقیناً من فرستادۀ پروردگار تو هستم، تا پسر پاکیزه‌ای به تو ببخشم»."
+  ],
+  [
+    20,
+    "(مریم) گفت: «چگونه ممکن است مرا پسری باشد در حالی‌که تاکنون انسانی با من تماس نداشته است، و هرگز (زن) بدکاره‌ای (هم) نبوده‌ام؟!»."
+  ],
+  [
+    21,
+    "(فرشته) گفت: «این گونه است، پروردگارت فرموده است: این (کار) بر من آسان است، و او را برای مردم نشانه‌ای قرار می‌دهیم، و (نیز) رحمتی از سوی ماست، و این امری است انجام یافته»."
+  ],
+  [
+    22,
+    "پس (مریم) به او باردار شد، آنگاه با او به جایی دور دستی (رفت و از مردم) کناره گرفت."
+  ],
+  [
+    23,
+    "پس درد زایمان او را به سوی تنۀ (درخت) خرمایی کشاند، گفت: «ای کاش پیش از این مرده بودم، و به‌کلی از یادها رفته (و فراموش شده) بودم»."
+  ],
+  [
+    24,
+    "ناگهان از (سمت) پایینش (فرشته یا عیسی) او را صدا زد که: «غمگین مباش، به راستی پروردگارت زیر (پای) تو چشمه‌ای (جاری) قرار داده است."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و (این) تنۀ (درخت) خرما را به طرف خود تکان بده، (که) رطب تازه‌ای بر تو فرو می‌ریزد."
+  ],
+  [
+    26,
+    "پس (از آن) بخور و (از آب چشمه) بنوش، و دیدگان را (به این مولود) روشن دار، پس اگر کسی از انسان‌ها را دیدی (با اشاره) بگو: «همانا من برای (الله) رحمان روزه (سکوت) نذر کرده‌ام، لذا امروز با هیچ بشری سخن نمی‌گویم»."
+  ],
+  [
+    27,
+    "پس (مریم) در حالی‌که او (= عیسی) را برداشته بود، نزد قومش آمد، گفتند: «ای مریم! به راستی کاری (بسیار) زشت (و شگفت انگیزی) انجام داده‌ای!"
+  ],
+  [
+    28,
+    "ای خواهر هارون! پدرت مرد بدی نبود، و مادرت (نیز) زن بدکاره‌ای نبود!»."
+  ],
+  [
+    29,
+    "پس (مریم) به او (=عیسی) اشاره کرد، گفتند: «چگونه با کسی‌که کودکی است در گهواره، سخن بگوییم؟!»"
+  ],
+  [
+    30,
+    "(عیسی) گفت: «من بندۀ الله هستم، به من کتاب داده، و مرا پیامبر قرار داده است."
+  ],
+  [
+    31,
+    "و مرا هر جا که باشم پر برکت و فرخنده قرار داده، و تا زنده‌ام مرا به نماز و زکات سفارش کرده است."
+  ],
+  [
+    32,
+    "و (مرا) نسبت به مادرم نیکو کار (قرار داده) و مرا سرکش (و) بدبخت قرار نداده است."
+  ],
+  [
+    33,
+    "و سلام بر من، روزی‌که متولد شدم، و روزی‌که می‌میرم، و روزی‌که زنده برانگیخته شوم»"
+  ],
+  [
+    34,
+    "این است (حکایت) عیسی پسر مریم، گفتار راستی که در آن تردید (و اختلاف) می‌کنند."
+  ],
+  [
+    35,
+    "(هرگز) شایسته الله نیست که فرزندی برگیرد، او منزه است، هرگاه کاری را فرمان دهد (و بخواهد)، فقط به آن می‌گوید: «موجود شو» پس (بی‌درنگ) موجود می‌شود."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و (عیسی به قومش گفت:) «یقیناً الله پروردگار من و پروردگار شماست، پس او را پرستش کنید، (که) راه راست این است»."
+  ],
+  [
+    37,
+    "آنگاه گروه‌های (یهود و نصاری) در میان خود اختلاف کردند، پس وای بر کسانی‌که کافر شدند، از حضور (در آن) روز بزرگ (قیامت)."
+  ],
+  [
+    38,
+    "(آن) روزی‌که نزد ما می‌آیند، چه خوب شنوا و چه خوب بینا هستند، لیکن ستمکاران امروز در گمراهی آشکارند."
+  ],
+  [
+    39,
+    "و (ای پیامبر!) آن‌ها را از روز حسرت بترسان، آنگاه که کار پایان پذیرد، و آن‌ها (همچنان) در غفلت‌اند و ایمان نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    40,
+    "همانا ماییم که زمین و کسانی را که بر آن هستند، به ارث می‌بریم، و (همگی) به‌سوی ما باز گردانده می‌شوند."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و (ای پیامبر!) در (این) کتاب ابراهیم را یاد کن، بی‌گمان او پیامبری راستگو بود."
+  ],
+  [
+    42,
+    "هنگامی‌که به پدرش گفت: «ای پدر جان! چرا چیزی را پرستش می‌کنی که نه می‌شنود و نه می‌بیند، و نه هیچ نیازی از تو برآورده می‌سازد؟!"
+  ],
+  [
+    43,
+    "ای پدر جان! یقیناً (از جانب الله) دانشی برای من آمده که برای تو نیامده است، پس از من پیروی کن، تا تو را به راه راست هدایت کنم."
+  ],
+  [
+    44,
+    "ای پدر جان! شیطان را پرستش نکن، زیرا که شیطان نسبت به (الله) رحمان نافرمان بود."
+  ],
+  [
+    45,
+    "ای پدر جان! من از این می‌ترسم که از (سوی الله) رحمان عذابی به تو برسد، آنگاه از دوستان شیطان (و هم‌نشینان او در آتش) باشی»."
+  ],
+  [
+    46,
+    "(پدرش) گفت: «ای ابراهیم! آیا تو از معبود‌های من روی گردانی؟ اگر باز نیایی، قطعاً تو را سنگسار می‌کنم، و برای مدت طولانی از من دور شو»."
+  ],
+  [
+    47,
+    "(ابراهیم) گفت: «سلام بر تو! به‌زودی از پروردگارم برای تو طلب آمرزش خواهم کرد، بی‌گمان او نسبت به من مهربان است."
+  ],
+  [
+    48,
+    "و از شما و آنچه به جای الله می‌خوانید، کناره‌گیری می‌کنم، و پروردگارم را می‌خوانم، امید است که در خواندن پروردگارم محروم نباشم»."
+  ],
+  [
+    49,
+    "پس چون از آن‌ها و آنچه به جای الله می‌پرستیدند کناره‌گیری کرد، اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم، و هر یک (از آنان) را پیامبر گردانیدیم."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و از رحمت خود به آن‌ها عطا کردیم، و برایشان (در میان امت‌ها) ذکر خیر بلند آوازه‌ای قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    51,
+    "و (ای پیامبر!) در (این) کتاب موسی را یاد کن، به‌راستی او مخلص بود، و فرستاده‌ای پیامبر بود."
+  ],
+  [
+    52,
+    "و (ما) او را از طرف راست (کوه) طور نِدا دادیم، و رازگویان او را (به خود) نزدیک ساختیم."
+  ],
+  [
+    53,
+    "و (ما) از رحمت خود برادرش هارون را - که پیامبر بود - به او عطا کردیم."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و در (این) کتاب اسماعیل را یاد کن، بی‌گمان او راست وعده، و فرستاده‌ای پیامبر بود."
+  ],
+  [
+    55,
+    "و (او همواره) خانواده‌اش را به نماز و زکات فرمان می‌داد، و نزد پروردگارش پسندیده بود."
+  ],
+  [
+    56,
+    "و در (این) کتاب ادریس را یاد کن بی‌شک او پیامبری راستگو بود."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و (ما) او را به جایگاهی بلند فرا بردیم."
+  ],
+  [
+    58,
+    "اینان کسانی از پیامبران بودند که الله بر آنان انعام کرده بود، از فرزندان آدم و از کسانی‌که با نوح (بر کشتی) سوار کردیم، و از فرزندان ابراهیم و اسرائیل (= یعقوب) و از کسانی‌که آن‌ها را هدایت کردیم و بر گزیدیم. چون آیات (الله) رحمان بر آن‌ها تلاوت می‌شد، سجده‌کنان و گریان (به خاک) می‌افتادند."
+  ],
+  [
+    59,
+    "آنگاه پس از آنان (فرزندان) ناخلفانی جانشین شدند که نماز را (ضایع و) ترک کردند و از شهوات پیروی کردند، پس به‌زودی (کیفر) گمراهی (خود) را خواهند یافت."
+  ],
+  [
+    60,
+    "مگر آن که توبه کرد و ایمان آورد، و کار شایسته انجام داد، پس اینان به بهشت داخل می‌شوند، و بر آنان هیچ ستمی نخواهد شد."
+  ],
+  [
+    61,
+    "باغ‌های (بهشتی) جاودانی است که (الله) رحمان به غیب (= نادیده) بندگانش را به آن وعده داده است، مسلماً وعدۀ او فرا خواهد رسید."
+  ],
+  [
+    62,
+    "در آنجا سخن بیهوده نمی‌شنوند، جز سلام (می‌شنوند) و برای آن‌ها (هر) صبح و شام روزی‌شان (در بهشت آماده) است."
+  ],
+  [
+    63,
+    "این همان بهشتی است که از (میان) بندگانمان (به) آن کسی‌که (در دنیا) پرهیزگار بوده به ارث می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    64,
+    "و (جبرئیل به پیامبر عرض کرد:) (ما فرشتگان) جز به فرمان پروردگارت نازل نمی‌شویم، (آگاهی از) آنچه پیش روی ما، و آنچه پشت سرما، و آنچه میان این دو است، (همه) از آنِ اوست، و پروردگارت هرگز فراموش‌کار نیست."
+  ],
+  [
+    65,
+    "(همان) پروردگار آسمان‌ها و زمین، و آنچه میان آن دو است، پس او را پرستش کن، و بر عبادتش شکیبا (و پایدار) باش. آیا (مانند و) هم‌نامی برای او می‌شناسی؟"
+  ],
+  [
+    66,
+    "و انسان (کافر) می‌گوید: «آیا زمانی که بمیریم، زنده (از گور) بیرون آورده خواهم شد؟!»"
+  ],
+  [
+    67,
+    "آیا انسان به یاد نمی‌آورد که ما پیش از این او را آفریدیم در حالی‌که هیچ چیز نبود؟!"
+  ],
+  [
+    68,
+    "پس سوگند به پروردگارت که محققاً (همۀ) آن‌ها را با شیاطین محشور خواهیم کرد، سپس (همۀ) آن‌ها را به زانو در آمده پیرامون جهنم حاضر می‌سازیم."
+  ],
+  [
+    69,
+    "آنگاه از هر گروه، کسانی را که در برابر (فرمان الله) رحمان (از همه) سرکش‌تر (و پرجرأت‌تر) بوده‌اند، جدا خواهیم کرد."
+  ],
+  [
+    70,
+    "سپس ما به (حال) کسانی‌که (برای سوختن) در آتش (جهنم) سزاوارترند؛ دانا‌تریم."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و هیچ یک از شما نیست؛ مگر آن که وارد آن (= جهنم) شود، این (وعده) بر پروردگارت فرمانی حتمی (و شدنی) است."
+  ],
+  [
+    72,
+    "سپس کسانی را که تقوا پیشه کردند از آن رهایی می‌بخشیم، و ستمکاران را به زانو در آمده در آن رها می‌کنیم."
+  ],
+  [
+    73,
+    "و هنگامی‌که آیات روشن ما بر آن‌ها تلاوت شود، کسانی‌که کافر شدند به کسانی‌که ایمان آوردند؛ می‌گویند: «کدام‌یک از دو گروه (ما و شما) در جایگاه (و مقام) بهتر، و از لحاظ محفل، (محفل‌شان) نیکو‌تر است»."
+  ],
+  [
+    74,
+    "چه بسیار نسل‌ها را پیش از آنان نابود کردیم که آن‌ها از لحاظ ثروت از این‌ها بهتر بودند و ظاهرشان (نیز) آراسته‌تر بود."
+  ],
+  [
+    75,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «کسی‌که در گمراهی است، پس (الله) رحمان (از روی استدراج) او را به فزونی مهلت دهد، تا زمانی‌که آنچه را به آن وعده داده شده‌اند؛ یا عذاب و یا قیامت را ببینند، آنگاه به زودی خواهند دانست چه کسی جایگاهش بدتر، و سپاهش ناتوان‌تر است."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و کسانی‌که هدایت یافته‌اند، الله بر هدایت‌شان می‌افزاید، و (آثار و) نیکی‌های شایسته‌ای ماندگار در نزد پروردگارت پاداش بهتر، و عاقبت خوب‌تر دارد."
+  ],
+  [
+    77,
+    "آیا کسی را دیده‌ای به آیات ما کافر شد، و گفت: «قطعاً مال و فرزند (فراوانی) به من داده خواهد شد»؟!"
+  ],
+  [
+    78,
+    "آیا بر غیب آگاهی یافته است، یا نزد (الله) رحمان عهدی گرفته است؟!"
+  ],
+  [
+    79,
+    "(هرگز) چنین نیست، (ما) به‌زودی آنچه را می‌گوید خواهیم نوشت، و بر عذاب او بسیار می‌افزاییم."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و آنچه را می‌گوید از او می‌گیریم، و تنها نزد ما می‌آید."
+  ],
+  [
+    81,
+    "و (آن‌ها) به جای الله معبودانی را (برای خود) بر گزیدند، تا سبب عزت‌شان باشد."
+  ],
+  [
+    82,
+    "چنین نیست، (بلکه) به زودی (معبودها) عبادت آنان را انکار خواهند کرد، و بر ضدشان برخیزند."
+  ],
+  [
+    83,
+    "(ای پیامبر!) آیا ندیدی که ما شیاطین را بر کافران فرستادیم (و مسلط نبودیم) تا آن‌ها را سخت بر انگیزند."
+  ],
+  [
+    84,
+    "پس (ای پیامبر!) دربارۀ آن‌ها شتاب نکن، ما با دقت (اجل و اعمال) آن‌ها را می‌شماریم."
+  ],
+  [
+    85,
+    "روزی‌که پرهیزگاران را (دسته‌جمعی) - به صورت مهمان - به سوی (الله) رحمان گرد آوریم."
+  ],
+  [
+    86,
+    "و مجرمان را تشنه‌کام به سوی جهنم برانیم."
+  ],
+  [
+    87,
+    "آن‌ها مالک شفاعت نیستند؛ مگر کسی‌که نزد (الله) رحمان عهدی گرفته باشد."
+  ],
+  [
+    88,
+    "و (مشرکان) گفتند: «(الله) رحمان فرزندی (برای خود) برگزیده است»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "به راستی چیزی بسیار زشت (و زننده‌ای، در میان) آوردید."
+  ],
+  [
+    90,
+    "نزدیک است آسمان‌ها از این (سخن) از هم متلاشی گردد، و زمین شکافته شود، و کوه‌ها درهم شکافته فرو ریزند."
+  ],
+  [
+    91,
+    "(از این رو) که برای (الله) رحمان فرزندی ادعا کرده‌اند."
+  ],
+  [
+    92,
+    "و هرگز برای (الله) رحمان سزاوار نیست که فرزندی برگزیند."
+  ],
+  [
+    93,
+    "هیچ چیز در آسمان‌ها و زمین نیست؛ مگر این‌که به بندگی سوی (الله) رحمان بیاید."
+  ],
+  [
+    94,
+    "یقیناً (الله همۀ) آن‌ها را سر‌شماری کرده، و به دقت شمرده است،"
+  ],
+  [
+    95,
+    "و همۀ آن‌ها روز قیامت، تنها نزد او حاضر می‌شوند."
+  ],
+  [
+    96,
+    "بی‌گمان کسانی‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، (الله) رحمان برای آن‌ها محبتی (در دل‌ها) قرار می‌دهد."
+  ],
+  [
+    97,
+    "پس همانا (ای پیامبر!) ما آن (= قرآن) به زبان تو آسان نمودیم، تا پرهیزگاران را با آن بشارت دهی، و گروه ستیزه‌گران (سرسخت) را با آن هشدار دهی."
+  ],
+  [
+    98,
+    "و چه بسیار نسل‌ها که پیش از آن‌ها بودند هلاک کردیم، آیا کسی از آن‌ها را احساس می‌کنی، یا کمترین صدایی از آن‌ها می‌شنوی؟!"
+  ]
+]

src/json/fa/2/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 2,
+  "name": "بقره",
+  "numberOfAyah": 286,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Baqarah",
+    "slug": "al-baqarah"
+  }
+}

src/json/fa/20/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 20,
+  "name": "طه",
+  "numberOfAyah": 135,
+  "roman": {
+    "name": "Taha",
+    "slug": "taha"
+  }
+}

src/json/fa/20/surah.json

@@ -0,0 +1,542 @@
+[
+  [
+    1,
+    "طه (طا. ها)."
+  ],
+  [
+    2,
+    "(ای پیامبر! ما) قرآن را بر تو نازل نکردیم که به مشقت افتی."
+  ],
+  [
+    3,
+    "مگر (آن) یاد آوری برای کسی است که (از الله) می‌ترسد."
+  ],
+  [
+    4,
+    "(این قرآن) فرو فرستاده شده از سوی کسی‌که زمین و آسمان‌های بلند را آفریده است."
+  ],
+  [
+    5,
+    "(الله) رحمان (است که) بر عرش قرار گرفت."
+  ],
+  [
+    6,
+    "از آنِ اوست آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین، و آنچه میان آن دو است، و آنچه زیر خاک (پنهان) است."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و اگر سخن آشکارا بگویی (یا آن را پنهان داری) بی‌گمان او (راز) نهان و نهان‌تر را می‌داند."
+  ],
+  [
+    8,
+    "(او) الله است، که هیچ معبودی جز او نیست؛ نام‌های نیکو از آنِ اوست."
+  ],
+  [
+    9,
+    "و (ای پیامبر!) آیا خبر موسی به تو رسیده است؟"
+  ],
+  [
+    10,
+    "هنگامی‌که آتشی را (از دور) دید، پس به خانوادۀ خود گفت: «(لحظه‌ای) درنگ کنید، همانا من آتشی را دیده‌ام شاید شعله‌ای از آن برای شما بیاورم، یا بر آن آتش راهنمایی بیابم»."
+  ],
+  [
+    11,
+    "پس چون نزد آن (آتش) آمد، نِدا داده شد که: «ای موسی!"
+  ],
+  [
+    12,
+    "همانا من پروردگار تو هستم، پس کفش‌هایت را بیرون کن، که تو در وادی مقدس طوی هستی."
+  ],
+  [
+    13,
+    "و من تو را (به پیامبری) بر گزیدم، پس به آنچه (بر تو) وحی می‌شود، گوش فرا ده."
+  ],
+  [
+    14,
+    "یقیناً من «الله» هستم، هیچ معبودی (به حق) جز من نیست، پس مرا پرستش کن، و نماز را برای یاد من بر پا دار."
+  ],
+  [
+    15,
+    "قطعاً قیامت خواهد آمد، می‌خواهم (وقت) آن را پنهان دارم، تا هر کس در برابر سعی (و اعمالی) که می‌کند جزا داده شود."
+  ],
+  [
+    16,
+    "پس مبادا کسی‌که به آن ایمان ندارد، و از هوس‌های خود پیروی می‌کند، تو را از آن باز دارد، که هلاک خواهی شد."
+  ],
+  [
+    17,
+    "و ای موسی! آن چیست به (دست) راستت؟»"
+  ],
+  [
+    18,
+    "گفت: «این عصای من است، بر آن تکیه می‌کنم، و با آن برای گوسفندانم (برگ درختان) فرو می‌ریزم، و مرا با آن کارهای دیگری (نیز) است (که برآورده می‌کنم)."
+  ],
+  [
+    19,
+    "فرمود: «ای موسی! آن را بیفکن»"
+  ],
+  [
+    20,
+    "پس (موسی) آن (عصا) را افکند، که ناگهان ماری شد که (به هر سو) می‌دوید."
+  ],
+  [
+    21,
+    "فرمود: «آن را بگیر و نترس، به زودی آن را به صورت اولش باز می‌گردانیم."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و دستت را در بغل خود داخل کن، تا سفید (و) بی عیب بیرون آید، (این نیز) معجزۀ دیگری است."
+  ],
+  [
+    23,
+    "تا آیات (و نشانه‌های) بزرگ خود را به تو نشان دهیم."
+  ],
+  [
+    24,
+    "(اینک) به سوی فرعون برو، بی‌گمان او سرکشی کرده است»."
+  ],
+  [
+    25,
+    "(موسی) گفت: «پروردگارا! سینه‌ام را برایم بگشا."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و کارم را برایم آسان گردان."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و گره از زبانم باز کن."
+  ],
+  [
+    28,
+    "تا سخنانم را بفهمند."
+  ],
+  [
+    29,
+    "و برای من (یاور و) وزیری از خاندانم قرار ده."
+  ],
+  [
+    30,
+    "برادرم هارون را."
+  ],
+  [
+    31,
+    "به (وسیلۀ) او پشت مرا محکم کن،"
+  ],
+  [
+    32,
+    "و او را در کار (رسالت) من شریک ساز،"
+  ],
+  [
+    33,
+    "تا تو را بسیار تسبیح گوییم،"
+  ],
+  [
+    34,
+    "و بسیار تو را یاد کنیم،"
+  ],
+  [
+    35,
+    "بی‌شک تو به (حال) ما خوب بینایی»."
+  ],
+  [
+    36,
+    "فرمود: «ای موسی! هر چه خواستی به تو داده شد."
+  ],
+  [
+    37,
+    "و به تحقیق ما بار دیگر (نیز) بر تو منت نهاده‌ایم (و نعمت بخشیده‌ایم)"
+  ],
+  [
+    38,
+    "آن هنگام که به مادرت الهام کردیم، آنچه را که باید الهام می‌شد،"
+  ],
+  [
+    39,
+    "که: «او را در صندوقی بگذار، آنگاه آن (صندوق) را به دریا بینداز، تا دریا او را به ساحل افکند، (و) دشمن من و دشمن او، او را برگیرد». و من محبتی از سوی خود بر تو افکندم و تا در برابر دیدگان من پرورش یابی."
+  ],
+  [
+    40,
+    "آنگاه که خواهرت می‌رفت و می‌گفت: «آیا کسی را به شما نشان دهم که سرپرستی‌اش را به عهده گیرد؟!» پس تو را به مادرت باز گرداندیم، تا چشمش (به دیدار تو) روشن شود، و اندوهگین نگردد، و (بعدها) تو یک نفر (قبطی) را کُشتی، پس (ما) تو را از اندوه (و گرفتاری) نجات دادیم، و بار‌ها (چنانکه باید) تو را آزمودیم. پس (از آن) سال‌ها در میان مردم مدین ماندی، سپس ای موسی! بر (طبق) تقدیر (الهی به اینجا) آمدی."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و تو را برای خودم خاص ساختم (و پرورش دادم)."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(اینک) تو و برادرت با آیات من برو، و در یاد من سستی نکنید."
+  ],
+  [
+    43,
+    "به سوی فرعون بروید، بی‌گمان او سرکشی کرده است."
+  ],
+  [
+    44,
+    "پس به نرمی با او سخن بگویید، شاید که او پند گیرد یا (از پروردگارش) بترسد،"
+  ],
+  [
+    45,
+    "(موسی و هارون) گفتند: «پروردگارا! به راستی ما می‌ترسیم که بر ما پیش‌دستی نماید (و قبل از بیان حق ما را آزار دهد) یا طغیان کند»"
+  ],
+  [
+    46,
+    "فرمود: «نترسید! بی‌شک من با شما هستم، می‌شنوم و می‌بینم."
+  ],
+  [
+    47,
+    "پس به نزد او بروید و بگویید: ما فرستادگان پروردگارت هستیم، بنی اسرائیل را با ما بفرست، و آن‌ها را آزار و شکنجه نکن، به‌راستی که ما نشانه‌هاى روشنى از سوی پروردگارت برای تو آورده‌ایم، و سلام بر آن کسی‌که از هدایت پیروی کند."
+  ],
+  [
+    48,
+    "همانا به ما وحی شده که محققاً عذاب (الهی) بر کسی است که (آیات و معجزات را) تکذیب کند، و (از ایمان) روی بگرداند»."
+  ],
+  [
+    49,
+    "(فرعون) گفت: «ای موسی! پروردگار شما کیست؟»"
+  ],
+  [
+    50,
+    "(موسی) گفت: «پروردگار ما کسی است که آفرینش هر چیزی را به او ارزانی داشته، سپس (آن‌ها را) هدایت کرده است»"
+  ],
+  [
+    51,
+    "(فرعون) گفت: «پس حال (و سرنوشت) نسل‌های گذشته چه می‌شود؟»"
+  ],
+  [
+    52,
+    "(موسی) گفت: «علم آن نزد پروردگارم در کتابی (ثبت) است، پروردگارم نه اشتباه می‌کند و نه فراموش می‌کند."
+  ],
+  [
+    53,
+    "(همان) کسی‌که زمین را برای شما گهواره (و محل آسایش) قرار داد، و برای شما در آن راه‌هایی ایجاد نمود، و از آسمان آبی فرو فرستاد پس با آن، انواع گوناگون گیاه را (از زمین) بیرون آوردیم."
+  ],
+  [
+    54,
+    "بخورید، و (نیز) چهارپایانتان را بچرانید، بی‌گمان در این (امور) نشانه‌های برای خردمندان است."
+  ],
+  [
+    55,
+    "(ما) شما را از آن (= زمین) آفریدیم، و در آن باز می‌گردانیم، و بار دیگر شما را از آن بیرون می‌آوریم."
+  ],
+  [
+    56,
+    "و به راستی (ما) همۀ آیات خود را به او نشان دادیم، پس (او همه را) تکذیب کرد و سر باز زد."
+  ],
+  [
+    57,
+    "گفت: «ای موسی! آیا به نزد ما آمده‌ای که با سحر خود، ما را از سرزمینمان بیرون کنی؟!"
+  ],
+  [
+    58,
+    "پس یقیناً ما هم سحری مانند آن برای تو می‌آوریم، پس (هم اکنون) در مکانی هموار (و مقبول همه) موعدی میان ما و خودت قرار بده که نه ما و نه تو از آن تخلف نکنیم،"
+  ],
+  [
+    59,
+    "(موسی) گفت: «موعد شما روز (عید) زینت است و آن که (همۀ) مردم چاشتگاه گرد آورده شوند»"
+  ],
+  [
+    60,
+    "آنگاه فرعون باز گشت، پس (همۀ) مکر و حیله خود را جمع کرد، سپس آمد."
+  ],
+  [
+    61,
+    "موسی به آن‌ها گفت: «وای بر شما! بر الله دروغ نبندید، که شما را با عذابی نابود می‌سازد، و یقیناً کسی‌که (بر الله) افترا بندد، ناکام (و ناامید) می‌شود»"
+  ],
+  [
+    62,
+    "پس آن‌ها در کار‌شان میان خود اختلاف کردند، و راز‌شان را پنهان داشتند."
+  ],
+  [
+    63,
+    "گفتند: «مسلماً این دو (نفر) جادوگرند، می‌خواهند شما را با جادو‌شان از سرزمینتان بیرون کنند، و آیین (و راه و رسم) برتر شما را از بین ببرند."
+  ],
+  [
+    64,
+    "پس (همۀ) حیله (و تدبیر) خود را گرد آورید (و به کار بندید) سپس در یک صف (برای مبارزه) بیایید، و به راستی امروز کسی رستگار خواهد شد که چیره (و غالب) گردد."
+  ],
+  [
+    65,
+    "(ساحران) گفتند: «ای موسی! یا این است که (اول) تو (عصا را) بیفکنی یا آنکه ما کسانی باشیم که اول بیفکنیم؟!»"
+  ],
+  [
+    66,
+    "(موسی) گفت: «بلکه، (شما) بیفکنید» پس ناگهان ریسمان‌هایشان و عصا‌هایشان از (اثر) سحر‌شان چنان به نظرش رسید که حرکت می‌کند (و می‌دوند)"
+  ],
+  [
+    67,
+    "پس موسی در دل خود ترسی احساس کرد که (مبادا در ایمان مردم خللی ایجاد شود)."
+  ],
+  [
+    68,
+    "گفتیم: «نترس! مسلماً تو (غالب و) برتری،"
+  ],
+  [
+    69,
+    "و آنچه را که در دست راست خود داری بیفکن، تا (تمام) آنچه را که ساخته‌اند، ببلعد، بی‌شک آنچه ساخته‌اند، تنها مکر ساحر است، و ساحر هر جا رود رستگار (و موفق) نخواهد شد»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "(پس موسی عصای خود را افکند، ناگهان به مار بزرگی تبدیل شد و همۀ آن‌ها را که ساخته بودند بلعید) آنگاه ساحران (همگی) به سجده افتادند، گفتند: «(ما) به پروردگار هارون و موسی ایمان آوردیم»."
+  ],
+  [
+    71,
+    "(فرعون) گفت: «آیا پیش از آن که به شما اجازه دهم به او ایمان آوردید؟! بی‌تردید او بزرگ شماست که به شما سحر آموخته است، پس یقیناً دستانتان و پاهایتان را بر خلاف یکدیگر قطع می‌کنم، و شما را بر تنه‌های نخل به دار می‌آویزم، و بی‌شک خواهید دانست که عذاب (و شکنجه) کدام‌یک از ما سخت‌تر است و پایدار‌تر است!»."
+  ],
+  [
+    72,
+    "گفتند: «سوگند به آن که ما را آفریده است، هرگز تو را بر این دلایل روشنی که برای ما آمده، ترجیح نمی‌دهیم، پس به هر حکمی که می‌خواهی حکم کن، تو تنها می‌توانی در این زندگی دنیا حکم کنی."
+  ],
+  [
+    73,
+    "همانا ما به پروردگارمان ایمان آورده‌ایم تا گناهانمان و آنچه را از سحر که ما را به آن وادار کردی، برای‌مان ببخشاید، و الله بهتر و پایدارتر است»."
+  ],
+  [
+    74,
+    "بی‌گمان کسی‌که گناه‌کار به نزد پروردگارش حاضر شود، پس آتش جهنم برای اوست، در آن جا نه می‌میرد، و نه زنده می‌ماند."
+  ],
+  [
+    75,
+    "و کسی‌که مؤمن نزد او آید، در حالی‌که کارهای شایسته انجام داده باشد، پس اینان برایشان درجات بلند است."
+  ],
+  [
+    76,
+    "باغ‌های جاویدان (بهشتی) که نهر‌ها زیر (درختان) آن جاری است، همیشه در آن خواهند بود، و این است پاداش کسی‌که خود را (از شرک و گناهان) پاک نموده است."
+  ],
+  [
+    77,
+    "و به‌راستی (ما) به موسی وحی کردیم که: «شبانه بندگان مرا (از مصر بیرون) ببر، سپس برای آن‌ها در دریا راهی خشک بگشا، که نه از تعقیب (دشمنان) خواهی ترسید، و نه (از غرق شدن در دریا) هراسی داری."
+  ],
+  [
+    78,
+    "پس فرعون با لشکریانش آنان را دنبال کردند، آنگاه دریا چنانکه باید آنان را (به‌طور کامل در میان امواج خود) فرو پوشانید."
+  ],
+  [
+    79,
+    "و فرعون قوم خود را گمراه نمود، و هدایت نکرد."
+  ],
+  [
+    80,
+    "ای بنی اسرائیل! به‌راستی (ما) شما را از (دست) دشمنانتان نجات دادیم، و در طرف راست (کوه) طور با شما وعده گذاردیم، (تا تورات را بر شما نازل کنیم) و بر شما «منّ» (= ترنجبین) و «سلوی» (= بلدرچین) نازل کردیم."
+  ],
+  [
+    81,
+    "از پاکیزه‌ها آنچه به شما روزی داده‌ایم؛ بخورید، و در آن سرکشی نکنید، که خشم من بر شما وارد می‌شود، و کسی‌که خشم من بر او وارد شود، قطعاً نابود شده است."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و همانا من آمرزنده‌ام برای کسی‌که توبه کرد و ایمان آورد، و کار شایسته انجام داد، سپس هدایت یافت."
+  ],
+  [
+    83,
+    "ای موسی! چه چیز سبب شد که از قوم خود پیشی گیری؟"
+  ],
+  [
+    84,
+    "(موسی) گفت: «پروردگارا! آنان به دنبال من هستند، و من به سوی تو شتاب کردم، تا (از من) خشنود شوی»."
+  ],
+  [
+    85,
+    "فرمود: «بی‌گمان ما قوم تو را بعد از تو، آزمودیم، و سامری آن‌ها را گمراه کرد»."
+  ],
+  [
+    86,
+    "پس موسی خشمگین (و) اندوهناک به سوی قومش بازگشت، (و) گفت: «ای قوم من! مگر پروردگارتان وعدۀ نیکو به شما نداده بود؟ آیا مدت (جدایی من از شما) به درازا کشید، یا خواستید خشمی از (سوی) پروردگارتان بر شما نازل شود، که وعدۀ مرا خلاف کردید؟»."
+  ],
+  [
+    87,
+    "گفتند: «(ما) به اختیار خود وعدۀ تو را خلاف نکردیم، لیکن بارهای سنگینی از زینت (و زیورهای) قوم (فرعون) که با خود داشتیم، آن را (در آتش) افکندیم» پس بدین‌سان سامری نیز (آنچه داشت) افکند."
+  ],
+  [
+    88,
+    "آنگاه برای آن‌ها مجسمۀ گوساله‌ای که صدایی (چون صدای گوساله) داشت، پدید آورد، پس (سامری و پیروانش به مردم) گفتند: «این معبود شما، و معبود موسی است، که آن را فراموش کرده است»."
+  ],
+  [
+    89,
+    "آیا نمی‌بینند که (این گوساله) هیچ پاسخی به آن‌ها نمی‌دهد، و مالک هیچ سود و زیانی برای آن‌ها نیست؟"
+  ],
+  [
+    90,
+    "و بی‌شک هارون پیش از این به آن‌ها گفته بود: «ای قوم من! یقیناً شما به (وسیلۀ) این (گوساله) آزمون شده‌اید، و بی‌گمان پروردگار شما (الله) رحمان است، پس از من پیروی نمائید و فرمانم را اطاعت کنید»."
+  ],
+  [
+    91,
+    "(آن‌ها) گفتند: «(ما) پیوسته پیرامون آن (برای پرستش) می‌نشینیم (و آن را عبادت می‌کنیم)، تا موسی به سوی ما باز گردد»."
+  ],
+  [
+    92,
+    "(چون موسی آمد) گفت: «ای هارون! چه چیزی تو را باز داشت، هنگامی‌که آن‌ها را دیدی گمراه شده‌اند،"
+  ],
+  [
+    93,
+    "از من پیروی نکردی؟ آیا فرمان مرا عصیان (و سرپیچی) کردی؟!»."
+  ],
+  [
+    94,
+    "(هارون) گفت: «ای پسر مادرم! نه ریش مرا بگیر، و نه (موی) سرم را، همانا من ترسیدم که بگویی میان بنی اسرائیل تفرقه‌انداختی، و سخن (و سفارش) مرا به کار نبستی»."
+  ],
+  [
+    95,
+    "(موسی رو به سامری کرد و) گفت: «ای سامری! (این) کار تو چیست؟ (چرا چنین کرده‌ای؟)»."
+  ],
+  [
+    96,
+    "گفت: «من چیزی را دیدم که آن‌ها ندیدند، پس مشتی (خاک) از رد پای (اسب) رسول (= جبرئیل) را گرفتم، آنگاه آن را (بر پیکر) افکندم، و این چنین (هوای) نفسم (این کار را) برایم آراسته جلوه داد»."
+  ],
+  [
+    97,
+    "(موسی) گفت: «پس برو، بی‌شک بهرۀ تو در زندگی دنیا این است که بگویی: «(به من) دست نزنید (و نزدیک نشوید)» و همانا وعده‌ای (از عذاب) داری، که هرگز تخلف نخواهد شد، و (اکنون) به معبودت بنگر که پیوسته عبادتش می‌کردی (و آن را رها نمی‌کردی) آن را خواهیم سوزاند، سپس (خاکستر و ذرات) آن را در دریا پراکنده می‌سازیم."
+  ],
+  [
+    98,
+    "معبود شما تنها الله است که جز او هیچ معبودی نیست؛ و علم او همه چیز را فرا گرفته است»."
+  ],
+  [
+    99,
+    "(ای پیامبر!) این گونه از خبرهای آنچه گذشته است بر تو باز گو می‌کنیم، و به راستی (ما) از جانب خود به تو ذکر (= قرآن) داده‌ایم."
+  ],
+  [
+    100,
+    "کسی‌که از آن (قرآن) روی گردان شود، پس بی‌گمان او روز قیامت بار سنگینی (از گناه) بر دوش خواهد کشید."
+  ],
+  [
+    101,
+    "که در آن (رنج) جاودانه خواهند ماند، و برای آن‌ها روز قیامت بد باری است."
+  ],
+  [
+    102,
+    "(همان) روزی‌که در «صور» دمیده شود، و مجرمان را کبود (چشم) در آن روز گرد آوریم."
+  ],
+  [
+    103,
+    "آن‌ها در میان خود آهسته سخن می‌گویند، (و به یکدیگر می‌گویند:) «(شما) فقط ده روز (در دنیا) درنگ کرده‌اید»."
+  ],
+  [
+    104,
+    "ما به آنچه می‌گویند؛ داناتریم، چون نیکو روش‌ترین آن‌ها بگوید: «(شما) تنها یک روز درنگ کرده‌اید»."
+  ],
+  [
+    105,
+    "و (ای پیامبر!) از تو دربارۀ کوه‌ها می‌پرسند، پس بگو: «پروردگارم آن‌ها را سخت متلاشی (و پراکنده) خواهد کرد،"
+  ],
+  [
+    106,
+    "پس آن‌ها را (زمینی) صاف و هموار می‌گرداند،"
+  ],
+  [
+    107,
+    "که در آن هیچ پستی و بلندی را نبینی»."
+  ],
+  [
+    108,
+    "(در) آن روز، (همگی) دعوت کننده را پیروی کنند، هیچ راه سرپیچی (و مخالفت) نیست، و همۀ صداها در برابر (الله) رحمان خاشع می‌شود، پس جز صدای آهسته (چیزی) نمی‌شنوی."
+  ],
+  [
+    109,
+    "آن روز شفاعت (هیچ کس) سود نمی‌بخشد، جز کسی‌که (الله) رحمان به او اجازه داده، و گفتار او را پسندیده است."
+  ],
+  [
+    110,
+    "آنچه را پیش رو دارند، و آنچه را پشت سرشان است می‌داند، و آن‌ها به علم او احاطه ندارند."
+  ],
+  [
+    111,
+    "و (همۀ) چهره‌ها در برابر (الله) زندۀ پاینده فروتن می‌شود، و آن که (بار) ستم بر دوش دارد، ناکام (و مأیوس) می‌گردد."
+  ],
+  [
+    112,
+    "و کسی‌که کارهای شایسته انجام دهد در حالی‌که او مؤمن باشد، پس نه از ستمی می‌ترسد و نه از کم و کاستی، (در حقش می‌هراسد)."
+  ],
+  [
+    113,
+    "و این گونه آن را قرآنی عربی نازل کردیم، و وعید (و هشدارهای) گوناگون را در آن بیان داشتیم، شاید آن‌ها تقوا پیشه کنند، یا این کتاب برای آن‌ها پندی پدید آورد."
+  ],
+  [
+    114,
+    "پس بلند مرتبه است الله که فرمانروای حق است، به (تلاوت) قرآن شتاب مکن؛ پیش از آن که وحی آن برتو تمام شود، و بگو: «پروردگارا! به علم من بیفزا»."
+  ],
+  [
+    115,
+    "و به راستی پیش از این به آدم سفارش کردیم (و عهد بستیم) پس او فراموش کرد، و برای او عزمی (استوار) نیافتیم."
+  ],
+  [
+    116,
+    "و (به یاد آور) آنگاه که به فرشتگان گفتیم: «برای آدم سجده کنید» پس (همگی) سجده کردند؛ جز ابلیس که سر باز زد."
+  ],
+  [
+    117,
+    "پس گفتیم: «ای آدم! بی‌گمان این (ابلیس) دشمن تو و (دشمن) همسرت است، پس مبادا شما را از بهشت بیرون کند که به رنج (و مشقت) افتی."
+  ],
+  [
+    118,
+    "همانا برای تو این است که در آن نه گرسنه می‌شوی و نه برهنه می‌مانی."
+  ],
+  [
+    119,
+    "و آن که تو در آن نه تشنه می‌شوی و نه گرما (و سوزش آفتاب) می‌یابی."
+  ],
+  [
+    120,
+    "پس شیطان او را به وسوسه انداخت، گفت: «ای آدم! آیا (می‌خواهی) تو را به درخت جاودانگی و فرمانروایی بی‌زوال راهنمایی کنم؟!»."
+  ],
+  [
+    121,
+    "آنگاه (آدم و حوا) از آن (درخت) خوردند، (و لباس‌های بهشتی آن‌ها ریخت) پس عورتشان برایشان آشکار گشت، و شروع کردند که از برگ (درختان) بهشت بر خودشان می‌چسباندند، و آدم پروردگارش را نافرمانی کرد، پس گمراه شد."
+  ],
+  [
+    122,
+    "سپس پروردگارش او را برگزید، پس توبه‌اش را پذیرفت، و (او را) هدایت کرد."
+  ],
+  [
+    123,
+    "فرمود: «(شما دو تن با ابلیس) همگی از آن (بهشت) فرود آیید، در حالی‌که دشمن یکدیگر خواهید بود، پس اگر از (سوی) من هدایتی برای شما بیاید، هر کس از هدایت من پیروی کند، پس نه گمراه می‌شود و نه به رنج افتد (و بدبخت شود)."
+  ],
+  [
+    124,
+    "و کسی‌که از یاد من روی گردان شود، پس بی‌گمان زندگانی (سخت و) تنگی خواهد داشت، و روز قیامت او را نابینا بر انگیزیم."
+  ],
+  [
+    125,
+    "گوید: «پروردگارا! چرا مرا نابینا برانگیختی؟ و حال آنکه من (در دنیا) بینا بودم!»."
+  ],
+  [
+    126,
+    "فرمود: «همان گونه که آیات ما برای تو آمد پس آن‌ها را فراموش کردی؛ و این گونه امروز (تو در آتش) فراموش خواهی شد»."
+  ],
+  [
+    127,
+    "و این گونه کسی را که اسراف کند، و به آیات پروردگارش ایمان نیاورد؛ جزا می‌دهیم، و یقیناً عذاب آخرت شدیدتر و پایدارتر است."
+  ],
+  [
+    128,
+    "آیا برای هدایت (و بیداری) آن‌ها کافی نیست که پیش از اینان چه بسیار از نسل‌ها را هلاک کردیم که در مساکن آن‌ها راه می‌روند؟! بی‌گمان در این (امر) نشانه‌های برای خردمندان است."
+  ],
+  [
+    129,
+    "و اگر فرمانی که پیش از این از پروردگارت مقرر شده (مبنی بر تأخیر عذاب) و وقت معین، نبود، مسلماً (عذاب الهی) بر آن‌ها محقق می‌شد."
+  ],
+  [
+    130,
+    "پس (ای پیامبر!) بر آنچه می‌گویند، صبر کن، و پیش از طلوع آفتاب و قبل از غروب آن به ستایش پروردگارت تسبیح گوی، و (نیز) در ساعاتی از شب و اطراف روز تسبیح گوی، باشد که خشنود شوی."
+  ],
+  [
+    131,
+    "و هرگز چشمان خود را به (سوی) آنچه (از نعمت‌ها و متاع دنیوی) که گروه‌هایی از آنان را از آن بهره‌مند ساخته‌ایم، ندوز، این‌ها زینت‌ها (و شکوفه‌های) زندگی دنیا است، تا آنان را در آن بیازماییم، و روزی پروردگار تو بهتر و پایدارتر است."
+  ],
+  [
+    132,
+    "و خانواده‌ات را به نماز فرمان بده، و (خود) بر (انجام) آن شکیبا باش، (ما) از تو روزی نمی‌خواهیم، (بلکه) ما به تو روزی می‌دهیم، و سرانجام نیک برای پرهیزگاران است."
+  ],
+  [
+    133,
+    "و (مشرکان) گفتند: «چرا معجزه‌ای از جانب پروردگارش برای ما نمی‌آورد؟!» بگو: «آیا دلایل روشنی که در کتاب‌های پیشین بوده برای آن‌ها نیامده است؟!"
+  ],
+  [
+    134,
+    "اگر (ما) آن‌ها را پیش از آمدن او (= پیامبر) با عذابی هلاک می‌کردیم؛ قطعاً (روز قیامت) می‌گفتند: «پروردگارا! چرا پیامبری به‌سوی ما نفرستادی، تا پیش از آن که خوار و رسوا شویم از آیات تو پیروی کنیم؟!»."
+  ],
+  [
+    135,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «همه منتظرند، شما (نیز) منتظر باشید، پس به‌زودی خواهید دانست که چه کسی اصحاب راه راست، و چه کسی هدایت یافته‌اند»."
+  ]
+]

src/json/fa/21/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 21,
+  "name": "انبیاء",
+  "numberOfAyah": 112,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Anbya",
+    "slug": "al-anbya"
+  }
+}

src/json/fa/21/surah.json

@@ -0,0 +1,450 @@
+[
+  [
+    1,
+    "حساب مردم به آن‌ها نزدیک شده است، در حالی‌که آن‌ها در غفلت روی گردانند."
+  ],
+  [
+    2,
+    "هیچ پند تازه‌ای از جانب پروردگارشان برای آن‌ها نمی‌آید، مگر آنکه بازی‌کنان به آن گوش می‌دهند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "(در حالی که) دل‌هایشان غافل (و در لهو سرگرم) است. و کسانی‌که ستمکار بودند پنهانی نجوی کردند (و گفتند:) «آیا جز این است که او بشری مانند شماست؟! آیا به جادو روی می‌آورید، در حالی‌که (حقیقت را) می‌بینید؟!»"
+  ],
+  [
+    4,
+    "(پیامبر) گفت: «پروردگارم هر سخنی را که در آسمان و زمین باشد، می‌داند، و او شنوای داناست»."
+  ],
+  [
+    5,
+    "بلکه (آن‌ها) گفتند: «(آنچه او آورده) خواب‌های آشفته است، بلکه آن را به‌دروغ (به الله) افترا بسته است، (نه) بلکه او شاعر است، پس (اگر راست می‌گوید) برای ما معجزه‌ای بیاورد، چنانکه پیامبران پیشین (با معجزات) فرستاده شدند»."
+  ],
+  [
+    6,
+    "پیش از آن‌ها هیچ (آبادی و) قریه‌ای که آن را هلاک کردیم؛ ایمان نیاورده بودند، آیا این‌ها ایمان می‌آورند؟!"
+  ],
+  [
+    7,
+    "و (ای پیامبر!) پیش از تو، جز مردانی را که به آن‌ها وحی می‌کردیم؛ نفرستادیم، پس (ای مردم!) اگر نمی‌دانید از اهل کتاب بپرسید."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و (ما) آن‌ها را پیکرهایی که غذا نخورند، قرار ندادیم، و (در دنیا) جاوید هم نبودند."
+  ],
+  [
+    9,
+    "سپس وعده‌ای را که به آن‌ها داده بودیم راست گردانیدیم (و وفا کردیم) پس آن‌ها و هر که را خواستیم (از دشمنانشان) نجات دادیم، و مسرفان را هلاک کردیم."
+  ],
+  [
+    10,
+    "به‌راستی به‌سوی شما کتابی نازل کردیم که آوازه (و عزت) شما در آن است، آیا خرد نمی‌ورزید؟"
+  ],
+  [
+    11,
+    "چه بسیار شهرهایی را که (ساکنانش) ستمکار بودند؛ درهم شکستیم، و بعد از آن‌ها قوم دیگری را پدید آوردیم."
+  ],
+  [
+    12,
+    "پس چون عذاب ما را احساس کردند، ناگهان آن‌ها ازآنجا می‌گریختند."
+  ],
+  [
+    13,
+    "(گفتیم:) فرار نکنید، به‌سوی خانه‌هایتان و نعمت‌های که در آن آسوده بودید، باز گردید، باشد که باز خواست شوید."
+  ],
+  [
+    14,
+    "گفتند: «وای بر ما، یقیناً ما ستمکار بودیم»."
+  ],
+  [
+    15,
+    "پس پیوسته فریادشان این بود، تا آنکه آن‌ها را (چون کشت) درو شده خاموش ساختیم."
+  ],
+  [
+    16,
+    "و (ما) آسمان و زمین، و آنچه را که در میان آن دو است به بازیچه نیافریدیم."
+  ],
+  [
+    17,
+    "(به فرض محال) اگر می‌خواستیم که سر گرمی بگیریم، همانا آن را از نزد خودمان بر می‌گرفتیم، اگر (چنین کاری) می‌کردیم."
+  ],
+  [
+    18,
+    "بلکه ما حق را بر باطل می‌افکنیم، پس آن را درهم می‌شکند و ناگاه آن (باطل) نابود می‌شود، و وای بر شما (ای کافران) از آنچه توصیف می‌کنید."
+  ],
+  [
+    19,
+    "و هرکس که در آسمان‌ها و زمین است، از آن اوست، و آنان که نزد او هستند، (هیچ‌گاه) از عبادتش سرکشی نمی‌کنند، و (هرگز) خسته نمی‌شوند."
+  ],
+  [
+    20,
+    "شب و روز تسبیح می‌گویند، سستی نمی‌ورزند."
+  ],
+  [
+    21,
+    "آیا آن‌ها معبودانی از زمین برگزیده‌اند، که آن‌ها (مردگان را) بر می‌انگیزند."
+  ],
+  [
+    22,
+    "اگر در این دو (= آسمان و زمین) معبودانی جز «الله» بود، مسلماً هر دو (= آسمان و زمین) تباه می‌شدند (و نظام هستی به هم می‌خورد) پس منزه است الله، پروردگار عرش، از آنچه آن‌ها توصیف می‌کنند."
+  ],
+  [
+    23,
+    "(او) از آنچه می‌کند، باز خواست نمی‌شود، و آنان باز خواست می‌شوند."
+  ],
+  [
+    24,
+    "آیا به‌جز او معبودانی را بر گزیده‌اند؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید، این پند کسانی است که با من هستند، و پند آنان که پیش از من بودند» بلکه بیشتر آن‌ها حق را نمی‌دانند، لذا آن‌ها (از آن) روی گردانند."
+  ],
+  [
+    25,
+    "و (ما) پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر آنکه به او وحی کردیم که: «معبودی جز من نیست، پس تنها مرا عبادت کنید»."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و گفتند: «(الله) رحمان فرزندی برگزیده است» او منزه است، بلکه آنان (= فرشتگان) بندگان گرامی (او) هستند،"
+  ],
+  [
+    27,
+    "(هرگز) در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند، و به‌فرمان او کار می‌کنند."
+  ],
+  [
+    28,
+    "(الله) آنچه که در پیش روی آن‌ها است، و آنچه که پشت سر آن‌هاست می‌داند، و آن‌ها جز برای کسی‌که (الله از او خشنود باشد و) بپسندد، شفاعت نمی‌کنند، و آن‌ها از ترس او بیمناک‌اند."
+  ],
+  [
+    29,
+    "و هر کس از آن‌ها بگوید: «همانا من به جای او معبود هستم» پس سزای چنین کسی را جهنم می‌دهیم، و ستمکاران را این گونه سزا می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    30,
+    "آیا کسانی‌که کافر شدند؛ ندیدند که آسمان‌ها و زمین به هم پیوسته بودند، پس (ما) آن‌ها را از یکدیگر باز کردیم، و هر چیز زنده‌ای را از آب پدید آوردیم؟! آیا ایمان نمی‌آورند؟!"
+  ],
+  [
+    31,
+    "و در زمین، کوه‌ها (ی استوار) قرار دادیم، که (مبادا) آن‌ها را بلرزاند، و در آن راه‌هایی گشاده قرار دادیم؛ باشد که آنان راه یابند."
+  ],
+  [
+    32,
+    "و آسمان را سقفی محفوظ قرار دادیم، و آن‌ها از آیات آن روی گردانند."
+  ],
+  [
+    33,
+    "و او کسی است که شب و روز، و خورشید و ماه را آفرید، هر یک در مداری شناورند."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و پیش از تو (ای پیامبر!) برای هیچ بشری جاودانگی قرار ندادیم، آیا اگر تو بمیری، پس آن‌ها جاوید خواهند بود؟!"
+  ],
+  [
+    35,
+    "هر کسی چشندۀ مرگ است، و شما را به بدی و نیکی (کاملا) آزمایش می‌کنیم، و به‌سوی ما بازگردانده می‌شوید."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و کسانی‌که کافر شدند؛ هنگامی‌که تو را ببینند، فقط تو را به ریشخند می‌گیرند، (و می‌گویند:) «آیا این همان کسی است که معبودان شما را (به بدی) یاد می‌کند؟!» در حالی‌که خودشان یاد (الله) رحمان را انکار می‌کنند."
+  ],
+  [
+    37,
+    "انسان از شتاب آفریده شده، به‌زودی آیات خود را به شما نشان خواهیم داد، پس شتاب نکنید."
+  ],
+  [
+    38,
+    "و می‌گویند: «اگر راست می‌گویید، این وعدۀ (قیامت) کی خواهد بود؟!»."
+  ],
+  [
+    39,
+    "اگر کسانی‌که کافر شدند؛ می‌دانستند زمانی که (قیامت فرا رسد) نمی‌توانند (شعله‌های) آتش را از چهره‌هایشان و نه از پشت‌هایشان باز دارند، و نه کسی آن‌ها را یاری می‌کند، (چنین نمی‌گفتند)."
+  ],
+  [
+    40,
+    "بلکه (حق این است که آن) ناگهانی به سراغ‌شان می‌آید، پس مبهوت‌شان می‌کند، آنگاه نمی‌توانند آن را دفع کنند، و نه به آن‌ها مهلت داده شود."
+  ],
+  [
+    41,
+    "و به‌راستی به پیامبران پیش از تو (نیز) استهزاء شد (و مورد تمسخر قرار گرفتند)، پس آنچه را مسخره می‌کردند، (از عذاب الهی) دامان کسانی از آن‌ها را که مسخره می‌کردند گرفت (و هلاک شدند)."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «چه کسی شما را در شب و روز از (عذاب الله) رحمان نگاه می‌دارد؟ بلکه (حق این است که) آن‌ها از یاد پروردگارشان روی گردانند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "آیا آن‌ها معبودانی دارند که (می‌توانند) آن‌ها را در برابر (عذاب) ما (حفظ کنند و) باز دارند. (آن‌ها) نمی‌توانند خودشان را یاری دهند، و نه آن‌ها از (عذاب) ما محفوظ هستند."
+  ],
+  [
+    44,
+    "بلکه، (ما) آن‌ها و پدران‌شان را (از نعمت‌های دنیوی) بهره‌مند ساختیم، تا اینکه عمرشان به درازا کشید (و مغرور شدند) آیا نمی‌بینند که ما پیوسته به سراغ (سر) زمین (کفر) می‌آییم، که آن را از اطراف (و دامنه‌هایش) می‌کاهیم؟! آیا آن‌ها پیروزند، (یا ما)؟!"
+  ],
+  [
+    45,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «من تنها شما را به وحی هشدار می‌دهم» و کران هنگامی‌که هشدار می‌شوند، ندا را نمی‌شنوند."
+  ],
+  [
+    46,
+    "اگر شمّه‌ای از عذاب پروردگارت به آن‌ها برسد، قطعاً خواهند گفت: «ای وای بر ما! بی‌گمان ما (همگی) ستمکار بودیم»."
+  ],
+  [
+    47,
+    "و (ما) در روز قیامت ترازوهای عدل را می‌نهیم، پس به هیچ کس، هیچ ستمی نمی‌شود، و اگر (عملی) به مقدار سنگینی یک دانۀ خردل باشد، آن را (به حساب) می‌آوریم، و حساب‌رسی ما کافی است."
+  ],
+  [
+    48,
+    "و به راستی به موسی و هارون فرقان (= جدا کنندۀ حق از باطل) و روشنی و پندی برای پرهیزگاران، دادیم."
+  ],
+  [
+    49,
+    "(همانا) کسانی‌که در نهان از پروردگارشان می‌ترسند، و آنان از قیامت بیم دارند."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و این (قرآن) پند مبارکی است که آن را نازل کردیم، آیا شما آن را انکار می‌کنید؟!"
+  ],
+  [
+    51,
+    "به راستی (ما) پیش از این به ابراهیم رشد (و راه یابی‌اش) را دادیم، و به (حال) او آگاه بودیم."
+  ],
+  [
+    52,
+    "چون به پدرش و قومش گفت: «این مجسمه‌ها چیست که شما به (پرستش) آن‌ها دل نهاده‌اید؟!"
+  ],
+  [
+    53,
+    "گفتند: «ما پدران خود را پرستش کنندگان آن‌ها یافته‌ایم»."
+  ],
+  [
+    54,
+    "(ابراهیم) گفت: «به‌راستی شما و پدران‌تان، در گمراهی آشکار بوده‌اید»."
+  ],
+  [
+    55,
+    "گفتند: «آیا برای ما (سخن) حق را آورده‌ای، یا تو از بازی کنندگانی (و شوخی می‌کنی)؟!»"
+  ],
+  [
+    56,
+    "گفت: «بلکه پروردگار شما، پروردگار آسمان‌ها و زمین است، آن که آن‌ها را پدید آورد، و من بر این (سخن) از گواهانم."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و (آهسته گفت:) به الله سوگند، بعد از آن که پشت‌کنان روی بگردانید برای (نابودی) بت‌های شما تدبیری خواهم اندیشید."
+  ],
+  [
+    58,
+    "پس (در غیاب بت‌پرستان) همۀ آن‌ها - جز (بت) بزرگ‌شان - را قطعه قطعه کرد، باشد که به سوی او باز گردند."
+  ],
+  [
+    59,
+    "(و هنگامی‌که به بت خانه آمدند و دیدند) گفتند: «هر کسی‌که با معبودان ما چنین کرده است، مسلماً او از ستمکاران است»."
+  ],
+  [
+    60,
+    "(عده‌ای) گفتند: «شنیدیم جوانی که او را ابراهیم می‌گویند، آن‌ها (= بت‌ها) را (به بدی) یاد می‌کرد»."
+  ],
+  [
+    61,
+    "گفتند: «پس او را در برابر دیدگان مردم بیاورید، باشد که آن‌ها گواهی دهند»."
+  ],
+  [
+    62,
+    "(هنگامی‌که ابراهیم را حاضر کردند) گفتند: «ای ابراهیم! آیا تو این (کار) را با معبودان ما کرده‌ای؟!»"
+  ],
+  [
+    63,
+    "گفت: «بلکه این بزرگ‌شان این (کار) را کرده است، پس از آن‌ها بپرسید اگر سخن می‌گویند!»."
+  ],
+  [
+    64,
+    "آنگاه (آن‌ها) به خود باز گشتند، پس گفتند: «بی‌گمان شما خود ستمکار هستید»."
+  ],
+  [
+    65,
+    "سپس (با شرمندگی) سر به زیر انداختند (و گفتند:) «مسلماً تو می‌دانی که این‌ها سخن نمی‌گویند»."
+  ],
+  [
+    66,
+    "(ابراهیم) گفت: «آیا به جای الله چیزی را می‌پرستید که هیچ نفعی برای شما ندارد، و نه زیانی به شما می‌رساند؟!"
+  ],
+  [
+    67,
+    "اف بر شما، و بر آنچه به جای الله می‌پرستید، آیا نمی‌اندیشید؟!»"
+  ],
+  [
+    68,
+    "گفتند: «او را بسوزانید، و معبودان خود را یاری کنید، اگر کنندۀ (کاری) هستید»."
+  ],
+  [
+    69,
+    "(سرانجام آن‌ها او را به آتش انداختند، ولی ما) گفتیم: «ای آتش! بر ابراهیم سرد و سلامت باش»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "و آن‌ها خواستند برای (نابودی) او نیرنگ (خطرناکی) ورزند، پس آن‌ها را زیانکارترین (مردم) قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و او و لوط را به سرزمینی که در آن برای جهانیان برکت داده‌ایم، نجات دادیم."
+  ],
+  [
+    72,
+    "و اسحاق، و افزون (بر او نوه‌اش) یعقوب را به او بخشیدیم، و همۀ آنان را شایسته قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    73,
+    "و (نیز) آن‌ها را پیشوایانی قرار دادیم که به‌فرمان ما (مردم را) هدایت می‌کردند، و انجام کارهای نیک و بر پاداشتن نماز و ادای زکات را به آن‌ها وحی کردیم، و آن‌ها (همه) عبادت‌گزار ما بودند."
+  ],
+  [
+    74,
+    "و لوط را حکمت (= نبوت) و دانش دادیم، و او را از شهری که (مردمانش) اعمال زشت (و پلید) انجام می‌دادند، نجات دادیم، بی‌شک آن‌ها مردم بدِ فاسقی بودند."
+  ],
+  [
+    75,
+    "و او را در رحمت خود داخل کردیم، بی‌گمان او از صالحان بود."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و (ای پیامبر!) نوح را (به یاد آور) هنگامی‌که پیش از آن (ما را) ندا داد، پس ما (دعایش) را برای او اجابت کردیم، آنگاه او و خاندانش را از اندوه بزرگ نجات دادیم."
+  ],
+  [
+    77,
+    "و او را بر قومی‌که آیات ما را تکذیب کرده بودند؛ یاری دادیم، بی‌گمان آن‌ها قوم بدی بودند، پس همۀ آن‌ها را غرق کردیم."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و داود و سلیمان را (به یاد آور) هنگامی‌که در(بارۀ) کشتزاری که گوسفندان قوم، شبانه در آن چریده بودند، داوری می‌کردند، و ما بر حکم (و قضاوت) آن‌ها شاهد بودیم."
+  ],
+  [
+    79,
+    "پس آن (شیوۀ قضاوت عادلانه و درست) را به سلیمان فهماندیم، و به هر یک از آنان حکمت (= داوری) و دانش عطا کردیم، و کوه‌ها و پرندگان را با داود مسخر ساختیم که (همراه او) تسبیح می‌گفتند، و ما این (همه) را انجام دادیم."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و ساختن زره را بخاطر شما به او آموختیم، تا شما را از (آسیب) جنگ‌هایتان محفوظ دارد، پس آیا شکر گزار هستید؟!."
+  ],
+  [
+    81,
+    "و تند باد را مسخر (و مطیع) سلیمان کردیم، که به‌فرمان او به‌سوی سرزمینی که در آن برکت دادیم، حرکت می‌کرد، و ما بر هر چیز آگاهیم."
+  ],
+  [
+    82,
+    "و (نیز) از شیاطین کسانی را (مسخر کردیم) که برایش غواصی می‌کردند، و کارهایی غیر از این (نیز) انجام می‌دادند، و (ما) حافظ آن‌ها بودیم."
+  ],
+  [
+    83,
+    "و (ای پیامبر!) ایوب را (به یاد آور) هنگامی‌که پروردگارش را ندا داد: «رنج و بیماری به من رسیده است، و تو مهربان‌ترین مهربانانی»."
+  ],
+  [
+    84,
+    "پس (ما) دعای او را اجابت کردیم، و رنج و ناراحتی که داشت بر طرف ساختیم، و خانواده‌اش و (نیز) همانندشان را با آن‌ها به او بازگرداندیم، (تا) رحمتی از جانب ما، و پندی برای عبادت کنندگان باشد."
+  ],
+  [
+    85,
+    "و اسماعیل و ادریس و ذوالکفل را (به یاد آور) که همگی از صابران بودند."
+  ],
+  [
+    86,
+    "و (ما) آن‌ها را در رحمت خود وارد کردیم، بی‌گمان آن‌ها از صالحان بودند."
+  ],
+  [
+    87,
+    "و ذوالنون (= یونس) را (به یاد آور) هنگامی‌که خشمگین (از میان قومش) رفت، پس چنین پنداشت که ما هرگز بر او تنگ نمی‌گیریم، پس (وقتی که در شکم ماهی فرو رفت) در تاریکی‌ها ندا داد که: «(پروردگارا!) هیچ معبودی بر حق جز تو نیست، تو منزهی! بی‌گمان من از ستمکاران بودم»."
+  ],
+  [
+    88,
+    "پس دعای او را اجابت کردیم، و از اندوه نجاتش دادیم، و این گونه مؤمنان را نجات می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    89,
+    "و زکریا را (به یاد آور) هنگامی‌که پروردگارش را ندا داد: «پروردگارا! مرا تنها مگذار، و تو بهترین وارثانی»."
+  ],
+  [
+    90,
+    "پس دعای او را اجابت کردیم، و یحیی را به او بخشیدیم، و همسرش را (بعد از آن که نازا بود) برایش شایسته (و آماده بار داری) گردانیدیم. بی‌گمان آن‌ها همواره در کارهای خیر می‌شتافتند، و در حال بیم و امید ما را می‌خواندند، و پیوسته برای ما (خاشع و) فروتن بودند."
+  ],
+  [
+    91,
+    "و (ای پیامبر! به یاد آور) زنی را که شرمگاهش را پاک نگاه داشت، پس (ما) از روح خود در آن دمیدیم [ گفته می‌شود که جبرئیل علیه السلام در گریبان حضرت مریم علیها السلام دمید، آنگاه به فرمان الله متعال حامله شد. (تفسیر قرطبی)]، و او و فرزندش را نشانه‌ای برای جهانیان قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    92,
+    "بی‌تردید این است آیین شما که آیینی یگانه است، و من پروردگار شما هستم، پس مرا پرستش کنید."
+  ],
+  [
+    93,
+    "و (گروهی از پیروان انبیا) در میان خود در امر (دین) شان فرقه فرقه شدند، همگی به‌سوی ما باز می‌گردند."
+  ],
+  [
+    94,
+    "پس کسی‌که از کارهای شایسته را انجام دهد در حالی‌که مؤمن باشد، کوشش او ناسپاسی نخواهد شد، و بی‌گمان ما (اعمالش را) برایش می‌نویسیم."
+  ],
+  [
+    95,
+    "و (مردم)هر شهری را که (بر اثر کفر و گناه) آن را هلاک کردیم، محال است که (به دنیا) بازگردند."
+  ],
+  [
+    96,
+    "تا وقتی‌که (سد) یأجوج و مأجوج گشوده شود، و آن‌ها از هر (تبه و) بلندی شتابان سرازیر گردند."
+  ],
+  [
+    97,
+    "و وعدۀ حق (= قیامت) نزدیک شود، پس در آن هنگام چشم‌های کسانی‌که کافر شدند (از وحشت) خیره ماند (گویند:) ای وای بر ما که از این (واقعه) در غفلت بودیم، بلکه ما ستمکار بودیم!"
+  ],
+  [
+    98,
+    "یقیناً شما و آنچه به جای الله می‌پرستید، هیزم جهنم هستید، شما در آن وارد خواهید شد."
+  ],
+  [
+    99,
+    "اگر این‌ها (= بت‌ها) معبودانی (برحق) بودند، هرگز وارد آن نمی‌شدند، و (آن‌ها) همگی در آن جاودان خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    100,
+    "برای آن‌ها در آن (= جهنم) ناله‌های (دردناکی) است، و آن‌ها در آن (چیزی) نمی‌شنوند."
+  ],
+  [
+    101,
+    "به‌راستی کسانی‌که پیشتر از سوی ما (وعدۀ) نیکویی برای آن‌ها مقرر شده است، آن‌ها از آن (= جهنم) دور نگاه داشته می‌شوند."
+  ],
+  [
+    102,
+    "آن‌ها (حتی) صدایش را نمی‌شنوند، و در آنچه دل‌شان بخواهد جاودانه (متنعم) هستند."
+  ],
+  [
+    103,
+    "وحشت بزرگ (قیامت) آن‌ها را اندوهگین نسازد، و فرشتگان به استقبال‌شان آیند (گویند:) «این همان روزتان است که به شما وعده داده می‌شد»."
+  ],
+  [
+    104,
+    "روزی‌که آسمان را چون طوماری نوشته شده درهم می‌پیچیم، همان‌گونه که نخستین آفرینش را آغاز کردیم، (دیگر بار) آن را باز می‌گردانیم، (این) وعده‌ای بر ما است، قطعاً آن را انجام خواهیم داد."
+  ],
+  [
+    105,
+    "و به راستی بعد از ذکر (= تورات) در زبور نوشتیم که: «زمین را بندگان صالح من به ارث خواهند برد»."
+  ],
+  [
+    106,
+    "بی‌گمان در این (امر) برای گروه عبادت کنندگان پیام روشنی است."
+  ],
+  [
+    107,
+    "و (ای پیامبر!) تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم."
+  ],
+  [
+    108,
+    "بگو: «تنها به سوی من وحی می‌شود که همانا معبود شما، معبود یگانه است، پس آیا شما تسلیم می‌شوید؟!»."
+  ],
+  [
+    109,
+    "پس اگر (باز) روی گردان شوند، بگو: «من شما را یکسان آگاه کردم (و اعلام خطر می‌کنم) و نمی‌دانم آنچه که به شما وعده داده می‌شود؛ نزدیک است یا دور؟!"
+  ],
+  [
+    110,
+    "بی‌شک او سخن آشکار را می‌داند، و (نیز) آنچه را (در دل خود) کتمان می‌کنید؛ می‌داند."
+  ],
+  [
+    111,
+    "و من نمی‌دانم، شاید این (تأخیر عذاب) برای شما آزمایشی، و بهره‌مندی تا مدتی (معین) باشد»."
+  ],
+  [
+    112,
+    "(و پیامبر) گفت: «ای پروردگارا! به حق داوری کن، و پروردگار ما (الله) رحمان است، که از او استمداد می‌شود در برابر آنچه شما بیان می‌کنید»."
+  ]
+]

src/json/fa/22/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 22,
+  "name": "حج",
+  "numberOfAyah": 78,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Hajj",
+    "slug": "al-hajj"
+  }
+}

src/json/fa/22/surah.json

@@ -0,0 +1,314 @@
+[
+  [
+    1,
+    "ای مردم! از پروردگارتان بترسید، بدون شک زلزلۀ قیامت حادثۀ عظیمی است."
+  ],
+  [
+    2,
+    "روزی‌که آن را می‌بینید، هر مادر شیر دهی، (کودک) شیر خوارش از یاد خود می‌برد، و هر (زن) بارداری، بار خود را بر زمین می‌گذارد، و مردم را مست می‌بینی، در حالی‌که مست نیستند، و لیکن عذاب الله شدید است."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و بعضی از مردم، بدون (هیچ) علم و دانشی، در(بارۀ) الله به مجادله بر می‌خیزند، و از هر شیطان سرکشی پیروی می‌کنند،"
+  ],
+  [
+    4,
+    "(در قضای الهی) بر او (= شیطان) نوشته شده که هر کس با او دوستی کند، مسلماً او گمراهش می‌کند، و او را به عذاب (آتش) سوزان (جهنم) می‌کشاند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "ای مردم! اگر از بر انگیخته شدن در شک هستید، پس (به این نکته دقت کنید:) همانا ما شما را از خاک آفریدیم، سپس از نطفه، و بعد از خون بسته شده، سپس از مضغه (= پاره گوشتی) شکل یافته و شکل نایافته، تا (قدرت و حکمت خود را) برای شما آشکار سازیم، و هر چه را که بخواهیم تا زمانی معین در رحم (مادران) نگه می‌داریم، آنگاه شما را به صورت طفل بیرون می‌آوریم، سپس تا به حد رشد (و بلوغ) خود برسید، و از شما کسی هست که می‌میرد، و از شما کسی هست که (آنقدر عمر می‌کند که) به نهایت فرتوتی (و پیری) باز برده می‌شود، تا آنکه پس از (آن همه) علم و دانش، چیزی نداند، و (به مثال دیگر توجه کنید:) زمین را خشکیده می‌بینی، پس هنگامی‌که آب (باران) بر آن فرو فرستیم، به حرکت در آید، و رشد کند، و از هر نوع گیاه زیبا (و خرم) برویاند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "این به خاطر آن است که (بدانید) الله حق است، و آنکه او مردگان را زنده می‌کند، و آن‌که او بر هر چیز تواناست."
+  ],
+  [
+    7,
+    "و آنکه قیامت آمدنی است، شکی در آن نیست، و آنکه الله (همۀ) کسانی‌که در گور‌‌ها هستند، بر می‌انگیزد."
+  ],
+  [
+    8,
+    "از مردم کسی است که بدون هیچ دانش و هیچ هدایت و کتاب روشنی بخشی دربارۀ الله مجادله می‌کند."
+  ],
+  [
+    9,
+    "(تکبر کنان) پهلو (و گردن) خود را می‌پیچد، تا (مردم را) از راه الله گمراه سازد، برای او در دنیا رسوایی است، و روز قیامت آتش سوزان را به او می‌چشانیم."
+  ],
+  [
+    10,
+    "(و به او می‌گوییم:) این (کیفر) در برابر چیزی است که دست‌هایت از پیش فرستاده است، و بی‌گمان الله (هرگز) به بندگان ستم نمی‌کند."
+  ],
+  [
+    11,
+    "و از (میان) مردم کسی است که الله را بر کناره (با تردید) می‌پرستد (و ایمانش بسیار ضعیف و سست است) پس اگر خیری به او برسد (دلش) به آن آرام می‌گیرد، و اگر بلایی (برای آزمایش) به او برسد، روی می‌گرداند (و به کفر باز می‌گردد)، در دنیا و آخرت زیان کرده است، این همان زیان آشکار است،"
+  ],
+  [
+    12,
+    "(او) به جای الله چیزی را می‌خواند که نه زیانی به او می‌رساند و نه سودی به او می‌بخشد، این همان گمراهی دور است."
+  ],
+  [
+    13,
+    "(او) کسی را می‌خواند که زیانش نزدیکتر از نفعش است، چه بد (سر پرست و) یاوری است، و چه بد (همدم و) معاشری است."
+  ],
+  [
+    14,
+    "بی‌گمان الله کسانی را که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، به باغ‌هایی (از بهشت) وارد می‌کند که نهرها از زیر (درختان) آن جاری است، مسلماً الله آنچه را می‌خواهد، انجام می‌دهد."
+  ],
+  [
+    15,
+    "کسی‌که گمان می‌کند که الله او (= پیامبر) را در دنیا و آخرت یاری نخواهد کرد، (و بدین خاطر عصبانی است) پس ریسمانی به سقف (خانه‌اش) بیاویزید (و خود را حلق آویز کند) سپس آن را قطع کند، آنگاه بنگرد آیا (این) تدبیرش خشم او را از میان خواهد برد؟!"
+  ],
+  [
+    16,
+    "و این گونه (ما) آن (= قرآن) را (بصورت) آیات روشن نازل کردیم، و بی‌گمان الله هر کس را بخواهد هدایت می‌کند."
+  ],
+  [
+    17,
+    "یقیناً کسانی‌که ایمان آوردند، و کسانی‌که یهودی شدند، و صابئان (= بی دینان) و نصاری و مجوس و کسانی‌که (به الله) شرک آوردند، همانا الله در میان آن‌ها روز قیامت داوری می‌کند، بی‌گمان الله بر هر چیز گواه است."
+  ],
+  [
+    18,
+    "آیا ندیدی که هر کس در آسمان‌ها و هر کس که در زمین است، و خورشید و ماه و ستارگان و کوه‌ها و درختان و جنبندگان و بسیاری از مردم برای الله سجده می‌کنند، و بسیارند که (فرمان) عذاب بر آنان تحقق یافته است، و هر که را الله خوار سازد، پس کسی او را گرامی نخواهد داشت، بی‌گمان الله هر چه را بخواهد، می‌کند."
+  ],
+  [
+    19,
+    "این دو (گروه) دشمنان یکدیگرند دربارۀ پروردگارشان (ستیز و) خصومت کردند، پس کسانی‌که کافر شدند لباس‌هایی از آتش برای آن‌ها بریده شده است، از بالای سرشان آب سوزان ریخته می‌شود."
+  ],
+  [
+    20,
+    "که آنچه در درون‌شان است و (نیز) پوست‌های (شان) با آن گداخته می‌شود."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و برای (زدن) آن‌ها گرز‌های از آهن (داغ) است."
+  ],
+  [
+    22,
+    "هر گاه بخواهند از (شدت) اندوه از آنجا (= دوزخ) خارج شوند، به آن باز گردانده می‌شوند، و (به آن‌ها گفته می‌شود:) عذاب سوزان (جهنم) را بچشید."
+  ],
+  [
+    23,
+    "بی‌گمان الله کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند به باغ‌هایی (از بهشت) وارد می‌کند که از زیر (درختان) آن نهر‌ها جاری است، در آنجا به دستبند‌های از طلا و مروارید آراسته می‌شوند، و لباس‌شان در آنجا ابریشم است."
+  ],
+  [
+    24,
+    "و به سوی گفتار پاکیزه هدایت می‌شوند، و به راه (الله) ستوده راهنمایی می‌گردند."
+  ],
+  [
+    25,
+    "بی‌گمان کسانی‌که کافر شدند، و (مردم را) از راه الله باز می‌دارند و (همچنین از) مسجد الحرام، که آن را برای (همۀ) مردم یکسان قرار دادیم، (چه) مقیم در آنجا و یا وارد بر آن، و کسی‌که از روی ستم در آن‌جا کج‌روی (و انحراف از حق را) بخواهد، از عذاب دردناک به او می‌چشانیم."
+  ],
+  [
+    26,
+    "و (به یاد آور) زمانی را که جای خانه (کعبه) را برای ابراهیم تعیین کردیم؛ (و گفتیم:) چیزی را شریک من قرار مده، و خانۀ مرا برای طواف کنندگان و قیام کنندگان و رکوع (و) سجود کنندگان پاک گردان."
+  ],
+  [
+    27,
+    "و در (میان) مردم به حج ندا بده، تا پیاده و (سوار) بر هر (مرکب و) شتر لاغری از هر راه دوری به سوی تو بیایند."
+  ],
+  [
+    28,
+    "تا شاهد منافع (گوناگون) خویش باشند، و در روز‌‌‌های معین (به هنگام قربانی) نام الله را بر چهارپایانی که به آن‌ها روزی داده‌ایم؛ یاد کنند، پس از (گوشت) آن بخورید، و بی‌نوای فقیر را (نیز) اطعام کنید."
+  ],
+  [
+    29,
+    "سپس، باید آلودگی‌هایشان را بر طرف سازند، و به نذر‌‌های خود وفا کنند، و (برگرد) خانه‌های کهن‌سال (کعبه) طواف کنند."
+  ],
+  [
+    30,
+    "(حکم) این است، و هر کس (مقدسات و) حرمت نهاده‌های الله را بزرگ دارد، پس این (کار) نزد پروردگارش برای او بهتر است. و چهارپایان برای شما حلال شده، مگر آنچه بر شما خوانده می‌شود، پس از پلیدی بت‌ها اجتناب کنید، و از گفتار باطل (و دروغ) دوری کنید."
+  ],
+  [
+    31,
+    "در حالی‌که حق‌گرا و مخلص الله و شریک نیاورندگان به او باشید، و کسی‌که به الله شرک آورد، پس گویی از آسمان سقوط کرده است، آنگاه پرندگان (گوشت خوار) او را می‌ربایند، یا باد او را به جایی بسیار دور پرتاب می‌کند."
+  ],
+  [
+    32,
+    "(حکم) این است، و کسی‌که شعائر الهی را بزرگ دارد، پس بی‌گمان این (کار) از پرهیزگاری دل‌هاست."
+  ],
+  [
+    33,
+    "در آن (چهارپایان قربانی) تا زمان معین برای شما منافع (و بهره‌ها) است، پس قربانگاه آن‌ها خانۀ کهن‌سال (کعبه) است."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و برای هر امتی (رسم) قربانی دادیم، تا نام الله را (به هنگام ذبح) بر چهارپایانی که روزی‌شان کرده است؛ ببرند، پس معبود شما، معبود یگانه است، (همه) برای او تسلیم شوید، و به فروتنان بشارت ده."
+  ],
+  [
+    35,
+    "(همان) کسانی‌که چون نام الله برده شود، دل‌های شان ترسان گردد، و شکیبا‌‌یان در برابر مصیبت‌هایی که به آن‌ها می‌رسد، و آن‌ها که نماز را بر پا می‌دارند، و از آنچه روزی‌شان کرده‌ایم؛ انفاق می‌کنند."
+  ],
+  [
+    36,
+    "و (قربانی) شتران (فربه) را (در حج) برای شما از شعائر الهی قرار دادیم، در آن برای شما خیر (و برکت) است. پس (هنگام قربانی) در حالی‌که بر پا ایستاده‌اند؛ نام الله را بر آن‌ها ببرید، آنگاه چون پهلو‌‌‌‌‌هایشان (بر زمین) افتاد، از (گوشت) آن‌ها بخورید، و (فقیران) قانع (غیر سائل) و (فقیران) سائل را اطعام کنید. این گونه (ما) آن‌ها را برای شما رام کردیم؛ باشد که شما سپاس‌گزاری کنید."
+  ],
+  [
+    37,
+    "گوشت‌های قربانی و خون‌های آن‌ها هرگز به الله نمی‌رسد، و لیکن پرهیزگاری شما به او می‌رسد، این گونه (الله) آن‌ها را برای شما مسخر کرده تا الله را به (شکرانۀ)آن که شما را هدایت کرده است؛ بزرگ بشمارید، و نیکو‌‌‌‌‌‌کاران را بشارت ده."
+  ],
+  [
+    38,
+    "یقیناً الله از کسانی‌‌که ایمان آورده‌اند؛ دفاع می‌کند، بی‌گمان الله هیچ خیانت‌کارِ ناسپاسی را دوست ندارد."
+  ],
+  [
+    39,
+    "به کسانی‌که با آنان جنگ می‌شود، اجازۀ (جهاد) داده شده است، از آن روی که مورد ستم قرار گرفته‌اند، و یقیناً الله بر یاری آن‌ها تواناست."
+  ],
+  [
+    40,
+    "(همان) کسانی‌که به ناحق از دیار‌شان رانده شدند؛ جز اینکه می‌گفتند: «پروردگار ما الله است». و اگر الله بعضی از مردم را به (وسیلۀ) بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، بی‌گمان دیرهای (راهبان) و کلیسا‌های (مسیحیان) و کنشت‌های (یهودیان) و مساجدی که نام الله در آن‌ها بسیار برده می‌شود؛ ویران می‌گردید، و مسلماً الله یاری می‌کند کسی‌که (دین) او را یاری دهد، بی‌گمان الله قوی پیروزمند است."
+  ],
+  [
+    41,
+    "(همان) کسانی‌که اگر در زمین به آن‌ها قدرت (و حکومت) بخشیم، نماز را بر پا می‌دارند، و زکات را می‌دهند، و امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، و سرانجام کارها از آن الله است."
+  ],
+  [
+    42,
+    "(ای پیامبر) اگر (این قوم بت پرست) تو را تکذیب می‌کنند، (غمگین نباش) به‌راستی پیش از آن‌ها قوم نوح و عاد و ثمود (پیامبرانشان را) تکذیب کردند."
+  ],
+  [
+    43,
+    "و (همچنین) قوم ابراهیم و قوم لوط."
+  ],
+  [
+    44,
+    "و اصحاب مدین (قوم شعیب)، و موسی (نیز) تکذیب شد، پس به کافران مهلت دادم آنگاه آن‌ها را فرو گرفتم، پس (بنگر) انکار (و عقوبت) من چگونه بود!"
+  ],
+  [
+    45,
+    "پس چه بسیار آبادی‌ها را در حالی‌که (مردمش) ستمگر بودند؛ نابودشان کردیم، پس (اینک) بر سقف‌هایش فروریخته (و ویران شده) است، و (چه بسیار) چاه (پر آب) که بی‌حاصل مانده، و (چه) قصر (های) بر افراشته استوار (که بی‌صاحب مانده است)."
+  ],
+  [
+    46,
+    "آیا آن‌ها در زمین سیر نکردند، تا دل‌هایی داشته باشند که با آن (حقیقت را) دریابند، یا گوش‌های که با آن (اخبار گذشتگان را) بشنوند؟! پس بی‌گمان چشم‌های (ظاهر) نا‌‌‌بینا نمی‌شود، و لیکن دل‌هایی که در سینه‌هاست؛ نابینا می‌شود."
+  ],
+  [
+    47,
+    "و آن‌ها به شتاب از تو عذاب می‌طلبند، و الله هرگز و عده‌اش را خلاف نمی‌کند، و بی‌گمان یک روز نزد پروردگارت، مانند هزار سال از آنچه است که (شما) می‌شمارید."
+  ],
+  [
+    48,
+    "و چه بسیار آبادی‌ها که به آن‌ها مهلت دادم؛ در حالی‌که (مردمش) ستم‌گر بودند، آنگاه آن‌ها را گرفتم، و باز گشت (همه) به سوی من است."
+  ],
+  [
+    49,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «ای مردم! جز این نیست که من برای شما بیم‌دهندۀ آشکاری هستم»."
+  ],
+  [
+    50,
+    "پس کسانی‌که ایمان آوردند و کار‌‌های شایسته انجام دادند، برای آن‌ها آمرزش و روزی نیک است."
+  ],
+  [
+    51,
+    "و کسانی‌که مبارزه‌کنان در (انکار) آیات ما تلاش کردند، (و پند‌‌اشتند که ما را به ستوه می‌آورند) آنان اهل دوزخ هستند."
+  ],
+  [
+    52,
+    "و (ما) هیچ رسول و پیامبری را پیش از تو نفرستادیم؛ مگر اینکه چون (آیات ما را) تلاوت می‌کرد، شیطان در تلاوت او (چیزی) القاء می‌کرد، آنگاه الله آنچه شیطان القاء می‌کند؛ از میان می‌برد، سپس الله آیاتش را استوار (و محکم) می‌دارد، و الله دانای حکیم است."
+  ],
+  [
+    53,
+    "تا (الله) آنچه را که شیطان القاء می‌کند، آزمونی قرار دهد برای کسانی‌که در دل‌هایشان بیماری است، و آن‌هایی که دل‌هایشان سخت است، و بی‌گمان ستمکاران در مخالفت (و دشمنی) دور (و دراز) هستند."
+  ],
+  [
+    54,
+    "و تا کسانی‌که به آنان دانش داده شده بدانند که مسلماً آن (قرآن) از سوی پروردگارت حق است، پس به آن ایمان بیاورند، آنگاه دل‌هایشان برای آن (حق) خاضع گردد، و یقیناً الله کسانی را که ایمان آوردند به راه راست هدایت می‌کند."
+  ],
+  [
+    55,
+    "و کسانی‌که کافر شدند همواره در آن (= قرآن) شک دارند، تا آنکه ناگهان قیامت فرا رسد یا عذاب روز نحس بر آن‌ها (فرود) آید."
+  ],
+  [
+    56,
+    "فرمانروایی در آن روز از آن الله است، میان آن‌ها داوری می‌کند، پس کسانی‌که ایمان آورده، و کارهای شایسته انجام داده‌اند؛ در باغ‌های پر نعمت (بهشت) هستند."
+  ],
+  [
+    57,
+    "و کسانی‌که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند، برای آن‌ها عذاب خوار کننده‌ای است."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و کسانی‌که در راه الله هجرت کردند، سپس کشته شدند یا (به مرگ طبیعی) مردند، مسلماً الله به آن‌ها روزی نیکویی می‌دهد، یقیناً الله بهترین روزی دهندگان است."
+  ],
+  [
+    59,
+    "بدون شک آن‌ها را به جایگاهی وارد می‌کند که از آن خشنود باشند، و بی‌گمان الله دانای برد بار است."
+  ],
+  [
+    60,
+    "(احکام) این است، و هر کس به همان مقدار که به او ستم شده مجازات کند، سپس بر او ستم کنند، بدون شک الله او را یاری خواهد کرد، یقیناً الله بخشندۀ آمرزنده است."
+  ],
+  [
+    61,
+    "این (نصرت مظلوم‌) از آن روست که الله (قادر است چیزى را بر دیگرى غالب کند چنان که‌) شب را در روز داخل مى‌کند (و ظلمت مغلوب مى‌شود) و روز را در شب در مى‌آورد، و بی‌گمان الله شنوای بیناست."
+  ],
+  [
+    62,
+    "این بخاطر آن است که الله حق است، و آنچه جز او می‌خوانند باطل است، و به‌راستی که الله بلند مرتبۀ بزرگ است."
+  ],
+  [
+    63,
+    "آیا ندیدی که الله از آسمان آبی فرو فرستاد، سپس زمین (بر اثر آن) سبز و خرم می‌گردد؟ بی‌گمان الله باریک بین آگاه است."
+  ],
+  [
+    64,
+    "آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن اوست، و بدون شک الله بی‌نیاز ستوده است."
+  ],
+  [
+    65,
+    "آیا ندیدی که الله آنچه را در زمین است مسخر شما کرده است، و (نیز) کشتی‌ها به‌فرمان او در دریا روان است، و آسمان را از آن که بر زمین افتد - جز به فرمانش - نگه می‌دارد، بی‌گمان الله (نسبت) به مردم رؤوف مهربان است."
+  ],
+  [
+    66,
+    "و او کسی است که شما را زنده کرد، سپس شما را می‌میراند، آنگاه بار دیگر زنده می‌کند، به‌راستی که انسان بسیار ناسپاس است."
+  ],
+  [
+    67,
+    "برای هر امتی (روش عبادت و) آیینی مقرر کردیم که آنان به آن عمل کنند، پس نباید در این امر با تو به نزاع بر خیزند، به‌سوی پروردگارت دعوت کن، بی‌گمان تو بر هدایت مستقیم قرار داری."
+  ],
+  [
+    68,
+    "و اگر با تو مجادله کردند، پس بگو: «الله به آنچه انجام می‌دهید؛ داناتر است،"
+  ],
+  [
+    69,
+    "الله روز قیامت میان شما در آنچه در آن اختلاف می‌کردید، داوری می‌کند»."
+  ],
+  [
+    70,
+    "آیا ندانسته‌ای که الله آنچه را در آسمان و زمین است می‌داند؟! بی‌گمان (همۀ) این‌ها در کتابی (ثبت) است، مسلماً این بر الله آسان است."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و (آن‌ها) به جای الله چیزی را می‌پرستند که (او) هیچ دلیلی بر آن نازل نکرده است، و چیزی را که علم به آن ندارند، و برای ستمگران هیچ یاوری نیست."
+  ],
+  [
+    72,
+    "و هنگامی‌که آیات روشن ما بر آنان خوانده می‌شود، در چهرۀ کسانی‌که کافر شدند (آثار) ناخوشی (و انکار) را می‌شناسی که نزدیک است بر کسانی‌که آیات ما را بر آنان می‌خواند، حمله ور شوند، بگو: «آیا شما را به بدتر از این خبر دهم؟ (همان) آتش (جهنم) است که الله به کسانی‌که کافر شدند؛ وعده داده است، و بد سرانجامی است»."
+  ],
+  [
+    73,
+    "ای مردم! مثلی زده شده است، پس به آن گوش فرا دهید: بی‌گمان کسانی را که به جای الله (به خدایی) می‌خوانید؛ هرگز نمی‌توانند مگسی را بیافرینند، اگر چه (همگی) برای این (کار) گرد آیند، و اگر مگس چیزی را از آن‌ها برباید، نمی‌توانند از آن باز پس گیرند، (آری) طالب و مطلوب (= عابد و معبود) ناتوانند."
+  ],
+  [
+    74,
+    "(آن‌ها) الله را چنانکه سزاوار اوست نشناختند، یقیناً الله قوی پیروزمند است."
+  ],
+  [
+    75,
+    "الله از فرشتگان رسولانی را بر می‌گزیند، و (نیز) از مردم، بی‌گمان الله شنوای بیناست."
+  ],
+  [
+    76,
+    "آنچه را در پیش روی آن‌ها، و آنچه پشت سر آن‌هاست می‌داند، و (همۀ) کارها به سوی الله باز گردانده می‌شود."
+  ],
+  [
+    77,
+    "ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! رکوع کنید، و سجده کنید، و پروردگارتان را بپرستید، و کار نیک انجام دهید باشد که رستگار شوید."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و در راه الله جهاد کنید، چنانکه سزاوار جهاد (در راه) او است، او شما را بر گزید، و در دین برای شما هیچ سختی (و تنگنایی) قرار نداد، (همان) آیین پدرتان ابراهیم است، او (= الله) پیش از این (در کتب سابقه) و در این (قرآن نیز) شما را مسلمان نامید، تا پیامبر گواه بر شما باشد و شما گواهان بر مردم باشید، پس نماز را بر پا دارید، و زکات را بدهید، و به الله تمسک جویید، که او مولای شماست، چه خوب مولا، و چه خوب یاوری است."
+  ]
+]

src/json/fa/23/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 23,
+  "name": "مؤمنون",
+  "numberOfAyah": 118,
+  "roman": {
+    "name": "Al-Mu'minun",
+    "slug": "al-muminun"
+  }
+}

src/json/fa/23/surah.json

@@ -0,0 +1,474 @@
+[
+  [
+    1,
+    "به راستی مؤمنان رستگار شدند."
+  ],
+  [
+    2,
+    "همان کسانی‌که در نمازشان خاشع (و فروتن) هستند."
+  ],
+  [
+    3,
+    "و کسانی‌که از لغو (و کارهای بیهوده) روی گردانند."
+  ],
+  [
+    4,
+    "و کسانی‌که زکات را انجام می‌دهند."
+  ],
+  [
+    5,
+    "و آن‌ها که شرمگاهشان را حفظ می‌کنند."
+  ],
+  [
+    6,
+    "جز بر همسرانشان یا (بر) کنیزانشان، پس بی‌گمان اینان (در بهره‌گیری از آنان) ملامت نمی‌شوند."
+  ],
+  [
+    7,
+    "پس کسی‌که فراتر از این بخواهد، آنانند که تجاوز گرند."
+  ],
+  [
+    8,
+    "و کسانی‌که امانت‌هایشان و عهد خود را رعایت می‌کنند."
+  ],
+  [
+    9,
+    "و کسانی‌که بر نمازهایشان مواظبت می‌نمایند."
+  ],
+  [
+    10,
+    "(آری) اینانند که وارثند."
+  ],
+  [
+    11,
+    "کسانی‌که (بهشت) فردوس را ارث می‌برند، و جاودانه در آن خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    12,
+    "و به راستی انسان را از چکیده‌ای از گِل آفریدیم."
+  ],
+  [
+    13,
+    "سپس او را از نطفه‌ای در قرارگاهی استوار (= رحم) قرار دادیم."
+  ],
+  [
+    14,
+    "سپس نطفه را (به صورت) علقه (= خون بسته) گرداندیم، آنگاه علقه را (به صورت) مضغه (= پاره گوشتی) درآوردیم، آنگاه مضغه را (به صورت) استخوان‌هایی گردانیدیم، پس بر استخوان‌ها گوشت پوشاندیم، سپس آن را آفرینشی دیگر بخشیدیم، پس (پر برکت و) بزرگوار است، الله که بهترین آفرینندگان است."
+  ],
+  [
+    15,
+    "سپس مسلماً شما بعد از این خواهید مرد."
+  ],
+  [
+    16,
+    "آنگاه یقیناً شما روز قیامت بر انگیخته می‌شوید."
+  ],
+  [
+    17,
+    "و به‌راستی بر فرازتان هفت آسمان آفریدیم، و (ما هرگز) از آفرینش (خود) غافل نبوده‌ایم."
+  ],
+  [
+    18,
+    "و از آسمان آبی به‌اندازه‌ای معین نازل کردیم، پس آن را در زمین جای دادیم، و بی‌گمان ما بر از بین بردن آن کاملاً قادر هستیم."
+  ],
+  [
+    19,
+    "پس بوسیلۀ آن باغ‌هایی از درختان خرما و انگور برای شما پدید آوردیم، شما را در آن (باغ‌ها) میوه‌های بسیار است، و از آن می‌خورید."
+  ],
+  [
+    20,
+    "و (نیز) درختی را که از طور سینا بیرون می‌آید (= درخت زیتون) که از آن روغن و (نان) خورش برای خورندگان فراهم می‌شود."
+  ],
+  [
+    21,
+    "و بی‌گمان برای شما در چهارپایان عبرتی است، از آنچه درون‌شان است (= از شیر آن‌ها) شما را سیراب می‌کنیم؛ و برای شما در آن‌ها منافع فراوان است، و از (گوشت) آن‌ها می‌خورید."
+  ],
+  [
+    22,
+    "و بر آن‌ها و بر کشتی‌ها سوار می‌شوید."
+  ],
+  [
+    23,
+    "و به راستی (ما) نوح را به سوی قومش فرستادیم، پس (او به آن‌ها) گفت: «ای قوم من! الله را بپرستید، که جز او معبودی برای شما نیست، آیا پرهیز نمی‌کنید؟!"
+  ],
+  [
+    24,
+    "پس اشراف قومش، (آن) کسانی‌که کافر بودند؛ گفتند: «این (مرد) جز بشری همچون شما نیست، که می‌خواهد بر شما برتری جوید، اگر الله می‌خواست، همانا فرشتگانی را نازل می‌کرد، ما (هرگز) چنین چیزی را در (میان) نیاکان خود نشنیده‌ایم."
+  ],
+  [
+    25,
+    "او مرد دیوانه‌ای بیش نیست، پس تا مدتی دربارۀ او صبر کنید،"
+  ],
+  [
+    26,
+    "(نوح) گفت: «پروردگارا! مرا در برابر تکذیب آن‌ها یاری کن»"
+  ],
+  [
+    27,
+    "پس به او وحی کردیدم که: «به دیدگان ما و به وحی ما کشتی را بساز، پس هنگامی‌که فرمان ما فرا رسد، و آب از تنور بجوشد، آنگاه از هر نوع (حیوان) یک جفت (نر و ماده) در کشتی سوار کن و (نیز) خانواده خود را (سوار کن) جز کسی از آنان را که وعدۀ (هلاک) از پیش بر او مقرر شده است. و در(بارۀ) کسانی‌که ستم کردند، با من سخن مگو، که آنان غرق شدنی هستند»."
+  ],
+  [
+    28,
+    "هنگامی‌که تو و همراهانت بر کشتی سوار شدید؛ بگو: «ستایش برای الله است که ما را از قوم ستمگر نجات داد»."
+  ],
+  [
+    29,
+    "و (نیز) بگو: «پروردگارا! ما را در منزلگاهی پر برکت فرود آور، و تو بهترین فرود آورندگانی»."
+  ],
+  [
+    30,
+    "بی‌گمان در این (ماجرا) نشانه‌هایی است، و (ما) به‌راستی آزمایش می‌کنیم."
+  ],
+  [
+    31,
+    "سپس قوم دیگری را بعد از آن‌ها به وجود آوردیم."
+  ],
+  [
+    32,
+    "پس از خودشان پیامبری در (میان) آنان فرستادیم که: «الله را بپرستید، که جز او معبودی برای شما نیست، آیا پرهیز نمی‌کنید؟!»"
+  ],
+  [
+    33,
+    "و گروهی از اشراف قومش که کافر بودند، و دیدار آخرت را تکذیب می‌کردند، و در زندگی دنیا به آن‌ها نعمت و آسایش داده بودیم، گفتند: «این (مرد) بشری همچون شما است، از آنچه که (شما) می‌خورید، می‌خورد، و از آنچه که شما می‌نوشید، می‌نوشد."
+  ],
+  [
+    34,
+    "و اگر از بشری همچون خود اطاعت کردید، یقیناً شما زیان‌کار خواهید شد."
+  ],
+  [
+    35,
+    "آیا (او) به شما وعده می‌دهد: که همانا شما چون مردید و خاک و استخوان‌هایی (پوسیده) شدید، (بار دیگر از گور) بیرون آورده می‌شوید؟!"
+  ],
+  [
+    36,
+    "هیهات، هیهات (= دور است، دور است) آنچه به شما وعده داده می‌شود."
+  ],
+  [
+    37,
+    "جز زندگی دنیوی ما چیزی نیست، می‌میریم و زنده می‌شویم، و هرگز برانگیخته نخواهیم شد."
+  ],
+  [
+    38,
+    "او جز مردی نیست که بر الله دروغ بسته است، و ما به او ایمان نمی‌آوریم»."
+  ],
+  [
+    39,
+    "(پیامبرشان) گفت: «پروردگارا! مرا در برابر تکذیب آن‌ها یاری کن»."
+  ],
+  [
+    40,
+    "(الله) فرمود: «به‌زودی (از کار خود) پشیمان خواهند شد»"
+  ],
+  [
+    41,
+    "پس صیحه (= بانگ مرگبار) آن‌ها را به حق فرو گرفت، آنگاه آن‌ها را (همچون) خاشاکی (بر سیلاب) قرار دادیم، پس قوم ستمکار (از رحمت الله) دور (و نابود) باد."
+  ],
+  [
+    42,
+    "سپس اقوام دیگری را بعد از آن‌ها پدید آوردیم."
+  ],
+  [
+    43,
+    "هیچ امتی از اجل خود پیشی نمی‌گیرد، و نه تأخیر می‌کند."
+  ],
+  [
+    44,
+    "سپس پیامبران خود را پی در پی فرستادیم، هر زمان پیامبری برای (هدایت) امتی می‌آمد، او را تکذیب می‌کردند، پس (ما نیز) آن‌ها (= امت‌های کافر) را یکی پس از دیگری هلاک کردیم، و آن‌ها را افسانه‌هایی (برای آیندگان) قرار دادیم. پس دور باد قومی که ایمان نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    45,
+    "سپس موسی و برادرش هارون را با آیات خود، و دلایل آشکار فرستادیم،"
+  ],
+  [
+    46,
+    "به سوی فرعون و اشراف (قوم) او، پس آن‌ها تکبر کردند، و مردمی (سرکش و) برتری جوی بودند."
+  ],
+  [
+    47,
+    "پس گفتند: «آیا (ما) به دو انسان مانند خود ایمان بیاوریم، در حالی‌که قوم آن‌ها بردگان (و زیر دستان) ما هستند؟!»"
+  ],
+  [
+    48,
+    "پس (آن‌ها) آن دو (پیامبر) را تکذیب کردند، سرانجام (همگی) از هلاک شدگان گشتند."
+  ],
+  [
+    49,
+    "و به راستی به موسی کتاب (تورات) دادیم، باشد که آنان (= بنی اسرائیل) هدایت شوند."
+  ],
+  [
+    50,
+    "و پسر مریم و مادرش را آیتی قرار دادیم، و آن‌ها را در مکانی بلند و هموار که دارای امنیت و آب جاری بود، جای دادیم."
+  ],
+  [
+    51,
+    "ای پیامبران! از (غذاهای) پاکیزه بخورید، و کار شایسته انجام دهید، بی‌شک من به آنچه انجام می‌دهید؛ آگاهم."
+  ],
+  [
+    52,
+    "و بی‌گمان این امت شما، امت واحدی است، و من پروردگار شما هستم، پس از من بترسید."
+  ],
+  [
+    53,
+    "پس آن‌ها در میان خود در کار (دین) شان فرقه فرقه و پراکنده شدند، و هر گروه به آنچه نزد خود دارند؛ خوشحال‌اند."
+  ],
+  [
+    54,
+    "پس (ای پیامبر!) آن‌ها را تا مدتی در جهل و غفلت‌شان بگذار."
+  ],
+  [
+    55,
+    "آیا گمان می‌کنند که آن مال و فرزندان که با آن‌ها آنان را یاری می‌دهیم."
+  ],
+  [
+    56,
+    "برای این است که شتابان خیرات (و نیکی‌ها) به آن‌ها برسانیم؟! (چنین نیست) بلکه آن‌ها (حقیقت را) در‌نمی‌یابند."
+  ],
+  [
+    57,
+    "بی‌گمان کسانی‌که از خوف پروردگارشان بیمناک‌اند."
+  ],
+  [
+    58,
+    "و کسانی‌که به آیات پروردگارشان ایمان می‌آورند."
+  ],
+  [
+    59,
+    "و کسانی‌که به پروردگارشان شرک نمی‌آورند."
+  ],
+  [
+    60,
+    "و کسانی‌که (در راه الله) آنچه را باید بدهند، می‌دهند، و (با این حال) دل‌هایشان بیمناک است، که بی‌گمان آنان به‌سوی پروردگار‌شان باز می‌گردند."
+  ],
+  [
+    61,
+    "(آری) اینانند که در نیکی‌ها شتاب می‌کنند، و در انجام آن (از دیگران) پیشی می‌گیرند."
+  ],
+  [
+    62,
+    "(ما) هیچ کس را جز به‌اندازۀ توانش تکلیف نمی‌کنیم، و نزد ما کتابی است که به حق سخن می‌گوید، و به آن‌ها هیچ ستمی نمی‌شود."
+  ],
+  [
+    63,
+    "بلکه دل‌های آن‌ها از این (کتاب) در غفلت است، و آن‌ها جز این؛ اعمال (زشت) دیگری (نیز) دارند که پیوسته آن را انجام می‌دهند."
+  ],
+  [
+    64,
+    "تا زمانی که متنعمان آن‌ها را به عذاب گرفتار کنیم، در این هنگام آن‌ها ناله و فریاد سر می‌دهند."
+  ],
+  [
+    65,
+    "(به آن‌ها گفته می‌شود:) امروز فریاد نکنید، یقیناً شما از سوی ما یاری نخواهید شد."
+  ],
+  [
+    66,
+    "به‌راستی آیات من پیوسته بر شما خوانده می‌شد، پس شما (از حق اعراض می‌کردید و) به عقب باز می‌گشتید."
+  ],
+  [
+    67,
+    "در حالی‌که در برابر آن تکبر می‌کردید، (و در مجالس) شبانۀ (خود) به بدگویی می‌پرداختید (و افسانه سرایی می‌کردید)"
+  ],
+  [
+    68,
+    "آیا (آن‌ها) در این گفتار نیندیشیدند، یا (اینکه) چیزی برای آنان آمده که برای نیاکان نخستین شان نیامده است؟!"
+  ],
+  [
+    69,
+    "یا (اینکه) پیامبر‌‌شان را نشناخته‌اند، پس او را انکار می‌کنند؟!"
+  ],
+  [
+    70,
+    "یا می‌گویند او جنون دارد؟ (چنین نیست) بلکه (او) حق را برای آن‌ها آورده است، و بیشترشان از حق کراهت دارند."
+  ],
+  [
+    71,
+    "و اگر حق از هوس‌های آن‌ها پیروی کند، آسمان‌ها و زمین و هرکه در آن‌هاست، تباه شوند، بلکه (ما) برای آن‌ها پند و اندرز‌شان آورده‌ایم، پس آن‌ها از پندشان روی گردانند."
+  ],
+  [
+    72,
+    "یا (اینکه) تو از آن‌ها مزدی طلب می‌کنی؟ پس پاداش پروردگارت بهتر است، و او بهترین روزی دهندگان است."
+  ],
+  [
+    73,
+    "و یقیناً تو آن‌ها را به راه راست دعوت می‌کنی."
+  ],
+  [
+    74,
+    "و بی‌گمان کسانی‌که به آخرت ایمان ندارند از (این) راه (راست) منحرف هستند."
+  ],
+  [
+    75,
+    "و اگر به آن‌ها رحم کنیم و بلا و رنجی را که بدان گرفتارند، از آن‌ها بر‌طرف سازیم، در طغیان خود لجاجت (و پا‌‌‌فشاری) می‌کنند (و) سرگردان می‌مانند."
+  ],
+  [
+    76,
+    "و به راستی (ما) آن‌ها را به عذاب (و بلا) گرفتار ساختیم، (تا بیدار شوند) پس برای پروردگارشان فروتنی ننمودند، و (به درگاهش تضرع و) زاری نکردند."
+  ],
+  [
+    77,
+    "تا زمانی‌که دری از عذاب سخت به روی آن‌ها گشودیم، آنگاه آن‌ها در آن به‌کلی ناامید گردند."
+  ],
+  [
+    78,
+    "و او کسی است که برای شما گوش و چشم و دل پدید آورد، چه اندک سپاس می‌گزارید."
+  ],
+  [
+    79,
+    "و او کسی است که شما را در زمین (آفرید و) پراکنده نمود، و به‌سوی او گرد آورده می‌شوید."
+  ],
+  [
+    80,
+    "و او کسی است که زنده می‌کند و می‌میراند، و رفت و آمد شب و روز از آن اوست، آیا نمی‌اندیشید؟!"
+  ],
+  [
+    81,
+    "(چنین نکردند) بلکه آن‌ها (نیز) مثل آنچه پیشینیان گفته بودند، گفتند."
+  ],
+  [
+    82,
+    "گفتند: «آیا هنگامی‌که مردیم و خاک و استخوان‌های (پوسیده) شدیم، آیا (دوباره) برانگیخته می‌شویم،"
+  ],
+  [
+    83,
+    "به‌راستی این وعده به ما و نیاکان ما از قبل داده شده، این (چیزی) جز افسانه‌های پیشینیان نیست»."
+  ],
+  [
+    84,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «اگر می‌دانید، زمین و هرکه در آن است از آنِ کیست؟!»."
+  ],
+  [
+    85,
+    "به‌زودی خواهند گفت: «(همه) از آن الله است» بگو: «آیا پند نمی‌گیرید؟!»."
+  ],
+  [
+    86,
+    "بگو: «چه کسی پروردگار آسمان‌های هفتگانه، و پروردگار عرش عظیم است؟!»"
+  ],
+  [
+    87,
+    "خواهند گفت: «(همه) از آنِ الله است» بگو: «آیا (از الله) نمی‌ترسید؟!»."
+  ],
+  [
+    88,
+    "بگو: «اگر می‌دانید، چه کسی فرمانروایی همۀ موجودات در دست دارد، و او پناه می‌دهد، و کسی در برابر او پناه داده نمی‌شود؟!"
+  ],
+  [
+    89,
+    "خواهند گفت: «از آن الله است» بگو: «پس چگونه جادو می‌شوید؟!»"
+  ],
+  [
+    90,
+    "(چنین نیست) بلکه حق را برای آن‌ها آوردیم، و بی‌گمان آنان دروغگو هستند."
+  ],
+  [
+    91,
+    "الله هرگز فرزندی بر نگزیده است، و هیچ معبود (دیگری) با او نیست، (اگر چنین بود) آنگاه هر معبودی آنچه را که آفریده بود؛ می‌برد، و مسلماً بعضی بر بعضی دیگر برتری می‌جستند، الله منزه (و پاک) است از آنچه آن‌ها توصیف می‌کنند."
+  ],
+  [
+    92,
+    "دانای نهان و آشکار است، پس برتر است از آنچه شریک او می‌سازند."
+  ],
+  [
+    93,
+    "(ای پیامبر!) بگو: «پروردگارا! اگر آنچه را که به آن‌ها وعده داده می‌شود، به من نشان دهی."
+  ],
+  [
+    94,
+    "پروردگارا! پس مرا در (زمرۀ) قوم ستمگران قرار مده»."
+  ],
+  [
+    95,
+    "و یقیناً ما تواناییم که آنچه را به آن‌ها وعده می‌دهیم؛ به تو نشان دهیم."
+  ],
+  [
+    96,
+    "بدی را به روشی که آن بهتر است، دفع کن، ما به آنچه توصیف می‌کنند؛ داناتریم."
+  ],
+  [
+    97,
+    "و بگو: «پروردگارا! من از وسوسه‌های شیطان به تو پناه می‌برم،"
+  ],
+  [
+    98,
+    "و پروردگارا! از اینکه آنان نزد من حاضر شوند، به تو پناه می‌برم»."
+  ],
+  [
+    99,
+    "(کافران پیوسته به راه و روش خود ادامه می‌دهند) تا زمانی‌که مرگ یکی از آن‌ها فرا رسد، گوید: «پروردگارا! مرا (به دنیا) باز گردان،"
+  ],
+  [
+    100,
+    "باشد که در آنچه (در دنیا) ترک (و کوتاهی) کرده‌ام، کار شایسته‌ای انجام دهم». هرگز چنین نیست، بی‌گمان این سخنی است که او به زبان می‌گوید، (و به فرض محال اگر باز گردد، به کارهای گذشته‌اش ادامه می‌دهد) و پشت سر آن‌ها برزخی است تا روزی‌که برانگیخته شوند."
+  ],
+  [
+    101,
+    "پس هنگامی‌که در صور دمیده شود، در آن روز هیچ گونه پیوندهای خویشاوندی در میان آن‌ها نخواهد بود، و از (حال) یکدیگر نپرسند."
+  ],
+  [
+    102,
+    "و کسانی‌که (کفۀ) ترازوی (اعمال‌) شان سنگین شود، پس آنانند که رستگار هستند."
+  ],
+  [
+    103,
+    "و کسانی‌که (کفۀ) ترازوی (اعمال) شان سبک باشد، پس آن‌ها کسانی هستند که (وجود خود را از دست داده و) به خود زیان رسانده‌اند و در جهنم جاودانه خواهند ماند."
+  ],
+  [
+    104,
+    "(شعله‌های) آتش چهره‌هایشان را می‌سوزاند، و آن‌ها در آن ترشرو (و عبوس) هستند."
+  ],
+  [
+    105,
+    "(به آن‌ها گفته می‌شود:) مگر آیات من بر شما خوانده نمی‌شد، پس شما آن‌ها را تکذیب می‌کردید؟!"
+  ],
+  [
+    106,
+    "(در پاسخ) گویند: «پروردگارا! بدبختی ما بر ما چیره شد، و ما قومی گمراه بودیم."
+  ],
+  [
+    107,
+    "پروردگارا! ما را از این (جهنم) بیرون کن، پس اگر (به کفر و نافرمانی) باز گردیم، قطعاً ستمکار خواهیم بود»."
+  ],
+  [
+    108,
+    "(الله) می‌فرماید: «در آن گم شوید و با من سخن مگویید."
+  ],
+  [
+    109,
+    "بی‌گمان گروهی از بندگانم می‌گفتند: پروردگارا! (ما) ایمان آوردیم، پس ما را ببخش و بر ما رحم کن، و تو بهترین رحم کنندگانی."
+  ],
+  [
+    110,
+    "پس شما آن‌ها را به مسخره گرفتید؛ تا یاد مرا فراموش‌تان کردند، و شما به آن‌ها می‌خندیدید!"
+  ],
+  [
+    111,
+    "همانا من امروز آن‌ها را بخاطر صبری‌که کرده‌اند پاداش دادم، قطعاً آن‌ها کامیاب هستند»."
+  ],
+  [
+    112,
+    "(الله) می‌فرماید: «(شما) چند سال در زمین درنگ کردید؟!»."
+  ],
+  [
+    113,
+    "گویند: «یک روز، یا قسمتی از یک روز درنگ کرده‌ایم، پس از حسابگران بپرس»."
+  ],
+  [
+    114,
+    "می‌فرماید: «(آری) اگر می‌دانستید، شما جز مقدار اندکی (در دنیا) درنگ نکردید،"
+  ],
+  [
+    115,
+    "آیا گمان کردید که ما شما را بیهوده آفریده‌ایم، و همانا شما به سوی ما باز گردانده نمی‌شوید؟!"
+  ],
+  [
+    116,
+    "پس بلند مرتبه (و برتر) است الله که فرمانروای حق است، هیچ معبودی (به حق) جز او نیست، پروردگار عرش کریم است."
+  ],
+  [
+    117,
+    "و هر کس که با الله معبود دیگری را بخواند، مسلماً هیچ دلیلی بر (حقانیت) آن نخواهد داشت، جز این نیست که حسابش نزد پروردگارش خواهد بود، یقیناً کافران رستگار نمی‌شوند."
+  ],
+  [
+    118,
+    "و (ای پیامبر) بگو: «پروردگارا! ببخش و رحم کن! و تو بهترین رحم کنندگانی»."
+  ]
+]

src/json/fa/24/info.json

@@ -0,0 +1,9 @@
+{
+  "id": 24,
+  "name": "نور",
+  "numberOfAyah": 64,
+  "roman": {
+    "name": "An-Nur",
+    "slug": "an-nur"
+  }
+}